Σκληρή κριτική δέχεται η Moody’s για τους χειρισμούς της στην αξιολόγηση του ελληνικού χρέους τα δύο τελευταία χρόνια. Ο διεθνής οίκος αξιολόγησης κατηγορείται ότι διατηρούσε υψηλή βαθμολογία για την Ελλάδα ακόμη και το 2009, παρά τις αυξανόμενες ενδείξεις ότι η χώρα αντιμετώπιζε μεγάλα δημοσιονομικά προβλήματα.
Αυτό γράφει άρθρο της αμερικανικής εφημερίδας «International Herald Tribune» με τίτλο «Υψηλοί βαθμοί για την Ελλάδα καθώς όδευε προς την καταστροφή». Στο άρθρο η εφημερίδα υποστηρίζει ότι χάρη στις λανθασμένες αξιολογήσεις της Moody’s η Ελλάδα συνέχισε να έχει πρόσβαση σε φθηνό δανεισμό και να συσσωρεύει χρέος.
Μάλιστα, για να διορθώσει την ολιγωρία της η Moody’s προχώρησε έναν χρόνο αργότερα σε μπαράζ υποβαθμίσεων, αντανακλώντας έτσι τις αδυναμίες των οίκων αξιολόγησης συνολικά, οι οποίοι έχουν δεχτεί πυρά για παραλείψεις και λάθη, ενώ έχουν κατηγορηθεί ότι πυροδότησαν κύμα κερδοσκοπίας στα ελληνικά ομόλογα.
Τις ημέρες εκείνες η Moody’s προειδοποιούσε για τον κίνδυνο πτώχευσης χωρών της ευρωζώνης εάν οι Ευρωπαίοι ηγέτες δεν κατάφερναν να ελέγξουν την κρίση. Όμως στην περίπτωση της Ελλάδας υποστηρίζεται ότι θα έπρεπε να είχε υιοθετήσει σκληρότερη στάση νωρίτερα. Μέχρι πριν από δύο χρόνια συνέχιζε να την αξιολογεί με το ισχυρό Α, παρά τις πολιτικές αναταραχές και τις οικονομικές δυσκολίες.
Στις αρχές Δεκεμβρίου 2009 χαρακτήρισε αβάσιμη την ανησυχία των επενδυτών για τις βραχυπρόθεσμες ανάγκες δανεισμού της χώρας. Ομως είκοσι μέρες αργότερα υποβάθμισε το ελληνικό χρέος. Ήταν, μάλιστα, ο τελευταίος από τους τρεις μεγάλους οίκους αξιολόγησης που το έκανε. Μετά οι αξιολογήσεις της Ελλάδας μπήκαν σε έναν φαύλο κύκλο ελεύθερης πτώσης και σε έξι μήνες η Moody’s τοποθέτησε τη χώρα στη βαθμίδα «σκουπίδια». «Με δεδομένο ότι πρόκειται για μια χώρα η οποία κινδυνεύει να πτωχεύσει και δύο χρόνια νωρίτερα είχε βαθμό Α, είναι μια πολύ πολύ απότομη πτώση» δηλώνει ο Πιερ Καϊλετό, επικεφαλής του τμήματος αξιολόγησης κρατικών χρεών της Moody’s μέχρι την άνοιξη του 2010.
«Οι οίκοι αξιολόγησης απέτυχαν να κάνουν τη δουλειά τους» υποστήριξε ο Βουλφ Κλιντζ, γερμανός ευρωβουλευτής. «Διατηρούσαν με τεχνητούς τρόπους για μεγάλο διάστημα τις αρχικές τους αξιολογήσεις. Έπρεπε να είχαν ξεκινήσει νωρίτερα». Τα πυρά που δέχονται οι οίκοι αξιολόγησης για τα λάθη τους στην αξιολόγηση της Ελλάδας δεν είναι τα μόνα. Η αμερικανική εταιρεία ενέργειας Enron, για παράδειγμα, είχε υψηλή βαθμολογία και από τους τρεις οίκους ακόμη και μερικές μέρες πριν πτωχεύσει το 2001. Έχουν, άλλωστε, κατηγορηθεί για τις αξιολογήσεις τους στα τοξικά των αμερικανικών στεγαστικών δανείων.
Σύμφωνα με πρώην στελέχη της Moody’s, οι υψηλές αξιολογήσεις της Ελλάδας στηρίχτηκαν εν πολλοίς στην άποψη ότι δεν θα άφηνε η ευρωζώνη κάποιο μέλος της να γίνει κακοπληρωτής. «Δεν σκεφτήκαμε ποτέ ένα τέτοιο καταστροφικό σενάριο στην ευρωζώνη» δήλωσε η Σάρα Μπέρτιν, επικεφαλής για τις αναλύσεις της Ελλάδας μέχρι την άνοιξη του 2008. Μάλιστα, η Ελλάδα βρισκόταν πολλές φορές στο επίκεντρο διαφωνιών εντός της Moody’s. Το 2001, όταν μπήκε στο ευρώ, αρκετοί αναλυτές του οίκου υποστήριζαν ότι η χώρα θα έπρεπε να αναβαθμιστεί στο επίπεδο της Ιταλίας. Η διαφωνία αφορούσε πόσες βαθμίδες θα αναβαθμιζόταν.
Ο Καϊλετό υποστήριξε, μάλιστα, ότι τραπεζίτες τηλεφωνούσαν στους αναλυτές μεταξύ 2005 και 2007 για να εκφράσουν τα παράπονά τους ότι δεν έβλεπαν την ανάπτυξη της Ελλάδας. Οι τράπεζες κέρδιζαν από τα κρατικά ομόλογα και οι οίκοι από τα κράτη που τα εξέδιδαν. Σύμφωνα με τον Σπύρο Παπανικολάου, που ήταν διευθυντής του ΟΔΔΗΧ μεταξύ 2005 και 2010, η Moody’s εισέπραττε ετησίως 330.000 έως 540.000 δολάρια από την Ελλάδα. Ανάλογα ποσά εισέπρατταν και οι άλλοι οίκοι.