Διαβάστε όλο το άρθρο με τίτλο :” Άλλη μία «τελευταία» ευκαιρία για την Ευρώπη”
Πάρτε μια βαθιά ανάσα, έχω μια τρελή σκέψη να εκφράσω: Η Ευρώπη πρόκειται να σώσει το ευρώ. Μην βάλετε και όλα τα λεφτά σας σε αυτή την προοπτική: οι Ευρωπαίοι ηγέτες έχουν επιδείξει ένα απαράμιλλο ταλέντο στο να τα κάνουν θάλασσα. Υπάρχει όμως μια αλλαγή στην πολιτική δυναμική της κρίσης χρεών. Και αυτή τη φορά, οι αρμόδιοι έχουν μια πιθανότητα να τα καταφέρουν.
Για να μην θεωρήσετε ότι αυτό είναι το παραλήρημα ενός αθεράπευτα ρομαντικού ονειροπόλου που πιστεύει ότι πράγματι έχει τεράστια σημασία το να σωθεί η ευρωπαϊκή ενοποίηση, θα εκθέσω πάραυτα την επί του αντιθέτου επιχειρηματολογία μου.
Στην όλη ιστορία υπήρξαν δεκάδες φορές που δημιουργήθηκαν και απογοητεύτηκαν ελπίδες. Η Angela Merkel, ο Nicolas Sarkozy και οι υπόλοιποι έμπαιναν στις συνόδους υποσχόμενοι να βγουν μπροστά από τις αγορές και έβγαιναν με μέτρα της μισής καρδιάς και μισής στήριξης.
Οι αγορές, που πριν την σύνοδο έπαιρναν ανάσα δίνοντάς τους το πλεονέκτημα της αμφιβολίας, ξανακύλαγαν προς τον γκρεμό.
Κανένας δεν έχασε υποτιμώντας την ποιότητα της πολιτικής ηγεσίας.
Το πρόβλημα δεν οφειλόταν απλώς στην απρέπεια των πολιτικών ή την ισχυρογνωμοσύνη των γκριζομάλληδων τεχνοκρατών της ΕΚΤ (αν και πρέπει να πούμε ότι έπαιξαν κι αυτά το ρόλο τους). Οφειλόταν επίσης στις διαφορές επί της αρχής και επί της ουσίας, που μπλέκουν μέσα στον χρόνο, την ιστορία, τον πολιτισμό, την οικονομία και την πολιτική. Τα ελαττώματα στον σχεδιασμό του ευρώ έχουν εκτεθεί ανεπανόρθωτα.
Η Γερμανία βαραίνει από την εμπειρία του ’30 και έχει παραλύσει από την εμμονή με την «ηθική»: Η κα Merkel δεν υπάρχει περίπτωση να ανταμείψει τους άσωτους. Από την άλλη, οι πολιορκούμενες από τις αγορές ομολόγων κυβερνήσεις, αντιλαμβάνονται ότι σε κάποιο σημείο η δημοσιονομική λιτότητα γίνεται αυτοκαταστροφική.
Όσο για την ΕΚΤ, έχει συχνά δείξει ότι καλύτερα να γράψει τον επικήδειο της ευρωζώνης (και τον δικό της μαζί) παρά να κατηγορηθεί ότι φλερτάρισε με την ανηθικότητα.
Συμπληρώστε στο πεδίο της μάχης την ανάγκη διαχείρισης αντικρουόμενων πιέσεων στις εθνικές πολιτικές σκηνές, και αντιλαμβάνεστε την αιτία των δισταγμών.
Τότε λοιπόν, γιατί να πιστέψει κάποιος πως όταν θα συναντηθούν για μια ακόμη έκτακτη σύνοδο κορυφής την επόμενη εβδομάδα, οι Ευρωπαίοι πολιτικοί αυτή την φορά θα κάνουν κάτι για να πείσουν τον κόσμο ότι το εννοούν πως θέλουν να σώσουν το ευρώ;
Ας δούμε πρώτα τα αρνητικά. Εδώ και πολύ καιρό, ο κόσμος λέει ότι το ρολόι δείχνει ένα λεπτό πριν τα μεσάνυχτα. Όμως στην πραγματικότητα η αντίστροφη μέτρηση των 60΄ δεν είχε αρχίσει.
Άρχισε αυτή την εβδομάδα.
Η συντονισμένη παρέμβαση των κεντρικών τραπεζών με την παροχή φθηνών δολαρίων στο ευρωπαϊκό τραπεζικό σύστημα, προκάλεσε ανακούφιση και αφύπνιση. Ανακούφιση γιατί οι κεντρικοί τραπεζίτες δείχνουν αποφασισμένοι να δράσουν και αφύπνιση γιατί είναι ένα δείγμα ότι το χρηματοοικονομικό σύστημα έχει φτάσει πραγματικά στην άκρη του γκρεμού. Δεν ακούς συχνά κεντρικούς τραπεζίτες να λένε ότι η κατάσταση είναι «εξαιρετικά απειλητική» όπως είπε ο Βρετανός Mervyn King προχθές.
Το δεύτερο επιχείρημά μου τοποθετείται στην θετική πλευρά. Είναι η αντικατάσταση του κ. Silvio Berlusconi με τον κ. Mario Monti, που μεταμόρφωσε τις σχέσεις ανάμεσα στις τρεις μεγαλύτερες χώρες. Όσο έβλεπε τον κ. Berlusconi μπροστά της, η κα Merkel δεν θα εμπιστευόταν με τίποτα ότι θα κρατήσει η Ιταλία τις υποσχέσεις της. Η εμφάνιση του κ. Monti έχει καταστήσει πιθανό το να αναλάβει η Γερμανία δεσμεύσεις σε αντάλλαγμα για πολιτικές δεσμεύσεις.
Insiders λένε ότι η αποχώρηση του κ. Berlusconi έχει αλλάξει την ατμόσφαιρα των διαπραγματεύσεων. Παραμένουν μεγάλες αντιθέσεις, ανάμεσα στην Γερμανία και την Γαλλία για παράδειγμα, αλλά στις συζητήσεις πλέον αναζητούνται σημεία ταύτισης αντί να υπογραμμίζονται μακροχρόνιες διαμάχες.
Η τρίτη έμπνευσή μου ήρθε με την ομιλία του διοικητή της ΕΚΤ στο Ευρωκοινοβούλιο. Ο κ. Mario Draghi ζήτησε ένα νέο «δημοσιονομικό συμβόλαιο», που δεν είναι κάτι καινούργιο, εμπεριέχει όμως ένα πολύ σημαντικό υπονοούμενο: Ότι αν ληφθούν δεσμευτικές πολιτικές αποφάσεις για τα ελλείμματα και τα χρέη, θα προωθηθεί μια πιο προληπτική αντίδραση από την ΕΚΤ. Η λέξη κλειδί είναι η «ακολουθία» των γεγονότων. Σαν να είπε «αν οι κυβερνήσεις κάνουν αυτό, θα κάνουμε κι εμείς εκείνο.»
Η ΕΚΤ αντιμετωπίζει κι αυτή τις πιέσεις της. Μπορεί να αρνηθεί να δράσει ως πιστωτής έσχατης ανάγκης, αλλά δεν μπορεί να αρνηθεί την ευθύνη της να χρηματοδοτεί το τραπεζικό σύστημα.
Οπότε, τα κομμάτια μιας μεγάλης συμφωνίας, άρχισαν να μπαίνουν στην θέση τους. Αν επιτευχθεί, δεν θα είναι ούτε χαριτωμένη ούτε ολοκληρωμένη. Οι σκεπτικιστές θα πουν ότι ακόμη και μια συμφωνία που θα ικανοποιήσει τις αγορές, δεν θα αποκαταστήσει την εμπιστοσύνη μεσοπρόθεσμα. Τα πράγματα έχουν προχωρήσει υπερβολικά. Η πολιτική θα εκτροχιάσει τα σχέδια λιτότητας στις αδύναμες οικονομίες. Ποιος ξέρει; Μπορεί να έχουν δίκιο. Αλλά πιστεύω ότι αν σταματήσει η αιμορραγία, το ευρώ θα έχει τουλάχιστον μια δεύτερη ευκαιρία.
Διαβάστε επίσης :