Δώδεκα μήνες μήνες πριν από την αλλαγή προέδρου της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ) η προοπτική διαδοχής του «ευρωπαίου» γάλλου Ζαν-Κλοντ Τρισέ από τον «σκληρό» γερμανό Αξελ Βέμπερ μοιάζει να εξασθενεί.
Ο λόγος; Όπως γράφει σήμερα “Το Βήμα της Κυριακής” είναι οι αντιρρήσεις του γερμανού τραπεζίτη στην πολιτική της ΕΚΤ να αγοράζει ομόλογα υπερχρεωμένων ευρωπαϊκών χωρών, όπως η Ελλάδα, στηρίζοντας την οικονομία και τις τράπεζες των χωρών αυτών. Για παράδειγμα, η ΕΚΤ έχει αγοράσει ελληνικά ομόλογα αξίας άνω των 90 δισ. ευρώ, εκ των οποίων τα 50 δισ. ευρώ αφορούν ομόλογα του Ελληνικού Δημοσίου. Με τον τρόπο αυτόν ενισχύεται η ρευστότητα των ελληνικών τραπεζών και της οικονομίας.
Ο Βέμπερ θέλει να βάλει τέλος στην πολιτική αυτή. Βεβαίως ο 53χρονος πρόεδρος της γερμανικής Βundesbank και μέλος του διοικητικού συμβουλίου της ΕΚΤ διαθέτει όλα τα τυπικά προσόντα που απαιτεί το αξίωμα του προέδρου της Ευρωτράπεζας: ικανότητα, εμπειρία και τη στήριξη της γερμανίδας καγκελαρίου Ανγκελα Μέρκελ. Ο Βέμπερ διαθέτει και κάτι ακόμη: «μεγάλο στόμα»! Δεν είναι λίγες οι λεκτικές «εκτροπές» του γερμανού τραπεζίτη το τελευταίο χρονικό διάστημα. Τον περασμένο Μάιο διαφώνησε δημοσίως με την απόφαση της ΕΚΤ να στηρίξει τις υπερχρεωμένες χώρες της ευρωζώνης, δυσαρεστώντας ακόμη και τον γάλλο πρόεδρο Νικολά Σαρκοζί , που υπήρξε ένας εκ των πρώτων υποστηρικτών της παρέμβα- σης της ΕΚΤ στην αγορά κρατικών ομολόγων.
Στη συνέχεια σε κάθε ευκαιρία ο Βέμπερ εξέφραζε αποκλίνουσες απόψεις από την επίσημη γραμμή της ΕΚΤ, ενώ «αμέλησε» να αντιδράσει στις εμπρηστικές θέσεις για τους μουσουλμάνους, τους εβραίους και τους μετανάστες που διατύπωσε γραπτώς και προφορικώς ο Τίλο Ζαρατσίν, μέλος του διοικητικού συμβουλίου της Βundesbank.
«Ακολουθούσα πάντα τον δικό μου δρόμο και ουδέποτε ζημιώθηκα από αυτό. Αν η πορεία μου αυτή μού δημιουργήσει προβλήματα στην καριέρα μου, θα τα αντιμετωπίσω» δήλωσε σε πρόσφατη συνέντευξή του ο Βέμπερ, ξεκαθαρίζοντας ότι αν τελικώς αναλάβει την προεδρία της ΕΚΤ θα έχει ένα και μοναδικό μέλημα: την εξασφάλιση της σταθερότητας των τιμών.
Τι το διαφορετικό όμως κάνει ο Τρισέ; Ο γάλλος τραπεζίτης την περασμένη άνοιξη αποδείχθηκε πιο «Ευρωπαίος» από τους πολιτικούς ηγέτες της ΕΕ, εκφράζοντας τις αντιρρήσεις του στην εμπλοκή του ΔΝΤ στον μηχανισμό διάσωσης της Ελλάδας. Είπε συγκεκριμένα ότι πρόκειται για οικονομικό πρόβλημα που αντιμετωπίζει μια χώρα η οποία είναι ενταγμένη στον σκληρό πυρήνα της Ευρώπης και ως εκ τούτου μοναδικοί αρμόδιοι για να το λύσουν είναι οι εταίροι της.
Προ ημερών μάλιστα απέδειξε ότι είναι και πιο «πολιτικός» από τους πολιτικούς ηγέτες. Αντιτάχθηκε στην εμπλοκή του ιδιωτικού τομέα (δηλαδή των τραπεζών) στον διαρκή μηχανισμό αποτροπής κρίσεων που θέλει να εγκαταστήσει το Βερολίνο για να αποτρέψει νέες, ελληνικού τύπου, κρίσεις χρέους, υποστηρίζοντας ότι θα πλήξει την ελκυστικότητα της ευρωπαϊκής αγοράς ομολόγων και εν τέλει τη δυνατότητα δανεισμού των ευρωπαϊκών κυβερνήσεων!
Αν και τραπεζίτης, ο Τρισέ αποτελεί σήμερα ό,τι το… ευρωπαϊκότερο έχει να επιδείξει η ΕΕ. Οχι επειδή πρόκειται για κάποιον «ταλιμπάν» του ευρωπαϊσμού, αλλά επειδή έχει τη δυνατότητα να εκφράζει την κοινή λογική, απαλλαγμένος από τις μικροπολιτικές σκοπιμότητες και τις πατριωτικές εσωστρέφειες που χαρακτηρίζουν τη σημερινή πολιτική ηγεσία της Ευρώπης.
Ετσι, ενώπιον της ανεπάρκειας των ευρωπαίων πολιτικών ο Τρισέ λάμπει. Βεβαίως ο ρόλος του ευρωτραπεζίτη είναι τεχνοκρατικός. Η εκλογή Βέμπερ εγγυάται μια απόλυτα τεχνοκρατική και α-πολιτική διαχείριση των νομισματικών υποθέσεων της ευρωζώνης. Οι δηλώσεις του όμως- ακόμη και οι σιωπές του- ενοχλούν όλο και περισσότερους. Ετσι, το ερώτημα που ανακύπτει είναι αν το δωδεκάμηνο που μεσολαβεί ως τον διορισμό νέου προέδρου στην ΕΚΤ θα βρεθεί κανείς αξιόμαχος ανθυποψήφιος του Βέμπερ.