Το επίσημο όνομά της είναι Μεγάλη Αραβική Λιβυκή Σοσιαλιστική Λαϊκή Δημοκρατία. Μόνο που το τελευταίο διάστημα είναι ξεκάθαρό πως τα τελευταία 42 χρόνια μόνο δημοκρατία δεν είναι.
«Βρέχεται» από τη Μεσόγειο, συνορεύει στα ανατολικά με την Αίγυπτο, νοτιοανατολικά με το Σουδάν, στα νότια με το Τσαντ και το Νίγηρα και στα δυτικά με την Αλγερία και την Τυνησία. Είναι ιστορικά ένα σταυροδρόμι του Μάγρεμπ και του Μάσρεκ, που χαρακτηρίζεται από τις φυλετικές παραδόσεις και εκσυγχρονίστηκε στον 20ό αιώνα χάρη στα τεράστια αποθέματα πετρελαίου της.
Το 90% του εδάφους της είναι έρημος και είναι η τέταρτη μεγαλύτερη αφρικανική χώρα σε έκταση. Πρωτεύουσά της είναι η Τρίπολη, το αρχαίο σταυροδρόμι των εμπορικών οδών, καραβάνσεράι για τους πειρατές και τους εμπόρους σκλάβων πριν από τη σύγχρονη εποχή, είναι η πρωτεύουσα του αχανούς κράτους–1,76 εκατομμύρια τετραγωνικά χλμ. σε ποσοστό 93% έρημος.
Με πληθυσμό 6,3 εκατομμύρια κατοίκους, από τους οποίους το 1,5 εκατομμύριο είναι μετανάστες, κυρίως Αφρικανοί, “συγκεντρωμένη” στις ακτές της Μεσογείου, η Λιβύη αντλεί τον πλούτο της από το υπέδαφος της, που είναι πλούσιο σε υδρογονάνθρακες, ιδίως στις ανατολικό τμήμα της χώρας.
Το όνομα της χώρας προέρχεται από τον αιγυπτιακό όρο Λεμπού, ο οποίος αναφέρεται στους Βερβερίνους που ζούσαν δυτικά του Νείλου. Στα ελληνικά έγινε Λιβύη, αν και στην αρχαία Ελλάδα ο όρος είχε ευρύτερη σημασία, υπονοώντας ολόκληρη τη Βόρειο Αφρική, δυτικά της Αιγύπτου ή και ολόκληρη την αφρικανική ήπειρο.
Χώρα με μεγάλα αποθέματα πετρελαίου, είναι η όγδοη μεγαλύτερη παραγωγός πετρελαίου μεταξύ των χωρών-μελών του ΟΠΕΚ, με 1,8 εκατομμύρια βαρέλια την ημέρα. Τα αποθεματικά της εκτιμώνται σε 42 δισεκατομμύρια βαρέλια. Το πετρέλαιο αντιπροσωπεύει περισσότερο από το 95% των εξαγωγών και το 75% του κρατικού προϋπολογισμού. Μέχρι τα μέσα του 20ου αιώνα, η χώρα ζούσε από την γεωργία και εξαρτιόνταν από τις ιδιαιτερότητες του κλίματος. Φτωχή χώρα, η Λιβύη ζούσε χάρη στην παροχή διεθνούς βοήθειας.
Η ανακάλυψη, τον Ιούνιο του 1959, από τους γεωλόγους του αμερικανικού κολοσσού Esso (σήμερα Exxon), ενός πετρελαιοφόρου κοιτάσματος στο Ζαλτάν, στο δυτικό τμήμα της χώρας, άλλαξε τα δεδομένα. Ο συνταγματάρχης Καντάφι διέταξε την εθνικοποίηση του πετρελαιοφόρου κοιτάσματος.
Η σημαία της είναι η μοναδική στον κόσμο σημαία χώρας που αποτελείται από μόνο ένα χρώμα και δε φέρει κανένα άλλο σύμβολο ή άλλες λεπτομέρειες. Βέβαια, η καταπράσινη σημαία είναι το σύμβολο του καθεστώτος Καντάφι. Γιατί από τις 15 Φεβρουαρίου, όταν ο λαός της χώρας ξεσηκώθηκε, η σημαία που κρατούν άπαντες είναι τρίχρωμη (μαύρο, κόκκινο, πράσινο με ένα λευκό αστέρι και το μισοφέγγαρο στη μέση).
Στη διάρκεια των χρόνων έχει καταληφθεί από Φοίνικες, Καρχηδόνιους, Πτολεμαίους, Έλληνες, Ρωμαίους, Βάνδαλους, Βυζαντινούς. Τον 7ο αιώνα, κατελήφθη από τους Άραβες και κατά τους επόμενους αιώνες, πολλοί ντόπιοι υιοθέτησαν ως θρησκεία το Ισλάμ και την αραβική γλώσσα και πολιτισμό. Στα μέσα του 16ου αιώνα, η χώρα πέρασε στα χέρια της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας.
Κατά τη διάρκεια του Ιταλοτουρκικού Πολέμου (1911-1912), η Ιταλία κατέλαβε την περιοχή και μετέτρεψε σε αποικίες τις τρεις επαρχίες της χώρας (Τρίπολη, Κυρηναϊκή, Φεζάν), ενώ το 1934 υιοθέτησε το όνομα Λιβύη σαν επίσημη ονομασία της αποικίας.
Ανάμεσα στους δυο Παγκόσμιους Πολέμους, ο Βασιλιάς Ίντρις ήταν αρχηγός της λιβυϊκής αντίστασης εναντίον της ιταλικής κατοχής. Από το 1943 ως το 1951, το Φεζάν πέρασε υπό τον έλεγχο της Γαλλίας, ενώ οι άλλες δυο επαρχίες υπό βρετανική διοίκηση.
Στις 21 Νοεμβρίου 1949, η Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ εξέδωσε ψήφισμα για την ανεξαρτησία της Λιβύης πριν την 1η Ιανουαρίου 1952. Στις 24 Δεκεμβρίου 1951, η Λιβύη ανακήρυξε την ανεξαρτησία της, έχοντας πολίτευμα συνταγματικής μοναρχίας, υπό το βασιλιά Ίντρις.
Η ανακάλυψη σημαντικής ποσότητας κοιτασμάτων πετρελαίου το 1959 μετέτρεψε ένα από τα φτωχότερα έθνη στον κόσμο σε ένα κράτος με μεγάλο πλούτο. Αν και το πετρέλαιο βελτίωσε δραστικά τα οικονομικά της κυβέρνησης, άρχισε να αναπτύσσεται η λαϊκή δυσαρέσκεια για τη συγκέντρωση του πλούτου στα χέρια του βασιλιά Ίντρις και της εθνικής ελίτ, η οποία συνέχισε να αυξάνεται με την άνοδο του Νάσερ και του αραβικού εθνικισμού στη Βόρεια Αφρική και στη Μέση Ανατολή.
Την 1η Σεπτεμβρίου 1969, μια μικρή ομάδα στρατιωτικών με επικεφαλής τον 27χρονο τότε Μουαμάρ αλ Καντάφι οργάνωσαν πραξικόπημα εναντίον του βασιλιά Ίντρις, ο οποίος βρισκόταν για λόγους υγείας στα Καμένα Βούρλα. Βασιλιάς έγινε ο ανιψιός του, Σαϊντ Χάσαν αρ-Ρίντα αλ-Μαχντι ας-Σανούσι. Οι πραξικοπηματίες εκθρόνισαν βασιλιά και τον έθεσαν υπό κατ’ οίκον περιορισμό, ενώ κατήργησαν τη μοναρχία και ανακήρυξαν τη Λιβύη ως Νέα Αραβική Δημοκρατία.
Ηγέτης της χώρας είναι ο στρατηγός Μουαμάρ αλ-Καντάφι, του οποίου η εξωτερική πολιτική τον έχει φέρει συχνά σε αντιπαράθεση με τη Δύση και με τις κυβερνήσεις άλλων χωρών της Αφρικής. Επισήμως, πάντως, αρχηγός του κράτους είναι ο Μοχάμεντ Κασίμ Αμπντούλ αλ-Ζουάι. Έχει τον επίσημο τίτλο «Γενικός Γραμματέας του Γενικού Κογκρέσου του Λαού και de jure Αρχηγός Κράτους» και ανέλαβε καθήκοντα στις 27 Ιανουαρίου του 2010.