Άλλωστε αυτοί, οι κάτοικοι του ακριτικού Έβρου, κρατούν, φυλάσσουν τα σύνορά μας παρά τις δύσκολες συνθήκες που αντιμετωπίζουν, δηλώνοντας όμως, ότι η Πολιτεία, το Κράτος, η Κυβέρνηση τους έχει ξεχάσει…! Κι αυτό, ενώ απέναντι, οι Τούρκοι, έχουν δημιουργήσει μία πόλη-βιτρίνα για να προσελκύσουν τουρίστες!
Οδοιπορικό στην άκρη της Ελλάδας, στον Έβρο, εκεί που για κάποιους είναι «εξορία» και «δυσμενής μετάθεση» έκανε η εκπομπή «60΄Ελλάδα». Ο Νίκος Μάνεσης όμως, όπως μου είπε «Αυτό που σκεφτόμαστε εμείς στα μεγάλα αστικά κέντρα ότι “ωχ, ο Έβρος, απέναντι είναι η Τουρκία”, για τους κατοίκους της περιοχής είναι μια καθημερινότητα.
Οι ακρίτες είναι εξοικειωμένοι με το γεγονός ότι ένα βήμα πιο εκεί είναι η Τουρκία, ωστόσο αισθάνονται ότι φρουρούν Θερμοπύλες. Κάποτε λέγαμε “κάτσε καλά γιατί θα σε στείλω στον Έβρο”! Εγώ αν ήμουν δημόσιος υπάλληλος και με απειλούσαν με το να με στείλουν στον Έβρο θα έλεγα “πολύ ευχαρίστως, να με στείλετε”! Η ζωή στην Ορεστιάδα είναι εξαίρετη, φοιτητούπολη, καταπληκτικά στέκια, νυχτερινή ζωή, όλα μια χαρά, οι άνθρωποι έχουν πιάσει το νόημα της ζωής, είναι αισιόδοξοι, έχουν χαμόγελο και ξέρουν να επιβιώνουν και να περνάνε καλά ακόμα και χωρίς χρήματα. Δεν είναι λοιπόν “δυσμενής μετάθεση” το να πας στον Έβρο, απλά η περιοχή είναι πάρα πολύ μακριά και αν κάποιος είναι Αθηναίος δεν μπορεί να βλέπει τακτικά τους συγγενείς και τους φίλους του. Τώρα που γνώρισα από κοντά τον Έβρο εάν ήμουν δημόσιος υπάλληλος και δεν είχα οικογένεια ή άλλες υποχρεώσεις, ευχαρίστως θα πήγαινα στον Έβρο. Είναι μια χαρά ζωή, όλες οι πόλεις και τα χωριά είναι καταπληκτικά».
Ωστόσο οι κάτοικοι στην Ορεστιάδα λένε στην εκπομπή πως «Είμαστε στην αυλή της Τουρκίας και μας έχουν ξεχάσει», ενώ δείχνοντας την Ανδριανούπολη θα τονίσουν «Δείτε πως προσέχουν Τούρκοι τα σύνορά τους». Μάλιστα όπως παρατήρησε ο Νίκος Μάνεσης «Η Αδριανούπολη είναι μια “πόλη βιτρίνα”.
Η Τουρκία ως γνωστόν έχει πολλές “πόλεις βιτρίνες”! Αν πας λίγο προς τα βάθη της χώρας βλέπεις υπανάπτυχτες περιοχές και καλύβια. Όμως, το ευρωπαϊκό κομμάτι της Τουρκίας είναι καταπληκτικό. Η Αδριανούπολη είναι μια πολύ όμορφη πόλη. Τι έκαναν οι Τούρκοι; Έχουν πάρει τα παλιά σπίτια των Ελλήνων και τα έχουν αναπαλαιώσει. Έχουν φτιάξει λοιπόν, ένα κέντρο πόλης το οποίο είναι καταπληκτικό, με σιντριβάνια, λιθόστρωτα, μαγαζιά. Είναι σαν να βλέπεις την Ερμού στο δεκαπλάσιο.
Οι άνθρωποι εκεί ξέρουν καλά να πουλούν τουρισμό. Η Τουρκία έχει φτιάξει μια πολύ καλή βιτρίνα. Όλα αυτά βιτρίνα είναι γιατί ψάχναμε να βρούμε αποχετευτικό δίκτυο στην πόλη και όλοι μας έδειχναν προς τον Έβρο! Την Αδριανούπολη που εγώ είχα γνωρίσει πριν από 20 χρόνια, σε άλλο ρεπορτάζ, ήταν μια πόλη που διαλυόταν, ενώ τώρα είδα μια σύγχρονη ευρωπαϊκή πόλη με καινούργια κτίσματα, αναπαλαιωμένα κτίρια, πεντακάθαρους δρόμους. Μια πόλη που αποτελεί “τουριστική ατραξιόν”, δηλαδή έφτιαξαν μια πόλη για να προσελκύουν τουρίστες. Ο κόσμος πάει για να δει την Αδριανούπολη».
Στο οδοιπορικό της η εκπομπή «60΄Ελλάδα» βρίσκεται και στο Τριεθνές, στο σημείο που ενώνονται Ελλάδα, Βουλγαρία και Τουρκία και εκεί, υπάρχει ο «μύθος του βράχου της γονιμότητας» που όπως μου είπε ο Νίκος Μάνεσης «Τα παλιά χρόνια όταν κάποια γυναίκα είτε δεν μπορούσε να μείνει έγκυος είτε δεν μπορούσε να κρατήσει το παιδί και είχε αποβολές πήγαινε μαζί με τον άνδρα της και την πεθερά της στο βράχο της γονιμότητας, που είναι κοντά στα σύνορα με τη Βουλγαρία. Ο βράχος της γονιμότητας είναι δύο – τρία βράχια που σχηματίζουν μια τρύπα. Το ζευγάρι πήγαινε πρώτα στο ναό του Αγίου Αθανασίου, προσκυνούσε, εν συνεχεία έκανε τάμα και μετά πήγαινε πίσω από το βράχο για να έρθει σε επαφή. Η γυναίκα περνούσε γονυπετής μέσα από τα βράχια για να συναντήσει τον άνδρα της και να έρθουν σε επαφή, ενώ η πεθερά στεκόταν στα 50 μέτρα! Αυτό βέβαια δεν γίνεται σήμερα».
Απόψε το βράδυ λοιπόν, στις 23:45, ο Νίκος Μάνεσης μέσα από την εκπομπή του «60΄Ελλάδα» στον ALPHA καταγράφει την καθημερινότητα των κατοίκων στον ακριτικό Έβρο. Εκεί όπου οι πολίτες 980 χιλιόμετρα μακριά από την Αθήνα προσπαθούν για την επόμενη μέρα κρατώντας την ελληνική σημαία ψηλά!
Γρηγόρης Μελάς