Απλώς για να θυμόμαστε Παυλόπουλο τον έλεγαν, Προκόπη Παυλόπουλο τον πολυπράγμονα υπουργό που μετά το θαύμα του βασικού μετόχου, άλλαξε και το νόμο για τις δημοσκοπήσεις. Υποψήφιος είναι και πάλι….
Πέρα από τα μισόλογα λοιπόν είναι η κοινή αίσθηση ότι αυτές οι πρώτες μετα-δικομματικές εκλογές είναι απρόβλεπτες.
Γίνονται πράγματα αδιανόητα στο επάγγελμα των μετρήσεων!
Ψηφοφόροι αναζητούν κόμματα. Πολίτες αναζητούν δημοσκόπους.
Μέχρι σήμερα τα κόμματα έψαχναν για ψηφοφόρους. Σε αυτές τις εκλογές ακούς πολύ συχνά γύρω σου : τι να ψηφίσω; Ψάχνω ένα κόμμα!
Στις τηλεφωνικές δημοσκοπήσεις το πρωί πολλοί λείπουν από το σπίτι τους. Μέχρι σήμερα στις έρευνες τους αντικαθιστούσαν με άλλους ισοδύναμους στατιστικά. Τώρα όταν γυρίζουν σπίτι και το μαθαίνουν αρκετοί καλούν την εταιρεία για να πουν τη γνώμη τους.
Σε αυτές τις εκλογές λοιπόν , δηλαδή σε συνθήκες αποσυσπείρωσης των κομμάτων και κρίσης του συστήματος, οι δημοσκόποι βρίσκονται στα πρόθυρα νευρικής κρίσης.
Με την αμηχανία και την απελπισία της Σίβυλλας όταν ο Ιουλιανός ζήτησε χρησμό: …..ουκέτι Φοίβος έχει καλύβην ού μάντιδα δάφνην απέσβετο γάρ καί λάλον ύδωρ.
Κοινώς δεν ξέρουμε πως να μεταφράσουμε όσα καταγράφουμε.
Στις πρωτόγνωρες συμπεριφορές προστίθενται τα μεθοδολογικά ζητήματα.
Το δικομματικό σύστημα απέσβετο κι έτσι οποιαδήποτε σύγκριση με προηγούμενες εκλογές είναι ατελέσφορη.
Η βάση των δημοσκοπικών συγκρίσεων, η ερώτηση τι κόμμα ψηφίσατε στις προηγούμενες εκλογές δεν μπορεί να χρησιμοποιηθεί για να προδικάσει το τι θα ψηφίσει κάποιος τώρα.
Γιατί τα πράγματα δεν κινούνται πλέον στην ευθεία του κομματικού ανταγωνισμού από τα δεξιά προς τ´ αριστερά ή ανάποδα, ούτε θεωρείται συνήθης η μετακίνηση στο εγγύτερο πολιτικά κόμμα.
Η κατάρρευση του δικομματισμού, εξαφανίζοντας το κέντρο έχει ενώσει τα άκρα και η ευθεία έχει γίνει κύκλος όπου κινούνται οι ψηφοφόροι με ευχέρεια σε κάθε κατεύθυνση. Από το ΠΑΣΟΚ στο ΛΑΟΣ ή τους Ανεξάρτητους Έλληνες κι από τη ΝΔ στη ΔΗΜΑΡ οι μετακινήσεις αθροιστικά είναι μεγαλύτερες απ ότι μεταξύ ΠΑΣΟΚ – ΝΔ.
Αυτές λοιπόν οι πρώτες εκλογές μεταδικομματισμού ζητούν την προσοχή μας όταν διαβάζουμε τις δημοσκοπήσεις ώστε να σχετικοποιούμε τα ευρήματά τους.
Βοηθητικό εργαλείο είναι το σύστημα κατάταξης των ειδών ψήφου που τις διακρίνει σε 4 κατηγορίες: ψήφο συναλλαγής-πελατειακή, ταύτισης-ιδεολογική, γνώμης-πολιτική, αποστροφής-τιμωρητική .
Η πελατειακή που στον δικομματισμό διέπρεψε θα είναι μειωμένη γιατί πελάτες υπάρχουν αλλά και χρεοκοπία επίσης. Άρα ούτε λεφτά ούτε διορισμοί στο Δημόσιο.
Τα ορφανά του πελατειασμού θα κινηθούν οργισμένα και διασκορπισμένα.
Η ψήφος ταύτισης σε ότι αφορά στο ΠΑΣΟΚ μπορεί να είναι έκπληξη με την έννοια ότι η δήλωσή της σήμερα την κάνει να μοιάζει μάλλον με ψήφο ντροπής, άρα να υποεκτιμάται στις μετρήσεις.
Η τιμωρητική ψήφος, η δήλωση οργής ίσως οδηγεί σε υπερεκτίμηση της Χρυσής Αυγής αλλά και των νεόκοπων κομμάτων διαμαρτυρίας μιας χρήσης.
Ο μεγαλύτερος δημοσκοπικός πονοκέφαλος θα παραμείνει η ψήφος γνώμης μιας και εκεί στριμώχνονται οι περισσότεροι αναποφάσιστοι έως την τελευταία στιγμή.
Αρκετοί θα αποφασίσουν πάνω από την κάλπη, πίσω από το παραβάν ανάλογα με τα κουράγια και τον ψυχισμό, την παρόρμηση της στιγμής.
Όμως με τόσες ανεξάρτητες μεταβλητές οι προβλέψεις ποσοστών δυσκολεύουν και τα περιθώρια σφάλματος αυξάνονται.
Μην στοιχηματίσετε λοιπόν εύκολα για τα ποσοστά των κομμάτων.
Αυτή τη φορά αρκεστείτε στις πιθανότητες να μην υπάρξει κυβέρνηση και διακινδυνεύσατε στην ημερομηνία του δεύτερου γύρου των εκλογών. Θα είναι 17 ή 24 Ιουνίου?
Εκτός και αν τώρα που δεν υπάρχουν λεφτά, υπάρξει μυαλό…..