Ανησυχητικά αποτελέσματα προέκυψαν από έρευνα του Περιβαλλοντικού Εργαστηρίου του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου (ΕΜΠ) στο Τεχνολογικό και Πολιτιστικό Πάρκο Λαυρίου, όπου διεξήχθησαν δειγματοληψίες σε τμήματα του προαύλιου του 1ου και 3ου Νηπιαγωγείου Λαυρίου.
Τα αποτελέσματα έδειξαν τεράστια συγκέντρωση σε βαρέα μέταλλα και τοξικές ουσίες, κυρίως μόλυβδο, αρσενικό και κάδμιο. Οι τιμές των βαρέων μετάλλων έχουν ξεπεράσει κατά εκατοντάδες φορές τα επιτρεπτά όρια. Ο μόλυβδος βρέθηκε να φτάνει έως και τα 12.500 ppm (μιλιγκράμ ανά κιλό), με όριο συναγερμού τα 530 ppm, ενώ το αρσενικό φτάνει ως τα 2.350 ppm, εκεί που το διεθνές όριο κινδύνου είναι τα 55 ppm.
Ο χημικός μηχανικός στο Εργαστήριο Μετρήσεων του ΕΜΠ στο Λαύριο, Βασίλης Πρωτονοτάριος, λέει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ: «Οι γονείς είχαν ανησυχίες και μας παρακάλεσαν να κάνουμε μετρήσεις. Από την πείρα μου στην περιοχή ήξερα ότι τα πράγματα δεν θα ήταν καλά. Δεν πρέπει, όμως, να πανικοβαλλόμαστε. Αυτή η μόλυνση είναι γνωστή στους κατοίκους εδώ και χρόνια κι έχουν μάθει να ζουν με αυτή. Το Λαύριο είναι μία ιδιαίτερη περίπτωση γιατί δεν ήταν μόνο μία βιομηχανική πόλη, αλλά οι βιομηχανίες ήταν μέσα στην πόλη, το ίδιο και τα απόβλητα και οι αποθέσεις».
Ο καθηγητής επαγγελματικής και βιομηχανικής Υγιεινής στην Εθνική Σχολή Δημόσιας Υγείας, Βασίλης Μακρόπουλος, τονίζει, ότι «πρέπει να γίνουν πιο εκτεταμένες μετρήσεις, να διαπιστωθεί το ύψος της έκθεσης των παιδιών, οι επιπτώσεις που έχουν στον οργανισμό, αν υπάρχουν αλλοιώσεις στο γενετικό υλικό. Τα παιδιά παίζουν και βάζουν το χώμα στο στόμα και γι’ αυτό είναι επικίνδυνο. Για παράδειγμα, ο μόλυβδος χτυπάει το κεντρικό νευρικό σύστημα και το αρσενικό είναι καρκινογόνο. Στην Ελλάδα, δυστυχώς, δεν έχουμε οριακές τιμές για το έδαφος και δανειζόμαστε τις διεθνείς. Άλλες χώρες, έχουν κάνει μελέτες και έχουν θεσπίσει άλλες οριακές τιμές, όπως η Ολλανδία για το αρσενικό έχει όριο κινδύνου τα 29 ppm και όχι τα 55 ppm».
Και οι δύο επιστήμονες επισημαίνουν ότι πρέπει να ληφθούν άμεσα μέτρα, όπως να καλυφθεί το χώμα με κάποιο τάπητα και να γίνουν περισσότερες μετρήσεις. Για περαιτέρω ενέργειες, ο κ. Πρωτονοτάριος εξηγεί ότι «η εξυγίανση των εδαφών είναι μία πολύ ακριβή διαδικασία. Για παράδειγμα, στις εγκαταστάσεις του ΕΜΠ στο Λαύριο φτιάξαμε ένα ξηρό τάφο αποβλήτων που στοίχισε 3,5 εκατομμύρια ευρώ».
Φαίνεται πως το Λαύριο πληρώνει ακόμη τη μόλυνση που έχει προκληθεί ανά τους αιώνες από τη μεταλλουργία και τη βιομηχανία της περιοχής. Από το 3.000 πΧ παρατηρείται μεταλλουργική δραστηριότητα στην περιοχή, αλλά η συστηματική εκμετάλλευση ξεκινάει το 508 πΧ καθιστώντας τα μεταλλεία Λαυρίου ως την κύρια πηγή πλούτου της Αθηναϊκής Δημοκρατίας. Από τη Ρωμαϊκή εποχή μέχρι τον 19ο αιώνα τα μεταλλεία παραμένουν σε αδράνεια. Τον 19ο αιώνα αρχίζει η εντατική βιομηχανοποίηση της Λαυρεωτικής μέχρι και το 1992 που έκλεισε οριστικά και η τελευταία μεταλλουργική εταιρεία. Επίσης, άλλα εργοστάσια, όπως αυτά της ΔΕΗ, χημικών προϊόντων, συσσωρευτών, ποντικοφάρμακων κι άλλα έχουν επιβαρύνει το περιβάλλον σε πολύ μεγάλο βαθμό.
Όπως λέει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο κ. Πρωτονοτάριος, «η βλάστηση εδώ στο Λαύριο είναι άλλη από τα υπόλοιπα Μεσόγεια. Το έδαφος έχει αλλοιωθεί. Υπάρχει θέμα και με τις καλλιέργειες και την κτηνοτροφία και γι’ αυτό και τα δύο είναι πολύ περιορισμένα»