Στο επίκεντρο των συζητήσεων του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου που ξεκινάει στις 11 π.μ. (ώρα Ελλάδος) θα βρεθούν η οικονομία και οι εξελίξεις στην Αίγυπτο και την Τυνησία, ενώ θα εξεταστούν θέματα ενέργειας και καινοτομίας.
Η ΕΕ αυξάνει την πίεση που ασκεί στον Πρόεδρο της Αιγύπτου Μουμπάρακ για να επισπεύσει τη διαδικασία πολιτικής μετάβασης και να ανταποκριθεί στις δημοκρατικές και κοινωνικο-οικονομικές απαιτήσεις του αιγυπτιακού λαού. Χαρακτηριστική είναι η δήλωση της Ύπατης Εκπροσώπου της ΕΕ, Κάθριν Άστον από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο πως «η πολιτική μετάβαση πρέπει να είναι αξιόπιστη, αποτελεσματική και να ξεκινήσει άμεσα, δηλαδή όχι μετά τις προεδρικές εκλογές του ερχόμενου Σεπτεμβρίου». Επιπλέον, πέντε ευρωπαίοι ηγέτες (Νικολά Σαρκοζί, Άγκελα Μέρκελ, Ντέιβιντ Κάμερον, Χοσέ Λουίς Θαπατέρο και Σίλβιο Μπερλουσκόνι) έχουν ζητήσει την άμεση αποχώρηση του Προέδρου Μουμπάρακ.
Στην καθιερωμένη, προ των Συνόδων Κορυφής επιστολή του προς τους «27» αρχηγούς κρατών και κυβερνήσεων, ο Πρόεδρος της ΕΕ, Χέρμαν Βαν Ρόμπαι, αναφέρει χαρακτηριστικά: «Θα ανταλλάξουμε απόψεις για τις τελευταίες εξελίξεις στην Αίγυπτο και στην Τυνησία και τις επιπτώσεις τους τόσο για την ίδια την περιοχή, όσο και για την ΕΕ».
Σε ό,τι αφορά, εξάλλου, τα οικονομικά θέματα, η αυριανή συνάντηση των ευρωπαίων ηγετών αναμένεται να αποτελέσει «γέφυρα» προς την επίτευξη μιας συνολικής λύσης-πακέτο το Μάρτιο, σύμφωνα με διπλωματικές πηγές.
Σύμφωνα με το πρόγραμμα της Συνόδου, η συζήτηση για την οικονομία είναι προγραμματισμένη για το γεύμα εργασίας των ευρωπαίων ηγετών, παρουσία του Προέδρου της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, Ζαν Κλοντ Τρισέ.
«Θα χαράξουμε ξεκάθαρη πορεία προς την υιοθέτηση μιας συνολικής λύσης -πακέτου στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο του Μαρτίου», τονίζει στην επιστολή του προς τους «27» ο Χ. Ρόμπαι, διευκρινίζοντας ότι «η λύση-πακέτο» θα περιλαμβάνει μία συμφωνία για «την ενίσχυση του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (EFSF), την μεταρρύθμιση της Συνθήκης της Λισαβόνας, τα λειτουργικά χαρακτηριστικά του μελλοντικού-μόνιμου μηχανισμού σταθερότητας, την προώθηση μεταρρυθμίσεων σε εθνικό επίπεδο, τη δημοσιονομική σταθερότητα και τη μακροοικονομική συνοχή στην ευρωζώνη».
Επιπλέον, διάχυτη είναι η αίσθηση τις τελευταίες εβδομάδες ότι υπάρχει μία καταρχήν συναίνεση στους κόλπους της ευρωζώνης, σχετικά με την ενίσχυση των πόρων του Ευρωπαϊκού μηχανισμού χρηματοπιστωτικής σταθερότητας (EFSF). Το θέμα αυτό θα εξεταστεί από τους «27» την ερχόμενη Παρασκευή, δεδομένου ότι η δυνατότητα δανεισμού του EFSF σήμερα ανέρχεται, ουσιαστικά στα 250 δις. ευρώ, από τα 440 δις. ευρώ που διαθέτει συνολικά ο μηχανισμός. Διπλωματικές πηγές δεν απέκλειαν πάντως σήμερα το ενδεχόμενο να συγκληθεί, στις αρχές Μαρτίου, μία έκτακτη Σύνοδος Κορυφής των χωρών του ευρώ που θα ασχοληθεί με το θέμα.
Ειδικότερα, σε ό,τι αφορά τα «εργαλεία» που θα διαθέτει ο μηχανισμός στήριξης, διάφορες ιδέες και προτάσεις θα τεθούν στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων. Ανάμεσα σε αυτές είναι η δυνατότητα του μηχανισμού να αγοράζει από τη δευτερογενή αγορά τους τίτλους χωρών που αντιμετωπίζουν δυσκολίες. Άλλη ιδέα, αφορά τη δυνατότητα του Ταμείου να δανείζει σε χώρες όπως η Ελλάδα, ούτως ώστε να μπορούν οι ίδιες να επαναγοράσουν το χρέος τους με ευνοϊκότερους όρους, ενώ σύμφωνα με άλλη πρόταση, εξετάζεται η δυνατότητα του Ταμείου να επαναγοράζει, προληπτικά, τα ομόλογα χωρών της ευρωζώνης. Πριν, δηλαδή, οι χώρες αυτές παρουσιάσουν σοβαρά προβλήματα.
Επίσης, δεν αποκλείεται το ενδεχόμενο στη συνολική λύση – πακέτο που θα δοθεί το Μάρτιο, να συμπεριληφθεί ένα σχέδιο στήριξης για την Πορτογαλία και ενδεχομένως κάποιο είδος βοήθειας προς την Ισπανία, αναφέρουν πηγές προσκείμενες στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή.
Ωστόσο, η συνολική λύση στην κρίση χρέους της ευρωζώνης, δεν θα δοθεί χωρίς την επιβολή «σκληρών όρων» από την πλευρά της Γερμανίας. Μετά από απαίτηση του Βερολίνου, οι ευρωπαίοι ηγέτες θα συζητήσουν στη Σύνοδο Κορυφής το θέμα της «αυστηρής δημοσιονομικής πειθαρχίας». Σύμφωνα με πληροφορίες, όλες οι χώρες του ευρώ θα πρέπει να δεχθούν να συντονίσουν τις οικονομικές και κοινωνικές πολιτικές τους, να λάβουν μέτρα για τη βελτίωση της ανταγωνιστικότητάς τους και να κατοχυρώσουν συνταγματικά τη μείωση του δημόσιου δανεισμού, κατά τα γερμανικά πρότυπα.
Όλα αυτά περιλαμβάνονται στη γαλλογερμανική πρόταση για ένα «σύμφωνο ανταγωνιστικότητας», την οποία αναμένεται να παρουσιάσουν στη Σύνοδο Κορυφής η Γερμανίδα Καγκελάριος Άγκελα Μέρκελ και ο Γάλλος Πρόεδρος, Νικολά Σαρκοζί.
Υπέρ της γαλλογερμανικής πρότασης έχουν ταχθεί, όπως ήταν αναμενόμενο, οι υπόλοιπες χώρες της ευρωζώνης με την καλύτερη πιστοληπτική ικανότητα ΑΑΑ (Αυστρία, Ολλανδία, Φιλανδία και Λουξεμβούργο), καθώς και ο πρωθυπουργός της Ισπανίας, Χοσέ Λουί Θαπατέρο.
Από την πλευρά της η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, δια στόματος του εκπροσώπου της, Αμαντέου Αλταφάζ τονίζει ότι η γαλλογερμανική πρόταση βρίσκεται στο ίδιο μήκος κύματος με τις εκθέσεις και τα νομοθετικά πακέτα που η ίδια έχει παρουσιάσει τους τελευταίους πέντε μήνες για την οικονομική διακυβέρνηση στην ΕΕ. Βάσει των όσων δήλωσε σήμερα από τις Βρυξέλλες ο εκπρόσωπος του Επιτρόπου Οικονομίας Όλι Ρεν, η ΕΕ οδεύει, έως το καλοκαίρι, προς την ολοκλήρωση της οικονομικής διακυβέρνησης της ΕΕ.
Εξάλλου, η συζήτηση για την ενεργειακή πολιτική της ΕΕ θα πραγματοποιηθεί κατά την έναρξη της Συνόδου (11.30 μ.μ.). Ουσιαστικά τρία είναι τα θέματα που θέτουν στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων ο Πρόεδρος της ΕΕ και η Ουγγρική Προεδρία της ΕΕ: τις ενεργειακές οδούς εφοδιασμού, τη διασύνδεση με τις ευρωπαϊκές αγορές και τις σχέσεις με τις προμηθεύτριες χώρες, κυρίως με τη Ρωσία. Επιπλέον, επιθυμία του Προέδρου της ΕΕ, Χ. Ρόμπαι είναι η συζήτηση να προχωρήσει και στο θέμα της ενεργειακής ασφάλειας και στη διαφοροποίηση των πηγών προμήθειας.
Το απόγευμα (16.30 μ.μ.) οι ευρωπαίοι ηγέτες θα εξετάσουν συγκεκριμένες προτάσεις για την ενίσχυση της καινοτομίας και της έρευνας στην ΕΕ. «Θα συζητήσουμε τις πρωτοβουλίες που πρόκειται να ληφθούν για την ενίσχυση της καινοτομίας προς όφελος των πολιτών, των επιχειρήσεων και των ερευνητών» αναφέρει στην επιστολή του ο Χ. Ρόμπαι.