Στο μικροσκόπιο του υπουργείου Εργασίας μπαίνουν 200.000 “ύποπτες” συντάξεις, με στόχο να διαπιστωθεί αν έχουν υπάρξει παρατυπίες. Οι διπλοσυνταξιούχοι, οι δικαιούχοι του ΕΚΑΣ, όσοι έχουν πάρει αναπηρική σύνταξη, αλλά και οι 9.100 υπερήλικες είναι οι τέσσερις “ομάδες” που θα βρεθούν στο επίκεντρο εξονυχιστικών ελέγχων.
Σύμφωνα με την εφημερίδα το “Εθνος”, στο υπ.Εργασίας έχουν φτάσει δισκέτες με τα στοιχεία των συνταξιούχων από όλα τα ασφαλιστικά ταμεία. Τα στοιχεία αυτά θα περάσουν από κεντρικό έλεγχο -με βάση τον αριθμό μητρώου του κάθε ασφαλισμένου (ΑΜΚΑ)- προκειμένου να διαπιστωθεί αν κάποιοι εισπράττουν παράνομα συντάξεις.
Σε όσες περιπτώσεις διαπιστώνονται παρατυπίες το θέμα θα πάρει τη δικαστική οδό και μάλιστα υπάρχει εισαγγελική παρέμβαση για την καταβολή συντάξεων σε νεκρούς. Στόχος των σαρωτικών αυτών ελέγχων -που διεξάγονται σε όλα τα ασφαλιστικά ταμεία- είναι να “νοικοκυρευτεί” το σύστημα και να αυξηθούν τα έσοδα.
Σύμφωνα με τους υπολογισμούς του υπ. Εργασίας, το ετήσιο όφελος από το… ξεσκόνισμα των αρχείων φτάνει τα 100 εκ. ευρώ. Στο πλαίσιο της προσπάθειας αυτής εντάσσεται και η δημιουργία Εθνικού Μητρώου Συνταξιούχων, όπου θα καταγράφονται όλοι οι δικαιούχοι συντάξεων.
Σε αυτή τη φάση από “κόσκινο” θα περάσουν τέσσερις ομάδες ασφαλισμένων:
1. Οι 9.100 συνταξιούχοι, που με βάση τα επίσημα στοιχεία έχουν υπερβεί το 100ό έτος της ηλικίας τους. Από τους πρώτους ελέγχους αποκαλύφθηκε πως 350 συντάξεις εξακολουθούν να καταβάλλονται παρά το ότι οι δικαιούχοι δεν ζουν πια.
Μάλιστα, υπάρχουν περιπτώσεις που οι συνταξιούχοι απεβίωσαν πριν από πέντε και έξι χρόνια, αλλά η σύνταξη καταβάλλεται κανονικά. Η πιο ακραία περίπτωση που έχει καταγραφεί αφορά στην καταβολή της σύνταξης σε ασφαλισμένο που πέθανε το 1999.
Τώρα γίνεται εξονυχιστικός έλεγχος για να διαπιστωθεί ποιοι εισέπρατταν παρανόμως αυτά τα χρήματα. Σε πολλές περιπτώσεις, οι… συνήθεις ύποπτοι είναι οι σύζυγοι των συνταξιούχων, αλλά υπάρχουν και περιστατικά που τα χρήματα κατατίθενται κάθε μήνα στην τράπεζα και δεν εισπράττονται από κανέναν.
Για να μπει τέλος σε ανάλογα φαινόμενα, οι δήμοι θα είναι υποχρεωμένοι να δίνουν άμεσα πληροφορίες για τους συνταξιούχους στα Ταμεία μέσω των ΚΕΠ και των ληξιαρχείων.
2. Οι δικαιούχοι του Επιδόματος Κοινωνικής Αλληλεγγύης (ΕΚΑΣ), για να διαπιστωθεί αν πληρούν τα εισοδηματικά κριτήρια που έχουν τεθεί. Στο ειδικό κέντρο ελέγχου γίνεται διασταύρωση όλων των στοιχείων των συνταξιούχων, προκειμένου να φανεί το κατά πόσο δηλώνουν όλα τα εισοδήματά τους.
Εκτιμάται πως υπάρχουν συνταξιούχοι, οι οποίοι… ξέχασαν να δηλώσουν τις επικουρικές τους συντάξεις ή άλλες πηγές εσόδων, προκειμένου να μην υπερβούν τα οικονομικά κριτήρια που έχουν τεθεί για την καταβολή του ΕΚΑΣ.
Σύμφωνα με τις πρώτες εκτιμήσεις, περίπου 30.000 δικαιούχοι του Επιδόματος ενδέχεται να έχουν… βγει στην παρανομία. Οι συγκεκριμένοι ασφαλισμένοι είτε παίρνουν το ΕΚΑΣ χωρίς να το δικαιούνται είτε εισπράττουν μεγαλύτερο ποσό από αυτό που τους αναλογεί (καθώς το Επίδομα κλιμακώνεται με βάση τα εισοδήματα).
3. Οι διπλοσυνταξιούχοι, δηλαδή όσοι εισπράττουν σύνταξη από τουλάχιστον δύο ασφαλιστικά ταμεία. Στόχος είναι να διαπιστωθεί το κατά πόσο πληρούν το πλαφόν, διαφορετικά οι συντάξεις τους θα περικοπούν.
Από τα πρώτα στοιχεία έχει προκύψει πως υπάρχουν συνταξιούχοι που έπαιρναν τις συντάξεις από δύο Ταμεία αλλά δεν το δήλωναν. Έτσι κατάφερναν να υπερβαίνουν το πλαφόν, χωρίς ωστόσο να τους περικόπτεται η δεύτερη σύνταξη, όπως προβλέπει η νομοθεσία.
Ο έλεγχος των διπλοσυνταξιούχων αναμένεται να προχωρήσει με διαδικασίες-εξπρές και η διασταύρωση των στοιχείων εκτιμάται πως θα έχει ολοκληρωθεί στα τέλη Οκτωβρίου.
4. Οσοι δικαιούνται αναπηρική σύνταξη. Μέσα στον Οκτώβριο θα ξεκινήσουν δειγματοληπτικοί έλεγχοι για να διαπιστωθεί το κατά πόσο υπάρχουν αναπηρικές συντάξεις “μαϊμού”. Στόχος του υπουργείου Εργασίας είναι το ποσοστό των αναπηρικών συντάξεων να πέσει από το 14% στο 8%, δηλαδή να προσεγγίσει τον κοινοτικό μέσο όρο.
Αυτό στην πράξη σημαίνει πως τα επόμενα χρόνια θα πρέπει να μειωθεί κατά 150.000 ο αριθμός των αναπηρικών συντάξεων στη χώρα μας. Βέβαια, η μείωση των ποσοστών δεν μπορεί να γίνει άμεσα και έτσι σε πρώτη φάση το ενδιαφέρον εστιάζεται σε περίπου 50.000 “ύποπτες” συντάξεις.
Για να μπει τέλος στο φαινόμενο χορήγησης αναπηρικών συντάξεων σε υγιείς ασφαλισμένους, το υπουργείο προχωρά στην εφαρμογή σειράς μέτρων από την 1η Ιανουαρίου 2011.
Ενδεικτικά αναφέρεται πως θα συγκροτηθεί ενιαίο Κέντρο Πιστοποίησης Αναπηρίας, στο οποίο θα εξετάζονται οι ασφαλισμένοι όλων των Ταμείων (δηλαδή δεν θα υπάρχουν επιτροπές σε κάθε φορέα).
Επιπλέον, θα διευρυνθεί η βάση των γιατρών που συμμετέχουν στις επιτροπές για να αποφευχθεί το ενδεχόμενο… επηρεασμού τους από τους υποψήφιους συνταξιούχους. Στο πλαίσιο αυτό από τη νέα χρονιά οι “υποψήφιοι” γιατροί για τις επιτροπές αναπηρίες θα αυξηθούν από τους 500 στους 5.000.