Για τους υπέρμαχους των ανθρώπινων δικαιωμάτων αυτή η υπόθεση αποτελεί σύμβολο του πλήγματος της ελευθερίας που παρατηρείται στην Τουρκία μετά το αποτυχημένο πραξικόπημα του περσινού Ιουλίου, μετά το οποίο ακολούθησαν μαζικές διώξεις φιλοκούρδων βουλευτών, δημοσιογράφων επικριτικών προς τον πρόεδρο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, ακόμη και μελών μη κυβερνητικών οργανώσεων.
Συνολικά 17 δημοσιογράφοι, διευθυντικά στελέχη και συνεργάτες νυν ή πρώην της Cumhuriyet, μιας εφημερίδας που ιδρύθηκε το 1924, κατηγορούνται μεταξύ άλλων ότι υποστήριξαν διάφορες «ένοπλες τρομοκρατικές οργανώσεις». Αν κριθούν ένοχοι, κινδυνεύουν με έως και 43 χρόνια κάθειρξη.
Η Cumhuriyet (Δημοκρατία), μια από τις πιο παλιές τουρκικές εφημερίδες, η οποία έχει αποκτήσει τη φήμη ότι κάνει πολλές αποκαλύψεις που φέρνουν σε δύσκολη θέση τις κυβερνήσεις της Τουρκίας, καταγγέλλει ότι πρόκειται για πολιτική δίκη με στόχο να παταχθεί ένα από τα τελευταία ανεξάρτητα μέσα της χώρας.
Πολλές εκατοντάδες άνθρωποι, μεταξύ αυτών δημοσιογράφοι και βουλευτές της αντιπολίτευσης, είχαν συγκεντρωθεί μπροστά από το κτίριο του δικαστηρίου το πρωί, αφήνοντας να πετάξουν στον αέρα πολύχρωμα μπαλόνια και καταγγέλλοντας και φωνάζοντας: «ο ελεύθερος Τύπος δεν μπορεί να φιμωθεί».
«Αυτή η δίκη αποτελεί τεστ για την Τουρκία», εκτίμησε ο Αϊντίν Ενγκίν, ένας από τους αρθογράφους της εφημερίδας που παρουσιάστηκε στο δικαστήριο και είναι μεταξύ αυτών που δεν έχουν προφυλακιστεί. «Ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερνγογάν λέει ότι η δικαιοσύνη είναι αμερόληπτη στην Τουρκία, θα το δούμε», πρόσθεσε.
«Η δίκη της Cumhuriyet είναι η δίκη της δημοσιογραφίας στην Τουρκία», δήλωσε ο Κριστόφ Ντελουάρ γενικός γραμματέας των Δημοσιογράφων χωρίς Σύνορα (RSF). «Δημοσιογράφοι αντιμετωπίζονται σαν τρομοκράτες επειδή έκαναν τη δουλειά τους», κατήγγειλε.
Σύμφωνα με το κατηγορητήριο, η Cumhuriyet διεξάγει «μια επιχείρηση παραπλάνησης» με στόχο να καταστήσει την Τουρκία και τον Ερντογάν «στόχους», ενώ κάνει λόγο και για «ασύμμετρο πόλεμο».
«Είναι μια καφκική δίκη», επισημαίνει από την πλευρά του ο εκπρόσωπος των RSF στην Τουρκία Ερόλ Οντέρογλου. «Η Cumhuriyet είναι ένα σύμβολο, κληρονόμος μιας κριτικής, ερευνητικής δημοσιογραφίας. Η κυβέρνηση προσπαθεί να την καταστρέψει με κάθε τρόπο».
Η Liberation τους έδωσε τον λόγο
Σε συντάκτες και συνεργάτες της τουρκικής εφημερίδας Τζουμχουριέτ ανοίγει σήμερα τις σελίδες της η γαλλική εφημερίδα Λιμπερασιόν, με την ευκαιρία της έναρξης στην Τουρκία της δίκης 17 δημοσιογράφων της εφημερίδας. «Σε ένδειξη της υποστήριξής μας προς τους αδιάλλακτους της ελευθερίας, η Λιμπερασιόν τους δίνει σήμερα τον λόγο», εξήγησε ο διευθυντής της Λιμπέ, Λοράν Ζοφρέν.
Τόλμησαν να πουν ότι «ο σουλτάνος ήταν γυμνός» και βρέθηκαν πίσω από τα κάγκελα των φυλακών
«Ειδική έκδοση: Η Λιμπερασιόν με την Τζουμχουριέτ, μια από τις τελευταίες ανεξάρτητες εφημερίδες, θύμα της αυταρχικής καταστολής της εξουσίας», υπογραμμίζεται στο πρωτοσέλιδο.
Στο πεντασέλιδο αφιέρωμα, Τούρκοι αρθρογράφοι, πανεπιστημιακοί συνεργάτες της Τζουμχουριέτ, συγγραφείς και σκιτσογράφοι δίνουν τις δικές τους μαρτυρίες και αναλύσεις για την πορεία της χώρας:
– Για την «αυταρχική πορεία του Ερντογάν που επιταχύνθηκε από το 2013 με την αποκάλυψη των σκανδάλων διαφθοράς του περιβάλλοντός του (…) για να καταλήξει “βουλιμικός για εξουσία”», όπως αναλύει ο πανεπιστημιακός Αχμέτ Ινσέλ.
– Ή ακόμα για το πώς μεταμορφώθηκε ο Ερντογάν σε «μακιγιαρισμένο ισλαμοεθνικιστή», ένα κείμενο του δημοσιογράφου Ογιά Μπαϊντάρ. Σύμφωνα με τον Μπαϊντάρ, όταν αναλάμβανε την εξουσία το 2003, ο δυτικός κόσμος χαιρέτιζε ένα «δημοκράτη» μουσουλμάνο ηγέτη. Την εποχή εκείνη, τόσο οι φιλελεύθεροι όσο και οι σοσιαλιστές στην Τουρκία αποδέχθηκαν θετικά το άνοιγμα των διαπραγματεύσεων με την ΕΕ, τις προσπάθειες επίλυσης του κουρδικού, την πολιτική ειρηνικής γειτονίας.
Υπήρχαν όμως και εκείνοι που δεν εμπιστεύονταν τον Ερντογάν λόγω της ισλαμιστικής (πολιτικής) καταγωγής (του) και τον υποπτεύονταν μάλιστα, ότι ακολουθούσε ένα μυστικό σχέδιο (…)». Σήμερα είμαστε υποχρεωμένοι να αναγνωρίσουμε ότι είχαν δίκιο, αφού για τον Ερντογάν «η δημοκρατία δεν ήταν παρά μια ασπίδα για να αντισταθεί στα κτυπήματα του στρατού» υποστηρίζει ο συντάκτης.
«Μεταμορφωμένος σήμερα σε ισλαμιστή μονάρχη, ο Ερντογάν είναι όλο και πιο απομονωμένος στην κορυφή της εξουσίας. Το περιβάλλον του τον αποκαλεί αποκλειστικά και μόνο “reis” (αρχηγό), δεν τολμά να εκφράσει την παραμικρή κριτική ακόμα και για τις πιο παρανοϊκές καταστάσεις εξαιτίας της φοβίας του μην πέσει θύμα δολοφονίας», καταλήγει το δημοσίευμα.
Ο Ορχάν Ερίντς, πρεσβύτερος της σύνταξης της Τζουμχουριέτ, αναλύει του «τον εκβιασμό του Ερντογάν προς τη Ευρωπαϊκή Ένωση».
Ο έμπειρος δημοσιογράφος υποστηρίζει ότι ο Ερντογάν έχει κατορθώσει να δημιουργήσει ένα μοντέλο του πολιτικού Ισλάμ τέλεια προσαρμοσμένο στο παγκόσμιο καπιταλιστικό σύστημα και στην παγκοσμιοποίηση. Είναι επομένως έτοιμος να αποδεχθεί τα κριτήρια του Μάαστριχτ, ενώ αντίθετα «τα κριτήρια της Κοπεγχάγης (για τις αξίες) αποτελούν έναν πραγματικό εφιάλτη» γι’ αυτόν.
Καλεί την Ευρώπη να μην υποχωρήσει στους εκβιασμούς του Ερντογάν σε σχέση με την τήρηση των ευρωπαϊκών αξιών και να υποστηρίξει την δημοκρατική εσωτερική αντιπολίτευση στην Τουρκία.
«Ένα αγκάθι στο πόδι του Σουλτάνου» είναι ο τίτλος του άρθρου του συγγραφέα και συνεργάτη της Τζουμχουριέτ Αϊντίν Ενγκίν, που με τη δική του μαρτυρία εξηγεί πως η εφημερίδα που έχει σήμερα 93 χρόνια, όσα και η τουρκική Δημοκρατία, από σημείο αναφοράς που ήταν στο παρελθόν και υποστηρίκτρια των αξιών της εκσυγχρονισμένης Τουρκίας, έχει καταντήσει αγκάθι για τον Ερντογάν που κάνει τα πάντα για να τη φιμώσει.
Πηγή: ΑΠΕ – ΜΠΕ