στην Ανατολική Ευρώπη, φέρνουν μεγάλες ανατροπές στα όσα γνωρίζαμε σε όλη την λεκάνη της Μεσογείου αλλά και στην λειτουργία της ίδιας της Ευρωπαϊκής Ενωσης, της οποίας η υφή κι η δομή καίρια αμφισβητούνται πλέον.
Είναι προφανές σε όσους διεισδυτικά παρακολουθούν τις εξελίξεις στο διεθνή χώρο, ότι επέρχονται σοβαρότατες ανατροπές, που εκ των πραγμάτων θα φθάσουν μέχρι και να απειλήσουν ακόμα και την ύπαρξη της Ε.Ε. το επόμενο διάστημα. Ας πάρουμε τα πράγματα από την αρχή.
Η Γερμανία είναι η μόνη σημαντική χώρα της Ε.Ε., που διαθέτει σήμερα ισχυρή αναπτυξιακή διαδικασία κι αυτό οφείλεται πρωτίστως στην αλλαγή του προσανατολισμού της από τις χώρες της Ευρώπης προς τη Ρωσία κυρίως και δευτερευόντως προς την Ασία, σε χώρες όπως η Ινδία, η Κίνα η το Πακιστάν. Μπορεί μέχρι στιγμής να εξάγει τα περισσότερα προϊόντα της σε χώρες της Ε.Ε. αλλά αυτό αλλάζει με γοργούς ρυθμούς.
Η στενότερη συνεργασία του Βερολίνου με τη Μόσχα προκαλεί τον έντονο προβληματισμό των ΗΠΑ. Σε ένα καίριο βιβλίο του, το «Διπλωματία», ο «γκουρού» της εξωτερικής πολιτικής των ΗΠΑ Χένρι Κίσινγκερ είχε προβλέψει ότι εάν κι εφόσον υπάρξει σύγκλιση ανάμεσα στη Ρωσία και τη Γερμανία, αυτό θα πλήξει καίρια τα συμφέροντα της Ουάσιγκτον στην Ευρώπη, την Μεσόγειο, την Εγγύς και Μέση Ανατολή. Κι αυτό μοιραία θα έχει επίπτωση στην ισορροπία σε ότι αφορά τα πετρέλαια του αραβικού κόσμου, για τα οποία οι πρόσφατες εξεγέρσεις, που σαρώνουν τα παρωχημένα καθεστώτα από την Αίγυπτο και την Τυνισία μέχρι το Μπαχρέϊν και τη Λιβύη, μπορεί να έχουν καταλυτική επίπτωση.
Ακόμα κι αν οι ΗΠΑ δεν έχουν παρέμβαση στα όσα συμβαίνουν στον αραβικό κόσμο, κάτι, που έντονα αμφισβητούν ορισμένοι, που διαβλέπουν δάκτυλο της Ουάσιγκτον πίσω από την εξέγερση, το βέβαιο είναι ότι η κυβέρνηση του Μπαράκ Ομπάμα προσπαθεί να εκμεταλλευθεί, παρά τις ανησυχίες της, τις εξελίξεις εις όφελος της. Ηδη το στρατιωτικό καθεστώς, που επιβλήθηκε στην Αίγυπτο μετά την ανατροπή του Χόσνι Μουμπάρακ είναι άκρως πιο φιλοαμερικανικό από το προηγούμενο. Όμως δεν έχει ξεκαθαρισθεί ποια θα είναι η επόμενη μέρα στην Αίγυπτο κι αλλού.
Τι θα γίνει με τους ισλαμιστές. Και τι μορφή αυτοί θα πάρουν; Τι σχέση είχε το άνοιγμα του Ερντογάν και της Τουρκίας προς τους άραβες μετά την προ μηνών ραγδαία επιδείνωση των σχέσεων της Αγκυρας με το Ισραήλ, με αφορμή την αποστολή του τουρκικού πλοίου προς την Παλαιστίνη. Μήπως η κυβέρνηση της Τουρκίας προσπαθεί να εξαγάγει το μοντέλο του «ήπιου ισλαμιστικού μοντέλου» και στον αραβικό κόσμο σε αντίθεση προς τους φονταμενταλιστές τύπου μπιν Λάντεν. Και πάλι, οι τούρκοι για ποιους λειτουργούν; Υπέρ των δικών τους συμφερόντων μόνον στο πλαίσιο του νεοθωμανισμού του Αχμέτ Νταβούτογλου η μήπως και κατά των ρωσικών και κατ’ επέκταση γερμανικών συμφερόντων. Τίποτα δεν είναι απλό. Όλα είναι σύνθετα.
Το μόνον βέβαιο είναι ότι σε αυτή τη νέα και τόσο μπερδεμένη πραγματικότητα που διαμορφώνεται στην ευρύτερη περιοχή μας η Ελλάδα φαντάζει ως ο «φτωχός συγγενής», που δεν μπορεί να ασκήσει δική του ανεξάρτητη διπλωματική πολιτική. Με επιπτώσεις, που μπορεί να γίνουν ακόμα πιο σύνθετες κι επικίνδυνες για τη χώρα μας στις συνθήκες τις οικονομικής κατάρρευσης, που βρίσκεται.