Τις διαδικασίες για την παραγωγή και διαχείριση των αποβλήτων, ώστε να εξασφαλίζεται ένα υψηλό επίπεδο προστασίας της ανθρώπινης υγείας και του περιβάλλοντος, θεσπίζει η Ελλάδα με το σχετικό νόμο-πλαίσιο, που παρουσίασε σήμερα στο Υπουργικό Συμβούλιο η υπουργός Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής, Τίνα Μπιρμπίλη. Παράλληλα, με το προτεινόμενο νομοσχέδιο ενσωματώνεται σχετική οδηγία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.
Ο νόμος-πλαίσιο ορίζει νέους στόχους ανακύκλωσης προς επίτευξη εκ μέρους της χώρας μας μέχρι το 2020, συμπεριλαμβάνοντας ποσοστό ανακύκλωσης 50% για τα οικιακά και παρόμοια απόβλητα και 70% για τα απόβλητα κατασκευών και κατεδαφίσεων. Η Ελλάδα αναλαμβάνει την υποχρέωση έως το 2013 να αναπτύξει εθνικό πρόγραμμα πρόληψης παραγωγής αποβλήτων.
Αναλυτικότερα, ο νόμος-πλαίσιο για τα απόβλητα:
– διευκρινίζει σημαντικούς όρους, όπως: ανακύκλωση, ανάκτηση και απόβλητα.
– κάνει διαχωρισμό μεταξύ αποβλήτων και παραπροϊόντων και ορίζει πότε τα απόβλητα έχουν ανακτηθεί αρκετά –μέσω ανακύκλωσης ή άλλης επεξεργασίας– ώστε να παύουν να θεωρούνται απόβλητα.
– καθιερώνει μια σαφή «ιεράρχηση» επιλογών διαχείρισης αποβλήτων σε πέντε επίπεδα, σύμφωνα με την οποία η πρόληψη αποτελεί την προτιμώμενη επιλογή, ακολουθούμενη από την επαναχρησιμοποίηση, την ανακύκλωση, άλλες μορφές ανάκτησης (π.χ. ανάκτηση ενέργειας) και την ασφαλή διάθεση ως λύση έσχατης ανάγκης.
Με το νομοσχέδιο ενισχύεται η επαναχρησιμοποίηση, πρόληψη, ανακύκλωση και άλλες μορφές ανάκτησης αποβλήτων και θα λαμβάνονται νομοθετικά και άλλα μέτρα για να εξασφαλίζεται ότι τα φυσικά ή νομικά πρόσωπα τα οποία κατ’ επάγγελμα, αναπτύσσουν, κατασκευάζουν, μεταποιούν, επεξεργάζονται και πωλούν ή εισάγουν προϊόντα φέρουν διευρυμένη ευθύνη παραγωγού. Τα μέτρα αυτά μπορούν να περιλαμβάνουν την αποδοχή των επιστρεφόμενων προϊόντων και των αποβλήτων που παραμένουν μετά τη χρήση τους, καθώς και τη συνακόλουθη διαχείριση των αποβλήτων και την οικονομική ευθύνη για τις δραστηριότητες αυτές.
Σύμφωνα με την αρχή “ο ρυπαίνων πληρώνει”, το κόστος διαχείρισης των αποβλήτων βαρύνει τον αρχικό παραγωγό αποβλήτων, τον τρέχοντα ή τους προηγούμενους κατόχους αποβλήτων. Σχετικά με τη διαχείριση αποβλήτων, ο νόμος-πλαίσιο διαχειρίζεται θέματα, όπως:
– την ευθύνη για τη διαχείριση των αποβλήτων
– τον έλεγχο επικίνδυνων αποβλήτων
– την απαγόρευση ανάμειξης επικίνδυνων αποβλήτων
– την επισήμανση επικίνδυνων αποβλήτων
– τα επικίνδυνα απόβλητα παραγόμενα από νοικοκυριά
– τα απόβλητα ορυκτέλαια και τα βιολογικά απόβλητα.
«Η νέα νομοθεσία αποτελεί μια “συνολική ρύθμιση”, χωρίς διακρίσεις μεταξύ στερεών και υγρών αποβλήτων και με την ένταξη ειδικών ρυθμίσεων για τα επικίνδυνα απόβλητα», σημειώνεται στην ανακοίνωση του υπουργείου.