Από «κόσκινο» περνούν όλα τα επικουρικά ταμεία, τα οποία καλούνται να… αναπροσαρμόσουν τις χορηγούμενες συντάξεις με βάση την οικονομική κατάστασή τους. Το χρονοδιάγραμμα των αλλαγών είναι ασφυκτικό, καθώς στο επικαιροποιημένο μνημόνιο προβλέπεται πως οι μελέτες για τα επικουρικά ταμεία πρέπει να ολοκληρωθούν μέχρι τον Μάρτιο. Για να γίνει αντιληπτή η έκταση των αλλαγών αρκεί να αναφερθεί πως εννέα στα δέκα επικουρικά ταμεία κινδυνεύουν να μην «περάσουν» τις εξετάσεις και να αναγκαστούν να μειώσουν τις συντάξεις.
Αυτή την εκτίμηση έκανε στην εφημερίδα «Εθνος» ο επιστημονικός συνεργάτης του Ινστιτούτου Εργασίας της ΓΣΕΕ-ΑΔΕΔΥ Γιώργος Ρωμανιάς, ο οποίος χαρακτηριστικά τονίζει: «Αν εφαρμοστεί η ρύθμιση που προβλέπει αναλογιστικές μελέτες για τη βιωσιμότητα των επικουρικών ταμείων, το 90% των φορέων θα οδηγηθεί στην κατάργηση».
Συνεχίζει επισημαίνοντας πως «γεννάται επομένως το ερώτημα τι θα γίνει με τους συνταξιούχους αλλά και τους ασφαλισμένους, που έχουν πληρώσει εισφορές και περιμένουν να πάρουν τις συντάξεις τους».
Την εκπόνηση των μελετών -από τις οποίες θα κριθεί και η… τύχη των επικουρικών συντάξεων- έχει αναλάβει η Εθνική Αναλογιστική Αρχή. Στη συνέχεια τα επικουρικά ταμεία -τα οποία αυτήν τη στιγμή καλύπτουν περίπου 800.000 συνταξιούχους- θα πρέπει να… αναπροσαρμόσουν τις παροχές τους με βάση την οικονομική τους βιωσιμότητα.
Αυτό πρακτικά σημαίνει πως όσα Ταμεία δεν είναι οικονομικά βιώσιμα, θα πρέπει να περικόψουν τις επικουρικές συντάξεις, οι οποίες θα πέσουν ακόμα και κάτω από το 20% του συντάξιμου μισθού. Σήμερα οι επικουρικές συντάξεις παρουσιάζουν σημαντικές διακυμάνσεις στα ασφαλιστικά ταμεία και μπορεί να φτάνουν έως και το 80% του συντάξιμου μισθού (μάλιστα υπάρχουν ακραίες περιπτώσεις όπου οι επικουρικές συντάξεις ξεπερνούν την κύρια).
Σύμφωνα με ειδικούς στην κοινωνική ασφάλιση, το επόμενο διάστημα μια σειρά φορέων επικουρικής ασφάλισης θα βρεθεί στο επίκεντρο των συζητήσεων. Πρόκειται για Ταμεία που είτε έχουν οικονομικά προβλήματα (π.χ. της ΕΥΔΑΠ), είτε είναι εύρωστα αλλά χορηγούν υψηλές συντάξεις (π.χ. των ναυτικών πρακτόρων).
Το μεγάλο ερώτημα είναι αν θα υπάρξουν παρεμβάσεις στα δύο μεγαλύτερα επικουρικά ταμεία της χώρας, δηλαδή το ΕΤΕΑΜ (μισθωτοί ιδιωτικού τομέα) και το ΤΕΑΔΥ (δημόσιοι υπάλληλοι). Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις, οι συγκεκριμένοι ασφαλιστικοί φορείς θα αντιμετωπίσουν αναλογιστικά αλλά όχι ταμειακά προβλήματα.
Δυσοίωνο διαγράφεται το μέλλον για ορισμένα επικουρικά ταμεία, καθώς ήδη υπάρχουν ασφαλιστικοί φορείς που βρίσκονται στο «κόκκινο». Μάλιστα η κατάσταση αναμένεται να επιδεινωθεί τα επόμενα χρόνια εξαιτίας της μείωσης του αριθμού των ασφαλισμένων και της αύξησης των συνταξιούχων.
Είναι χαρακτηριστικό πως το 1980 σε κάθε συνταξιούχο αναλογούσαν 5,05 εργαζόμενοι, ενώ το 2008 η αναλογία έπεσε στο ένα προς 2,7. Τα μεγαλύτερα προβλήματα αντιμετωπίζουν κυρίως οι ασφαλιστικοί φορείς του δημόσιου και ευρύτερου δημόσιου τομέα, όπου το τελευταίο διάστημα καταγράφεται σημαντική αύξηση των συνταξιοδοτήσεων.
Μιλώντας στο «Eθνος» ο πρόεδρος της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Προσωπικού Οργανισμών Κοινωνικής Πολιτικής Θανάσης Τσιακανίκας σημειώνει πως «τα μηνύματα για το μέλλον της επικουρικής ασφάλισης δεν είναι θετικά. Τα επικουρικά ταμεία από τη μία πλευρά έχουν να αντιμετωπίσουν τα οικονομικά και οργανωτικά τους προβλήματα και από την άλλη την επιδείνωση της σχέσης ασφαλισμένων προς συνταξιούχους». Συνεχίζει επισημαίνοντας ότι «τα επικουρικά ταμεία χρειάζονται οπωσδήποτε στήριξη, ώστε μελλοντικά να μην ενσωματωθούν στην κύρια σύνταξη. Μία τέτοια εξέλιξη θα ήταν οδυνηρή για τους ασφαλισμένους και κυρίως για τις νεότερες γενιές».
Σημειώνεται πως υπάρχουν ήδη επικουρικά ταμεία, τα οποία αντιμετωπίζουν σημαντικά οικονομικά προβλήματα και δίνουν μάχη με τα ελλείμματα. Για παράδειγμα το ταμείο της Γενικής Τράπεζας επί ενάμιση χρόνο δεν είχε τη δυνατότητα να καταβάλλει συντάξεις και τελικά εντάχθηκε στο ΕΤΕΑΜ.