Όπως αποκάλυψαν στελέχη του Υπουργείου Ανάπτυξης Ανταγωνιστικότητας και Ναυτιλίας, με τη σχετική τροπολογία που ψηφίζεται σήμερα στο πολυνομοσχέδιο, όχι μόνο θα επιβάλλονται πρόστιμα αλλά αυτά δεν θα καταπίπτουν στα αρμόδια δικαστήρια. Υπενθύμισαν ότι ήδη από τις 41 πολυεθνικές που είχαν επιλεγεί για να ελεγχθούν, έχει ολοκληρωθεί ο έλεγχος σε 10 και επανέλαβαν ότι σε όσες από αυτές εντοπίστηκαν παρατυπίες, οι φάκελοι έχουν διαβιβαστεί στο Υπουργείο Οικονομικών και στον αρμόδιο εισαγγελέα, προκειμένου, μετά και τη δημοσίευση σε ΦΕΚ της σχετικής τροπολογίας, να ανοίξει ο δρόμος για την επιβολή προστίμων.
Τα πρόστιμα σε αυτές τις περιπτώσεις αγγίζουν το 10% του τζίρου των ενδοομιλικών συναλλαγών, ποσοστό το οποίο σε μια περίπτωση, η οποία δεν κατονομάστηκε, αγγίζει το 1 εκατ. ευρώ.
Στο μεταξύ, όμως ,το υπουργείο δεν περιορίζεται στον εντοπισμό των τεχνασμάτων που χρησιμοποιούν οι πολυεθνικές για να πετυχαίνουν φοροαποφυγή και εμφάνιση μειωμένης κερδοφορίας ή ζημιών, αλλά και στο πώς χρησιμοποιούνται αυτά τα τεχνάσματα για να πιέζουν τους προμηθευτές τους για μεγαλύτερο χρόνο πίστωσης.
Η αύξηση του χρόνου πίστωσης και η μείωση των πιστωτικών ορίων αποτελεί άλλωστε και το μεγάλο πρόβλημα που καλούνται να αντιμετωπίσουν σήμερα, ακόμη και υγιείς επιχειρήσεις και το πρόβλημα με το χρόνο πίστωσης- ο οποίος έχει αυξηθεί οριζόντια σε όλες τις επιχειρήσεις- δεν εστιάζεται μόνο στα τεχνάσματα των ενδοομιλικών συναλλαγών αλλά απορρέει, γενικότερα, από τα προβλήματα ρευστότητας της ελληνικής αγοράς και από την πολιτική που ακολουθούν πλέον οι εταιρείες ασφάλισης πιστώσεων οι οποίες έχουν μειώσει τα όρια των επιχειρήσεων που δραστηριοποιούνται στην ελληνική αγορά.
Υπό αυτά τα δεδομένα, το υπουργείο, πέρα από τους ελέγχους που διενεργεί σε μεγάλες λιανεμπορικές επιχειρήσεις- ήδη έχουν ελεγχθεί 3 αλυσίδες σούπερ μάρκετ και 2 ηλεκτρικών- ηλεκτρονικών ειδών- έχει ξεκινήσει επαφές με τις εταιρείες ασφαλιστικών πιστώσεων να μην μειώσουν περαιτέρω τα πιστωτικά όρια. Ήδη στην ελληνική αγορά, λόγω της κρίσης χρέους της ελληνικής οικονομίας, ένας (Coface) εκ των 3 παγκόσμιων παικτών ασφάλισης πιστώσεων που δραστηριοποιούνταν και στην ελληνική αγορά, έχει ήδη αποχωρήσει, προκαλώντας αδυναμία εισαγωγής προϊόντων και υπηρεσιών από ξένες προμηθεύτριες εταιρείες που συνεργάζονταν επί μακρόν με ελληνικές εταιρείες, ενώ την ίδια ώρα, όπως ανέφεραν τα στελέχη του υπουργείου, ακόμη και πρέσβεις ξένων χωρών στην Ελλάδα ασκούν πιέσεις στις εταιρείες ασφαλιστικών πιστώσεων που δραστηριοποιούνται στην ελληνική αγορά, στην Atradius και Εlure Hermes, να μην μειώσουν τα πιστωτικά όρια. Σε αυτό το πλαίσιο, η πίεση που ασκείται είναι να διαχωριστεί ο κίνδυνος της χώρας και να εστιάσουν στα θεμελιώδη μεγέθη της ίδιας της επιχείρησης.
Οι τρόποι εξαπάτησης
Σε ό,τι αφορά στις μεθοδεύσεις που χρησιμοποιούν οι πολυεθνικές στις ενδοομιλικές συναλλαγές τους, όπως σημείωσαν τα ίδια στελέχη του υπουργείου, υπάρχουν περιπτώσεις επιχειρήσεων που μεταφέρουν τα κέρδη τους στο εξωτερικό προκειμένου να επιτύχουν καλύτερους φορολογικούς συντελεστές, ενώ χρησιμοποιούν την πολυπλοκότητα των ενδοομιλικών συναλλαγών για να ασκήσουν πίεση για να μην καταβάλλουν τις οφειλές τους προς τους πιστωτές – προμηθευτές τους.
Ειδικότερα οι ίδιοι παράγοντες εξήγησαν ότι έργο των αρμόδιων υπηρεσιών είναι να διερευνήσουν π.χ. αν οι ζημιές που εμφανίζει μια επιχείρηση επί μακρά χρονική περίοδο είναι πραγματική ή είναι αποτέλεσμα παράτυπων ενδοομιλικών συναλλαγών. Αν επί της ουσίας η χρέωση από τη μητρική εταιρεία είναι με βάσει τα δεδομένα της αγοράς ή τεχνητή προκειμένου να εμφανίζει μειωμένη κερδοφορία ή ακόμη και ζημιές προκειμένου να αποφύγει τη φορολογία ή να δηλώσει αδυναμία .
Για να εμφανίσει μια εταιρεία χαμηλή κερδοφορία ο ένας τρόπος να πουλάει φθηνά ή να αυξήσει το κόστος να αγοράζει ακριβά. Ειδικά για τις εταιρείας που είναι εξαρτημένες από μητρική που βρίσκεται στο εξωτερικό, αγοράζουν μεγάλο μέρος των προϊόντων – υπηρεσιών κεντρικά ή από άλλη θυγατρική του ιδίου ομίλου.
‘Άλλα τεχνάσματα που χρησιμοποιούν – όχι μόνο στην Ελληνική επικράτεια – για εμφάνιση μειωμένης κερδοφορίας και έλλειψη ρευστότητας είναι τα εξής:
– Τα Royalties. Το δικαίωμα δηλαδή χρήσης του σήματος της μητρικής από την ελληνική θυγατρική και το πόσο το χρεώνει τόσο στην ελληνική εταιρεία όσο και στις αντίστοιχες θυγατρικές της σε άλλες αγορές
– Η αγορά προϊόντων ιδιωτικής ετικέτας από τη μητρική μέσω κεντρικών συμφωνιών και σε ποια τιμή αυτά αγοράζονται – αν είναι ανταγωνιστική.
– Η δανειοδότηση που προσφέρει η μητρική στη θυγατρική με αυξημένο έως και τρεις φορές πάνω το επιτόκιο.
– Το κόστος των υπηρεσιών (μηχανογραφικό, logistics) που προσφέρει στη θυγατρική.
– Οι κεντρικές συμφωνίες μεταξύ μητρικής και προμηθευτών και πως οι εκπτώσεις – παροχές δεν εισπράττονται από τις επιχειρήσεις που διαθέτουν στην αγορά τα συγκεκριμένα προϊόντα.
Ναυτιλιακό πετρέλαιο
Τέλος, αναφέρθηκε ότι θα μπει τέλος στο λαθρεμπόριο του ναυτιλιακού πετρελαίου μέσω εγκατάστασης συστήματος GPS στα ειδικά πλοιάρια μεταφοράς ναυτιλιακού πετρελαίου (σελέπια). Σημειώνεται ότι αυτά τα πλοιάρια έχουν τη δυνατότητα να εφοδιάζουν τα πλοία με καύσιμα και, κάποια από αυτά, φροντίζουν να κρατούν ποσότητες καυσίμων τις οποίες στη συνέχεια διοχετεύουν σε βυτία στα λιμάνια.
Από εκεί μεταφέρονται σε ειδικές εγκαταστάσεις- “πλυντήρια”, το καύσιμο αποχρωματίζεται και πωλείται για diesel. Οι ποινές για τους πλοιάρχους θα φθάνουν έως και την αφαίρεση της άδειας και το σχέδιο αναμένεται να ενταχθεί στο νέο φορολογικό.