και της καλύτερης εμφάνισής του, όπως είναι προϋπόθεση και για ένα ωραίο χαμόγελο με υγιή δόντια, για το οποίο θα είμαστε περήφανοι. Η ανάγκη για τροφή αρχίζει αμέσως με την γέννηση του ανθρώπου με το γάλα της μητέρας. Πριν την γέννηση το έμβρυο τρέφεται μέσω του πλακούντα της μητέρας. Γι αυτό είναι ιδιαίτερηι σημασίας η διατροφή της γυναίκας πριν την εγκυμοσύνη, κατά την διάρκεια της εγκυμοσύνης, και καθ’ όλη τη διάρκεια του θηλασμού.
Πριν την εγκυμοσύνη έχει σημασία το σωστό βάρος, το οποίο εξασφαλίζεται με τις σωστές ποσότητες και ταυτόχρονα σωστές τροφές πλούσιες σε υδατάνθρακες, λιπίδια, πρωτεΐνες, βιταμίνες και ιχνοστοιχεία. Κατά την διάρκεια της εγκυμοσύνης και του θηλασμού και της ανάπτυξης του παιδιού, η συνεργασία διατροφολόγου, παιδιάτρου, γυναικολόγου και οδοντίατρου στο θέμα της διατροφής είναι απαραίτητη.
Κακή διατροφή αιτιολογεί πολλές φορές τερηδόνες, ουλίτιδες, κηλίδες στα δόντια, σκουρόχρωμα δόντια, ελλιπή ανάπτυξη γνάθων και δοντιών, δυσπλασίες. Τα φάρμακα πρέπει να αποφεύγονται στην εγκυμοσύνη και να χορηγούνται μόνο με την σύμφωνη γνώμη του γυναικολόγου σε έκτακτες περιπτώσεις. Ιδιαίτερα οι τετρακυκλίνες πρέπει να αποφεύγονται οπωσδήποτε μετά τον 4ο μήνα της εγκυμοσύνης διότι υπάρχει σοβαρός κίνδυνος δυσχρωμίας των δοντιών του παιδιού που θα γεννηθεί.
Διατροφικές συνήθειες με τσάι, καφέ, κάπνισμα επίσης επηρεάζουν αρνητικά το χαμόγελο διότι δημιουργούν χρωστικές στα δόντια και επιπλέον αλλάζουν αισθητά τα λευκά δόντια, σε σκουρόχρωμα. Ελλιπής λήψη σιδήρου και βιταμίνης C και B, υπερβολικό κάπνισμα, μπορεί να αιτιολογείται για έντονες φλεγμονές των ούλων (ουλίτιδες), κακοσμία και φλεγμονώδεις καταστάσεις στην στοματική κοιλότητα. Τροφές πλούσιες σε σάκχαρο αποτελούν σίγουρα αιτιολογικό παράγοντα για τερηδόνες.
Η ζάχαρη που περικλείεται στις τροφές και στα ποτά κάνει μεγάλο κακό στα δόντια. Στην πραγματικότητα το βασικό ζήτημα είναι η συχνότητα της κατανάλωσης της ζάχαρης και η διάρκεια της “παρουσίας” της στο στόμα. Για παράδειγμα, είναι σαφώς προτιμότερο να καταναλώσετε μεγάλη ποσότητα ζάχαρης σε σύντομο χρονικό διάστημα και έπειτα να καθαρίσετε τα δόντια σας παρά να κρατήσετε μία καραμέλα ή μία τσίχλα που περιέχει ζάχαρη, για πολλές ώρες στο στόμα σας. Προφανώς θα πρέπει να αποφεύγετε την υπερκατανάλωση τροφών οι οποίες λόγω της σύστασής τους έχουν την τάση να προσκολλώνται στα δόντια (όπως σταφίδες, λουκούμια, μαστιχωτά γλυκά, καραμέλες κ.λ.π.).
Επίσης οι χυμοί των φρούτων και τα ίδια τα φρούτα, αν και άριστες θρεπτικά τροφές, εντούτοις περιέχουν κιτρικό οξύ, το οποίο είναι βλαπτικό για τις επιφάνειες των δοντιών. Εξάλλου, πολλοί από τους χυμούς εμπεριέχουν ζάχαρη, αποτελώντας τελικά αιτία σχηματισμού τερηδόνας. Κι εδώ το ζήτημα είναι η συχνότητα κατανάλωσης και η διάρκεια παρουσίας στο στόμα : μπορείτε να πιείτε όσους χυμούς και να φάτε όσα φρούτα θέλετε, αλλά σας συμβουλεύω να το κάνετε σε σύντομο χρονικό διάστημα! Και φυσικά, το ιδανικό είναι να ακολουθήσει το πλύσιμο των δοντιών
Η δημιουργία σφραγισμάτων σ ένα στόμα είναι σίγουρα αποτέλεσμα κακής στοματικής υγιεινής, αλλά ταυτόχρονα και κακής διατροφής. Δόντια με πολλά σφραγίσματα και μάλιστα στην πρόσθια περιοχή του χαμόγελου σίγουρα δεν είναι μια εικόνα που αναδεικνύει το χαμόγελο. Επιπλέον οι χρωστικές, οι οποίες επιβαρύνουν την λευκότητα και την εμφάνιση των δοντιών εναποτίθενται στα ήδη επιβαρημένα από τερηδόνες δόντια. Όλα αυτά τα προβλήματα για τα οποία ευθύνεται και η κακή διατροφή, μπορεί η σωστή στοματική υγιεινή σε συνδυασμό με την σωστή διατροφή, να καθορίζεται από τον οδοντίατρο σε συνεργασία με τον διατροφολόγο και παθολόγο, ώστε να δώσει άριστα αποτελέσματα στην επιτυχία του χαμόγελου.
Επιπλέον, για την δημιουργία ενός καλύτερου και λαμπερότερου χαμόγελου, ο οδοντίατρος να παρέμβει με αισθητικά οδοντιατρικά υλικά και να θεραπεύσει χαλασμένα δόντια, να φωτίσει επί το λευκότερο το χρώμα των δοντιών, και με τις σωστές οδηγίες και οδοντιατρικές του πράξεις να συντηρήσει επί πολλά έτη το αποτέλεσμα χαμόγελου της υγείας και επιτυχίας.
Το πρόγευμα όταν λαμβάνεται καθημερινά προστατεύει τα δόντια από τη φθορά και την τερηδόνα. Επίσης η τερηδόνα είναι συχνότερη όταν η διατροφή δεν περιέχει αρκετά φρούτα και λαχανικά.
Η φτώχεια βρέθηκε να είναι ένας παράγοντας που βοηθά στην ανάπτυξη τερηδόνας. Όμως όταν παρά την κακή οικονομική κατάσταση, η διατροφή είναι πλούσια σε λαχανικά και φρούτα, τότε ο κίνδυνος φθοράς των δοντιών μειώνεται.
Αντίθετα στις εύπορες οικονομικές τάξεις, η παράλειψη του προγεύματος και η διατροφή που είναι φτωχή σε λαχανικά και φρούτα, αυξάνει σημαντικά τον κίνδυνο καταστροφής των δοντιών λόγω τερηδόνας.
Κατά τις τελευταίες δύο δεκαετίες, είναι γεγονός ότι οι εκστρατείες πληροφόρησης του κοινού για την πρόληψη της τερηδόνας και η φθορίωση των δοντιών που επιτυγχάνεται με διάφορους τρόπους, έχουν καταφέρει να μειώσουν τη συχνότητα της τερηδόνας και των καταστραμμένων δοντιών.
Όμως ο σύγχρονος τρόπος διατροφής είναι δυνατόν να ανατρέψει αρκετά από τα επιτεύγματα που έχουν σημειωθεί στον τομέα αυτό. Το πρόβλημα της κακής διατροφής επηρεάζει ιδιαίτερα τα μικρά παιδιά. Πέρα από τη στοματική υγιεινή, θα πρέπει να φροντίσετε ώστε το παιδί σας να έχει ισορροπημένη διατροφή, απαλλαγμένη από μεγάλα ποσά ζάχαρης. Μην του “χορηγείτε” με ευκολία τσίχλες, καραμέλες, τσιπς και διάφορα παρόμοια προϊόντα. Ωθήστε το στο να αποφεύγει την κατανάλωση αεριούχων ποτών που περιέχουν ζάχαρη ή άλλες ουσίες που μπορούν κυριολεκτικά να καταστρέψουν τα δόντια του. Πάνω απ όλα, δώστε του εσείς το καλό παράδειγμα με το να αποφεύγετε τροφές και ποτά αυτού του είδους! Εξάλλου, οι παραπάνω κανόνες πρέπει να εφαρμόζονται και από τους ενήλικες προκειμένου να διατηρήσουν τα δόντια τους σε ικανοποιητική κατάσταση.
Έτσι, λοιπόν, αν αναστατώνεστε στην ιδέα του οδοντιάτρου: Για να μην έχετε τέτοια δυσάρεστα συναπαντήματα ή, έστω, για να μειώσετε τις πιθανότητες τους καλό είναι να αλλάξετε μερικές άσχημες συνήθειες. Είναι απόλυτα ευνόητο πως πρέπει να πλένουμε τα δόντια μας ύστερα από κάθε γεύμα, ωστόσο αυτό από μόνο του δεν αρκεί. Ακόμα και αυτά που τρώμε είναι ικανά να καθορίσουν την υγεία του στόματός μας. Γι αυτό και χρειάζεται καθημερινή προσοχή. Ακολουθήστε τις παρακάτω διατροφικές επισημάνσεις και ίσως να μην χρειαστεί να επισκεφτείτε πότε με στενές επαφές τον τροχό του οδοντίατρου σας, αν και αυτοί, σίγουρα, πρέπει κάπως να ζήσουν
1. Αποφεύγετε τα τρόφιμα με υψηλές συγκεντρώσεις ζάχαρης, όπως τις τούρτες, το παγωτό και το μέλι.
2. Το φθορίδιο μπορεί να προστατεύσει τα δόντια. Φροντίστε να το εξασφαλίζετε από το νερό, αλλά και από τη χρήση οδοντόκρεμας που έχει το συστατικό.
3. Προσοχή στα κρυμμένα σάκχαρα που υπάρχουν σε τρόφιμα που δεν είναι απαραίτητα γλυκά.
4. Επίσης, μην ξεχνάτε ότι πολλά αναψυκτικά έχουν πολλή ζάχαρη. Ακόμα και τα light αναψυκτικά μπορεί να μην περιέχουν ζάχαρη, περιέχουν ωστόσο οξέα που μπορεί να προκαλέσουν βλάβες στο οδοντικό σμάλτο.
5. Προτιμάτε τα φρούτα και τα λαχανικά που έχουν μεγάλη περιεκτικότητα σε νερό, όπως τα αχλάδια, τα πεπόνια, το σέλερι και το αγγούρι.
6. Είναι καλύτερο να τελειώνετε το γεύμα σας με κίτρινο τυρί που βοηθάει στην εξουδετέρωση των οξέων που δημιουργούνται στη στοματική κοιλότητα μετά την κατανάλωση τροφίμων.
7. Η σωστή διατροφή για την υγεία του στόματος δεν έχει να κάνει μόνο με τα τρόφιμα που επιλέγουμε, αλλά και με την ώρα που τα καταναλώνουμε. Θα πρέπει να καταναλώνετε γλυκά μόνο στα κύρια γεύματα καθώς κατά τη διάρκεια του γεύματος η παραγωγή σιέλου είναι αυξημένη, οπότε μπορούν να εξουδετερωθούν πιο αποτελεσματικά τα οξέα. Μεταξύ των γευμάτων αποφύγετε γλυκά ροφήματα. Προτιμήστε το γάλα ή το νερό.
8. Η δομή της τροφής είναι επίσης πολύ σημαντική για την στοματική υγεία. Τα υγρά τρόφιμα επιδρούν μόνο για λίγο χρόνο, ενώ τα σκληρά τρόφιμα είναι τα πιο ασφαλή επειδή προσκαλούν την παραγωγή σιέλου που βοηθάει στον αυτοκαθαρισμό των δοντιών. Τα μαλακά και κολλώδη τρόφιμα είναι από τα πιο επικίνδυνα επειδή κολλάνε πάνω και ανάμεσα στα δόντια, δημιουργώντας το κατάλληλο περιβάλλον για τον πολλαπλασιασμό των βακτηρίων και τη δημιουργία οδοντικής πλάκας.