Ανθρωποι όλων των ηλικιών, άνδρες και γυναίκες, ακόμα και παιδιά, αγωνιστές της Εθνικής Αντίστασης, ήρθαν στο παρεκκλήσι του Αγίου Ελευθερίου, δίπλα στη Μητρόπολη, που από τις 11 το πρωΐ εκτίθετο η σορός του Λάκη Σάντα, για να αποτίσουν φόρο τιμής και να πουν ένα τελευταίο αντίο στο σεμνό αγωνιστή.
Από νωρίς, στο παρεκκλήσι βρίσκονταν οι κόρες του Γεωργία και Αλεξάνδρα, καθώς και τα εγγόνια του Δημήτρης, Κορνήλιος και Δέσποινα.
Η κόρη του Γεωργία δήλωσε: “θα μας λείψει γιατί συμβολίζει αυτό που λείπει από την κοινωνία σήμερα: την ανιδιοτέλεια”.
Ο Λάκης Σάντας έφυγε από τη ζωή στα 89 του χρόνια, ένα μόλις μήνα πριν συμπληρωθούν 70 χρόνια από τις 30 Μαΐου του 1941 που ο ίδιος 19 ετών μαζί με το Μανώλη Γλέζο κατέβασαν από το βράχο της Ακρόπολης την ναζιστική σημαία με τη σβάστικα, που κυμάτιζε ως σύμβολο της γερμανικής κατοχής της Ελλάδας.
‘Ηταν η πρώτη πράξη αντίστασης του ελληνικού λαού, ένα μόλις μήνα μετά την είσοδο των γερμανικών αρμάτων μάχης στην Αθήνα.
Η νεκρώσιμος ακολουθία θα ψαλεί στις 5 η ώρα στο Α΄Νεκροταφείο στο παρεκκλήσι των Αγίων θεοδώρων. Η κηδεία του θα γίνει δημοσία δαπάνη.
Γεννήθηκε στις 22/2 του 1922 στην Πάτρα, με καταγωγή από τη Λευκάδα. Το 1934, η οικογένεια του εγκαθίσταται στην Αθήνα. Τελειώνει το γυμνάσιο το 1940 και εισάγεται στη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών.
Τη νύχτα της 30ής προς 31η Μαΐου 1941, κατέβασε, μαζί με το φίλο του Μανώλη Γλέζο τη χιτλερική σημαία από το βράχο της Ακρόπολης. «Ήταν η πρώτη ανάσα της αντίστασης», είπαν στη Βουλή, τιμώντας τον Λάκη Σάντα και το Μανώλη Γλέζο, το Νοέμβριο του 2008. «Δύο δεκαοκτάχρονα που έπαιξαν με την ιστορία, είδαν ένα σύμβολο και αποφάσισαν να γίνουν σύμβολα οι ίδιοι».
Το 1942 εντάσσεται στο ΕΑΜ και λίγο αργότερα στην ΕΠΟΝ και βγαίνει στο βουνό με τον ΕΛΑΣ. Πήρε μέρος σε αρκετές μάχες στην Αιτωλοακαρνανία, στη Φθιώτιδα και στην Αττικοβοιωτία και το 1944 τραυματίστηκε.
Το 1946 εξορίζεται στην Ικαρία, το 1947 φυλακίζεται στην Ψυττάλεια, απ’ όπου το 1948 στέλνεται στην Μακρόνησο.
Θα διαφύγει στην Ιταλία και θα ζητήσει πολιτικό άσυλο στον Καναδά, όπου θα ζήσει μέχρι το 1962. Το 1963 θα επιστρέψει στην Ελλάδα. «Δεν κυνηγάω ποτέ τη δημοσιότητα γιατί θεωρώ ότι έχει εξευτελιστεί το ζήτημα πάρα πολύ. Την αντίσταση δεν την κάναμε μόνο εμείς, έχουν σκοτωθεί χιλιάδες παλικάρια, γυναίκες και άνδρες, “ανώνυμοι”» έλεγε.
Εξιστορώντας το εγχείρημα υποστολής της σημαίας στον Ηλία Πετρόπουλο, είχε πει: «Κι έξαφνα ένα δειλινό που ήμαστε στο Ζάππειο και ο ήλιος έγερνε λούζοντας τον ορίζοντα με εκείνα τα χρώματα που μόνο ο αττικός ουρανός έχει, τα μάτια μας γύρισαν στον βράχο της Ακροπόλεως. Μέσα στο υπέροχο φόντο της δύσης σταθήκαμε και κοιτούσαμε.
Και τότε… το βλέμμα μας έπεσε πάνω στη σημαία τους που υπερήφανα κυμάτιζε ψηλά-ψηλά και η βαριά σκιά της πλάκωνε καταθλιπτικά όλη την Αθήνα, όλη την αττική γη. Να τι πρέπει να τους κάνομε!
Ήρθε η σκέψη σαν σπίθα. Να τους την πάρουμε. Να την γκρεμίσουμε και να την ξεσχίσουμε και να πλύνουμε έτσι τη βρωμιά από τον Ιερό Βράχο. Την είχαν στήσει αυτήν την ίδια την πολεμική τους σημαία οι Ναζί θριαμβευτικά ως τότε στη Βαρσοβία, στη Βιέννη, στην Αμβέρσα, στη Νορβηγία, στο Παρίσι και στο Βελιγράδι και απειλούσαν να τη στήσουν σε όλο τον κόσμο τότε. Μα εδώ είναι Ελλάδα. Είναι η μικρή χώρα που απ’ αυτή ξεπετάχτηκε η φλόγα του Πολιτισμού. Είναι η χώρα που δίνει το παράδειγμα πάντα στις κρίσιμες στιγμές της Ιστορίας».
Η οικογένειά του ευχαριστεί θερμά τον διευθυντή, τους γιατρούς και τους νοσηλευτές του Κέντρου Αναπνευστικής Ανεπάρκειας στη Μονάδα Αυξημένης Φροντίδας (Μ.Α.Θ.) του νοσοκομείου “Σωτηρία”, που έκαναν ό,τι ήταν δυνατόν για να τον σώσουν.
Δήλωση Γλέζου
Συγκινημένος ο Μανώλης Γλέζος έκανε λόγο για το φίλο του με τον οποίον είχαν κοινή πορεία και δεν χώρισαν ποτέ, από τη νύχτα εκείνη της ηρωικής τους πράξης. “72 χρόνια μαζί, είχαμε τους ίδιους στόχους, μοιραστήκαμε τους ίδιους αγώνες και δεν χωρίσαμε ποτέ” ανέφερε.
Λάκης Σάντας και Μανώλης Γλέζος στην εκπομπή του Φρέντυ Γερμανού
Διαβάστε ακόμη: