Η ανάγκη προσθήκης μιας μέρας ανά τετραετία προκύπτει από την απόκλιση του ισχύοντος γρηγοριανού ημερολογίου από το φυσικό ηλιακό/αστρονομικό ημερολόγιο. Ενώ το πρώτο χρησιμοποιεί 365 μέρες, στην πραγματικότητα μια πλήρης περιστροφή της Γης γύρω από τον Ήλιο, δηλαδή ένα αστρονομικό έτος, διαρκεί 365,2422 μέρες. Εξαιτίας αυτής της διαφοράς, έχει αποφασισθεί να προσμετράται άλλη μια μέρα τον Φεβρουάριο ανά τετραετία, έτσι ώστε να συγχρονίζεται καλύτερα το ιστορικό ημερολόγιο με το αστρονομικό, με άλλα λόγια προκειμένου ο χρόνος να βρίσκεται σε συγχρονισμό με την περιστροφή του πλανήτη μας.
Το ρωμαϊκό ημερολόγιο είχε 355 μέρες και πρόσθετε έναν μήνα 22 ημερών ανά διετία, ώσπου ο Ιούλιος Καίσαρας, όταν έγινε αυτοκράτορας, έδωσε εντολή στον αστρονόμο Σωσιγένη να βελτιώσει το όλο σύστημα. Ο Σωσιγένης τότε αποφάσισε σε ένα έτος διάρκειας 365 ημερών να προσθέτει μια μέρα ανά τέσσερα χρόνια και έτσι «γεννήθηκε» η 29η Φεβρουαρίου.
Το κακό για όσους γεννιούνται εκείνη τη μέρα εδώ και χιλιετίες, είναι ότι… χάνουν τα γενέθλιά τους για τρία χρόνια, ώσπου να τα ξαναβρούν το τέταρτο -και δίσεκτο- έτος. Μερικοί ανέκαθεν επέλεγαν να γιορτάζουν την 28η Φεβρουαρίου ή την 1η Μαρτίου (για να μην χάνουν και τα δώρα!). Από στατιστική άποψη, η πιθανότητα γέννησης την 29η Φεβρουαρίου είναι μία στις 1.461.
Ανάμεσα στις παραδόσεις που συνοδεύουν τη δίσεκτη 29η Φεβρουαρίου, είναι ότι εκείνη τη μέρα αντιστρέφονται τα πράγματα και οι γυναίκες κάνουν πρόταση γάμου στους άνδρες. Στην Ελλάδα πάντως τα ζευγάρια αποφεύγουν να παντρεύονται αυτή τη μέρα, θεωρώντας την γρουσούζικη. Τέλος, υπενθυμίζεται ότι η 29η Φεβρουαρίου, ως σπάνια μέρα η ίδια, έχει καθιερωθεί ως η Παγκόσμια Ημέρα Σπάνιων Ασθενειών.
Δίσεκτο έτος και προλήψεις
Οι προλήψεις που ακολουθούν το δίσεκτο έτος προέρχονται από τους Ρωμαίους, οι οποίοι πίστευαν ότι τον Φεβρουάριο, το μήνα της εξιλέωσης και της λατρείας των υποχθόνιων θεοτήτων, κυκλοφορούσε για λίγες μέρες ανάμεσά τους ο Άδης και έφερνε πολλά δεινά. Γι΄αυτό μάλιστα τα δίσεκτα έτη δεν γινόταν έναρξη εργασιών με μακροχρόνια διάρκεια, όπως φύτευση αμπελιών, θεμελίωση σπιτιών, γάμοι και λοιπά.
Οι δεισιδαιμονίες για το δίσεκτο έτος μεταφέρθηκαν και στους Έλληνες ύστερα από την κατάκτησή τους από τους Ρωμαίους. Αυτός είναι ο λόγος που και στην ελληνική παράδοση τα δίσεκτα έτη θεωρούνται γρουσούζικα και ο κόσμος αποφεύγει τους γάμους, το κτίσιμο του σπιτιού, τις νέες επαγγελματικές δραστηριότητες και γενικά τους μακροχρόνιους συνεταιρισμούς ή σχέσεις. Εμπειρικά πάντως δεν έχουν καταγραφεί κακοτυχίες ή δυσάρεστα γεγονότα που να ενισχύουν αυτή την πεποίθηση.
Οι Αιγύπτιοι ήταν οι πρώτοι που κατάλαβαν πως το ηλιακό έτος δεν ταίριαζε με το ημερολογιακό έτος που έφτιαξαν οι άνθρωποι. Αυτό συμβαίνει επειδή η Γη γυρίζει γύρω από τον Ήλιο σε 365 μέρες, 5 ώρες, 48 λεπτά και 46 δευτερόλεπτα. Για αυτό το λόγο έχει προστεθεί η έξτρα μέρα στο ημερολόγιό μας καθώς ανά 4 χρόνια συμπληρώνεται η μέρα καθυστέρησης.
Στην Αμερική το δίσεκτο έτος αποκαλείται leap year γιατί ενώ κανονικά κάθε χρόνο οι ημερομηνίες μετακινούνται κατά μια μέρα, στο δίσεκτο έτος μετακινούνται 2 μέρες.
Οι Ρωμαίοι ήταν οι πρώτοι που αποφάσισαν να μπαίνει έξτρα μέρα κάθε δίσεκτο έτος στις 29 Φεβρουαρίου. Τον 16ο αιώνα αποφασίστηκε πως το δίσεκτο έτος θα πρέπει να υπολογίζεται τα ζυγά έτη που διαιρούνται με το 4 (2012, 2016, 2020 κλπ).
Στην Ελλάδα θεωρείται κακή τύχη ο γάμος εκείνη την ημέρα ενώ στην Ιρλανδία οι γυναίκες μπορούν να κάνουν πρόταση γάμου στους άντρες μόνο εκείνη την ημέρα του έτους. Οι Κινέζοι θεωρούν πολύ άτυχο αυτό το μήνα και αποφεύγουν να παντρεύονται το δίσεκτο έτος ενώ δεν θεωρούν τυχερά τα μωρά που γεννιούνται στις 29 Φεβρουαρίου.