Κι αυτό, γιατί ο Ρεζά Ζαράμπ, έλυσε την σιωπή του και μάλιστα ενώπιον δικαστηρίου. Κι έτσι, ενώ η τουρκική κυβέρνηση ήλπιζε ότι είχε τελειώσει με αυτό το σκάνδαλο, αντιθέτως αυτό φούντωσε.
Την Τετάρτη ο Ρεζά Ζαράμπ κατέθεσε σε δικαστήριο στη Νέα Υόρκη και είπε πως δωροδόκησε με εκατομμύρια τον πρώην υπουργό Οικονομίας προκειμένου να διευκολύνει το παράνομο εμπόριο χρυσού με το Ιράν.
Τέσσερις ώρες κατάθεση
Ο Ρεζά Ζαράμπ, ο τουρκοϊρανός μεγιστάνας που συνελήφθη στις Ηνωμένες Πολιτείες τον Μάρτιο του 2016, δήλωσε ένοχος και δέχθηκε να συνεργαστεί με την αμερικανική δικαιοσύνη.
Κατέθεσε για τέσσερις ώρες στη διάρκεια αυτής της δίκης που διεξάγεται στο ομοσπονδιακό δικαστήριο του Μανχάταν, στο περιθώριο των αμερικανικών οικονομικών κυρώσεων σε βάρος του Ιράν.
Σημειώνεται πως η κυβέρνηση του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν είχε κάνει τα πάντα προκειμένου να αποτρέψει αυτή την ομολογία και αυτή τη δίκη, την οποία χαρακτήρισε «πολιτική συνωμοσία».
Ο Ρεζά Ζαράμπ, που μιλούσε στα τουρκικά μέσω διερμηνέα, είπε πως δωροδόκησε με εκατομμύρια ευρώ τον πρώην υπουργό Οικονομίας Ζαφέρ Τσαγκλαγιάν από τον Μάρτιο του 2012.
Ο 34χρονος επιχειρηματίας είπε πως προσέγγισε τον υπουργό στις αρχές του 2012. Κι αυτό, γιατί θέλησε να επιβάλει τον εαυτό του ως μεσάζοντα-κλειδί σε μια πολλά υποσχόμενη συναλλαγή. Η συναλλαγή αυτή θα επέτρεπε στο Ιράν να χρησιμοποιήσει τις πωλήσεις υδρογονανθράκων για διεθνείς πληρωμές του. Αυτό, παρά την απαγόρευση που έχει επιβληθεί στις αμερικανικές και διεθνείς τράπεζες να εμπορεύονται με το Ιράν.
Ο Τσαγκλαγιάν δέχθηκε να βοηθήσει τον Ρεζά Ζαράμπ να γίνει ο κύριος μεσάζων για την τουρκική δημόσια τράπεζα Halkbank, «υπό τον όρο διαμοιρασμού των κερδών 50/50» με τον Τσαγκλαγιάν, δήλωσε ο Ρεζά Ζαράμπ.
Ο Ρεζά Ζαράμπ ήταν τότε γνωστός στην Τουρκία κυρίως για τον πολυτελή τρόπο ζωής του και για τη σύζυγό του, τη διάσημη Τουρκάλα τραγουδίστρια Εμπρού Γκιουντές.
Ο Ρεζά Ζαράμπ κρατείται σε μυστική τοποθεσία από το FBI
Ο Ζαράμπ, που κατέθετε με στολή κρατούμενου είπε πως κρατείται στο εξής από το FBI σε μυστική τοποθεσία. Εξήγησε ότι έδωσε συνολικά «από 45 έως 50 εκατομμύρια ευρώ», συν «περίπου επτά εκατομμύρια δολάρια» στον υπουργό από τον Μάρτιο του 2012 έως τον Μάρτιο του 2013.
«Πολλά εκατομμύρια ευρώ» εσόδων από την πώληση ιρανικών υδρογονανθράκων προωθήθηκαν με αυτό τον τρόπο, όπως είπε, μέσω λογαριασμών που κατείχαν διαφορετικοί πρωταγωνιστές στη Halkbank, προτού φθάσουν στο Ντουμπάι, συχνά υπό τη μορφή χρυσού που μεταφερόταν κρυφά με βαλίτσες από το Ιράν.
Η Άγκυρα ζητούσε μάταια επί μήνες να απελευθερωθεί ο Ρεζά Ζαράμπ προκειμένου να αποφύγει τη δίκη αυτή.
Όταν το σκάνδαλο ξέσπασε στην Τουρκία τον Δεκέμβριο του 2013, επί πρωθυπουργίας Ερντογάν, τέσσερις υπουργοί, ανάμεσα στους οποίους ο Τσαγκλαγιάν, αναγκάστηκαν να παραιτηθούν, αν και αρνήθηκαν όλες τις κατηγορίες σε βάρος τους.
Τηλεφωνικές υποκλοπές που είχαν δημοσιοποιηθεί τότε ενέπλεκαν απευθείας τον Ερντογάν και τον γιο του Μπιλάλ.
Έπειτα από εκτεταμένες διώξεις στην τουρκική αστυνομία και στο δικαστικό σώμα, ο Τσαγκλαγιάν και οι άλλοι εμπλεκόμενοι πρώην υπουργοί αθωώθηκαν από το τουρκικό κοινοβούλιο τον Ιανουάριο του 2015.
Ποιός φταίει; Φυσικά ο Γκιουλέν
Ο Ερντογάν δεν σταμάτησε να κάνει λόγο για μια «πολιτική συνωμοσία» που εξύφανε ο εχθρός του μουσουλμάνος πρώην κληρικός Φετουλάχ Γκιουλέν. Η τουρκική κυβέρνηση χαρακτήρισε την αμερικανική δικαστική διαδικασία μέρος αυτής της συνωμοσίας.
Ο Γκιουλέν ζει στην Πενσιλβάνια, στις ανατολικές Ηνωμένες Πολιτείες, και η Άγκυρα ζητεί την έκδοσή του.
Όσο για τον Ζαφέρ Τσαγκλαγιάν η αμερικανική δικαιοσύνη απήγγειλε κατηγορίες εις βάρος του τον Σεπτέμβριο, αν και δεν κατέστη δυνατό να συλληφθεί και δεν κάθεται στο εδώλιο των κατηγορουμένων στη δίκη αυτή.
Από τα εννέα πρόσωπα που κατηγορούνται στις Ηνωμένες Πολιτείες, μόνο ένα κάθεται στο εδώλιο του κατηγορουμένου, ο πρώην αναπληρωτής γενικός διευθυντής της Halkbank, Χακάν Ατίλα.
Ο Ρεζά Ζαράμπ δήλωσε πως ο Ατίλα είχε βοηθήσει στην πλαστογράφηση αυτού του παράνομου εμπορίου με τρόπο ώστε η ιρανική προέλευση των χρημάτων να μην μπορεί να εντοπιστεί από τις αμερικανικές τράπεζες.
Αναφέρθηκε πολλές φορές στον Μεχμέτ Χακάν Ατίλα λέγοντας ότι είχε δώσει οδηγίες έτσι ώστε να μην μπορούν να εντοπιστούν οι συναλλαγές αυτές από τις αμερικανικές αρχές.
Η κατάθεση του Ζαράμπ αναμένεται να συνεχιστεί σήμερα, εν αναμονή της υποβολής ερωτήσεων από την υπεράσπιση, ίσως και την Παρασκευή.
Ο συνήγορος υπεράσπισης Βίκτορ Ρόκο προειδοποίησε την Τρίτη ότι θα έβαλλε κατά της αξιοπιστίας του Ρεζά Ζαράμπ, τον οποίο χαρακτήρισε «ψεύτη» και ειδικό στη δωροδοκία, έτοιμο να διαφθείρει μέχρι και τους αμερικανούς δεσμοφύλακές του.
Ο Ζαράμπ δήλωσε επίσης πως προσπάθησε να δωροδοκήσει τους φρουρούς του με αντάλλαγμα αλκοόλ και ένα κινητό τηλέφωνο.