στο πλαίσιο των μεταρρυθμίσεων που προωθεί ο πρόεδρος Ραούλ Κάστρο με στόχο να «εκσυγχρονιστεί» η οικονομία της νήσου, σύμφωνα με πηγές που επικαλείται το ειδησεογραφικό πρακτορείο Reuters.
Την Πέμπτη η κυβέρνηση ανακοίνωσε ότι το υπουργείο Ζάχαρης θα καταργηθεί και σχεδιάζεται να μετατραπεί σε εταιρία συμμετοχών (holdings). Το μέτρο αποτελεί το πρώτο βήμα μιας ευρύτερης αναδιοργάνωσης που ενέκρινε το υπουργικό συμβούλιο το περασμένο Σάββατο, σύμφωνα με τις πηγές του Ρόιτερς.
Το σχέδιο περιλαμβάνει την κατάργηση του υπουργείου Βασικής Βιομηχανίας, με ένα μέρος των αρμοδιοτήτων του να μεταβιβάζεται στα νέα υπουργεία Ενέργειας και Ορυχείων, σύμφωνα με μια πηγή που γνωρίζει τι διαμείφθηκε στο υπουργικό συμβούλιο.
«Δεν είμαι σίγουρος τι θα γίνει με ορισμένα άλλα υπουργεία, όπως το υπουργείο Χάλυβα και Μεταλλουργίας, αλλά είναι βέβαιο πως επιχειρήσεις όπως αυτές του ατσαλιού και του αλουμινίου. . . μετατρέπονται σε ανεξάρτητες κρατικές εταιρίες», είπε η ίδια πηγή. «Εάν κάποιο υπουργείο δεν έχει πια λειτουργίες να επιτελεί, θα κλείνει», πρόσθεσε.
Οι αλλαγές έχουν στόχο να επιτευχθεί μεγαλύτερη αποτελεσματικότητα και κερδοφορία μειώνοντας τον ρόλο του κράτους στις επιχειρήσεις, σύμφωνα με την ίδια πηγή.
Στη σοβιετικού τύπου κεντρικά σχεδιαζόμενη οικονομία της Κούβας, οι περισσότερες επιχειρήσεις διοικούνταν από κυβερνητικούς υπουργούς, που διόριζαν τα στελέχη τους, όριζαν τους μισθούς και τις τιμές, έλεγχαν τις εισαγωγές και τις εξαγωγές, διαχειρίζονταν τις συμφωνίες συνεργασίας με ξένες επιχειρήσεις και διεξήγαν διαρκείς ελέγχους.
Η μεταρρύθμιση που προωθεί ο Κάστρο, με στόχο κατά τον ίδιο την διατήρηση του σοσιαλιστικού συστήματος διαμέσου μεταρρυθμίσεων, θα μεταβιβάσει πολλές από αυτές τις ευθύνες στις εταιρίες, ανεξαρτητοποιώντας τις από τα υπουργεία και δίνοντάς τους μεγαλύτερη αυτονομία όσον αφορά την διαχείριση πόρων και την λήψη αποφάσεων.
Στο πλαίσιο της μεταρρύθμισης πάνω από το 20% των 5 εκατ. εργαζομένων σε κρατικές εταιρίες θα μετακινηθούν στον «μη κρατικό» τομέα — στη λιανική, στη γεωργία, κ.ά. Παράλληλα θα αποκεντρωθεί η συλλογή μέρους των εσόδων, θα καταργηθούν επιδοτήσεις και θα αρθούν εν μέρει οι περιορισμοί στις αγοραπωλησίες ατομικής ιδιοκτησίας.
Στόχος της κυβέρνησης του Ραούλ Κάστρο είναι οι μεταρρυθμίσεις, που θέλει να εφαρμοστούν σε πέντε χρόνια, να καταστήσουν τον κεντρικό σχεδιασμό πιο ευέλικτο και η κυβέρνηση αντί να διαχειρίζεται την οικονομία να αναλάβει ένα ρόλο ρυθμιστή της, κυρίως μέσω «της φορολογίας».
Οι αλλαγές, ειδικά στον τομέα της ενέργειας, σημειώνονται σε μια κρίσιμη περίοδο, καθώς εντός του 2011 η Κούβα αναμένεται να αρχίσει την πρώτη μεγάλης κλίμακας εξερεύνηση για κοιτάσματα πετρελαίου στον Κόλπο του Μεξικού.
Στέλεχος της κυβέρνησης δήλωσε ότι τα υπουργεία και οι διευθύνσεις που θα καταργηθούν είναι «μέρος μιας παλιάς διοικητικής κουλτούρας που πρέπει να σπάσει προκειμένου η οικονομία να προχωρήσει».
Ένας κουβανός οικονομολόγος είπε ότι είναι νωρίς για να κριθεί η μεταρρύθμιση. «Μέχρι στιγμής απλώς εξελίσσεται μια αναδιοργάνωση, απαλλασσόμαστε από ένα τμήμα της γραφειοκρατίας, σε επίπεδο υπουργείων. Τώρα σχεδιάζεται να αλλάξει το κανονιστικό περιβάλλον στο οποίο επιχειρούν οι κρατικές εταιρίες. Καταρτίζεται ένας νέος νόμος για τις κρατικές επιχειρήσεις».