Όλα ξεκίνησαν μετά την καταδίκη από σουηδικό δικαστήριο, ενός Ουιγούρου, που κρίθηκε ένοχος για διαβίβαση πληροφοριών σχετικά με μια κοινότητα Ουιγούρων προσφύγων σε πράκτορες των Κινεζικών υπηρεσιών πληροφοριών.
Ο Μπαμπούρ Μαϊχεσούτι, 62 ετών, καταδικάστηκε σε ποινή φυλάκισης ενός έτους και τεσσάρων μηνών για την συγκέντρωση και μετάδοση πληροφοριών σχετικά με την υγεία, τα ταξίδια και τις πολιτικές τάσεις Ουιγούρων σε έναν δημοσιογράφο και σε έναν διπλωμάτη που ήταν, στην πραγματικότητα, Κινέζος αξιωματούχος των υπηρεσιών πληροφοριών, σύμφωνα με δικόγραφο.
«Αυτού του είδους οι επικρίσεις σε βάρος της Κίνας είναι ανοησίες, και έχουν άλλα κίνητρα», σχολίασε ο Κιν Γκανγκ, εκπρόσωπος του κινεζικού υπουργείου Εξωτερικών, σε συνέντευξη Τύπου. «Οι κινεζικές διπλωματικές αποστολές και το κινεζικό διπλωματικό προσωπικό τηρούν τις Συνθήκες της Βιέννης κατά την εκτέλεση των καθηκόντων τους».
«Δίνουμε μεγάλη σημασία στις σχέσεις μας με τη Σουηδία. Ελπίζουμε ότι οι διμερείς σχέσεις θα μπορέσουν, βάσει της αρχής της αμοιβαίας ωφέλειας και του σεβασμού, να αναπτυχθούν ομαλά και σταθερά», πρόσθεσε ο εκπρόσωπος του υπουργείου Εξωτερικών της Κίνας.
«Αυτό χρειάζεται σκληρή δουλειά κι από τις δυο πλευρές, ειδικά όσον αφορά τον προσήκοντα χειρισμό των διαφωνιών και των ευαίσθητων ζητημάτων», πρόσθεσε.
Ο Μαϊχεσούτι είχε εισδύσει σε μια πολιτική οργάνωση των εξορίστων Ουιγούρων, που ονομάζεται «Παγκόσμιο Κογκρέσο των Ουιγούρων» και επρόκειτο να μεταδίδει μυστικά πληροφορίες στο σύνδεσμό του, σύμφωνα με το κατηγορητήριο.
Οι Ουιγούροι, τουρκόφωνη μουσουλμανική μειονότητα που ζει στην ανατολική επαρχία Σιντζιάνγκ, παρακολουθούνται με προσοχή από το Πεκίνο. Στους κόλπους της μειονότητας υπάρχουν οργανώσεις οι οποίες απεχθάνονται τον έλεγχο που ασκεί η Κίνα στον πολιτισμό τους, το θρησκεύεσθαι και την οικονομία στις περιοχές τους. Το 2009, στην Ουρουμτσί, πρωτεύουσα της Σιντζιάνγκ, είχαν ξεσπάσει ταραχές ανάμεσα σε Ουιγούρους και Κινέζους Χαν, με αποτέλεσμα τουλάχιστον 200 άνθρωποι να χάσουν τη ζωή τους.
Η αντικατασκοπία της Σουηδίας συνέλεξε στοιχεία εναντίον του Μαϊχεσούτι μέσω παρακολουθήσεων τηλεφωνημάτων και μυστικών συνεντεύξεων με Ουιγούρους τόσο εντός της χώρας όσο και διεθνώς.