Οι δημοσιονομικοί λόγοι πίσω από το τέλος 2 ευρώ στην Temu και τη Shein
Μπορεί η σχετική είδηση να προκάλεσε (και δικαίως) θόρυβο χθες, αλλά σε καμία περίπτωση δεν έπεσε από τον ουρανό. Ο λόγος για το δημοσίευμα των Financial Times, σύμφωνα με το οποίο η ΕΕ σχεδιάζει τέλος 2 ευρώ (έναντι 50 σεντς) στις εισαγωγές από την Temu και τη Shein. Η στήλη είχε έγκαιρα προειδοποιήσει (από τις 6.5.2025) πως οι Γερμανοί και οι Γάλλοι έχουν «θυμώσει» με τους Κινέζους και πως σχεδιάζουν δασμούς και σε άλλα βιομηχανικά κινεζικά προϊόντα (πέραν των ηλεκτρικών αυτοκινήτων). Χθεσινά δημοσιεύματα του γερμανικού τύπου εξηγούν πως οι λόγοι για το νέο τέλος δεν είναι μόνο εμπορικοί ή εν γένει οικονομικοί. Είναι και δημοσιονομικοί. Η Κομισιόν αναζητά απεγνωσμένα νέες πηγές εσόδων, επειδή πρέπει να προτείνει ένα νέο πολυετές δημοσιονομικό πλαίσιο (2028 έως 2034) το καλοκαίρι. Σε εσωτερικό έγγραφο συζήτησης με ημερομηνία 11 Μαΐου, το οποίο τέθηκε στη διάθεση της Handelsblatt, η Επιτροπή γράφει ότι η ΕΕ χρειάζεται νέους ιδίους πόρους για να λύσει τα δύσκολα δημοσιονομικά ζητήματα. Η χρέωση για τα δέματα αναφέρεται ως επιλογή, αλλά το ακριβές ποσό δεν προσδιορίζεται. Η Koμισιόν θεωρεί τα τέλη θεώρησης για τους τουρίστες, έναν ψηφιακό φόρο και έναν φόρο στα ηλεκτρονικά απόβλητα ως άλλες πιθανές επιλογές, σύμφωνα με το ίδιο δημοσίευμα.
Δεν είναι μόνο τα «κόκκινα δάνεια» δείκτης για την υγεία των τραπεζών
Την ίδια ώρα, που φαίνεται να κλιμακώνεται ο εμπορικός πόλεμος ΕΕ – Κίνας, μάλλον «στα ψιλά» πέρασε μία επισήμανση της Τράπεζας της Ελλάδας. Παρά την πρόοδο που έχει συντελεστεί, στην Έκθεση Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας αναφέρεται πως οι αναβαλλόμενες φορολογικές απαιτήσεις (DTC) ανέρχονταν σε 12,2 δισ. ευρώ ή 38,6% των συνολικών εποπτικών κεφαλαίων των τραπεζών στο τέλος του 2024 (από 13 δισ. ευρώ το 2023). Αυτό σημαίνει ότι περίπου 4 στα 10 ευρώ του «κεφαλαίου» των τραπεζών δεν είναι «κανονικά» κεφάλαια αλλά λογιστικές απαιτήσεις, δηλαδή, αν οι τράπεζες χρειαστούν κεφάλαια σε μια κρίση, αυτά δεν είναι άμεσα ρευστοποιήσιμα, ενώ παραμένουν σε ένα βαθμό εξαρτώμενες από το κράτος, καθώς για τα DTC υπάρχει κρατική εγγύηση. Έτσι, οι ελληνικές τράπεζες είναι κεφαλαιακά επαρκείς «στα χαρτιά», αλλά η ποιότητα των κεφαλαίων τους είναι κάτω του μέσου όρου της Ευρωζώνης. Ενδεικτικά, Εθνική και Alpha Bank, έχουν ένα ποσοστό DTC περίπου 44%, το οποίο σε όλη την Ευρώπη συναντάται μόνο στην ισπανική CaixaBank, κυρίως λόγω της συγχώνευσης με την Bankia. Άλλες τράπεζες του ευρωπαϊκού Νότου, όπως η ιταλική UniCredit ή η πορτογαλική Banco Comercial Português κυμαίνονται μεταξύ 12% και 20%.
Το ερωτηματικό του τουρισμού
Για να παραμείνουμε στα της ελληνικής οικονομίας, ας πάμε στη «βαριά βιομηχανία» της, στον τουρισμό. Δεν είμαστε μάντεις για να γνωρίζουμε πώς θα πάει η φετινή σεζόν, και πόσο θα γεμίσουν τα δημόσια ταμεία. Οι παράγοντες του κλάδου είναι αισιόδοξοι πως θα διατηρηθεί η ανοδική τροχιά, επικαλούμενοι τις προκρατήσεις. Παρ’ όλ’ αυτά, τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ για το πρώτο τρίμηνο του έτους δείχνουν πως ο τζίρος των καταλυμάτων (το κατεξοχήν τουριστικό «προϊόν») ήταν πεσμένος κατά 4,8%. Στην πραγματικότητα, παρά το μέγεθος των φετινών κρατήσεων (ξενοδοχειακών ή αεροπορικών) άπαντες γνωρίζουν πως η ευρεία διεθνής αβεβαιότητα δεν ευνοεί τις υψηλές ταξιδιωτικές δαπάνες, επομένως δεν υπάρχει κανένα αίσθημα ασφάλειας στον κλάδο. Ιδιαίτερα, αν ρίξει κάποιος μια ματιά στους δείκτες καταναλωτικής εμπιστοσύνης που στις κυριότερες αγορές προέλευσης τουριστών στην πατρίδα μας, έχουν πάρει την κατηφόρα… Δεν αργεί, λοιπόν, μια ενδεχόμενη ξαφνική «στροφή» στη παγκόσμια κατάσταση προκειμένου να οδηγηθούμε σε μαζικές ακυρώσεις και σε ανατροπή του αισιόδοξου σκηνικού.
Τελικά πόσο ακριβό είναι το ρεύμα στην Ελλάδα σε σχέση με την Ευρώπη;
Το καλοκαίρι, όμως, δεν φέρνει μόνο αισιοδοξία (όσο και αβεβαιότητα) για την πορεία του τουρισμού, αλλά και ανησυχία για τις τιμές του ηλεκτρικού ρεύματος (για να μην ξεχνάμε και το περσινό ράλι). Η στήλη, βέβαια, δεν ξεχνά πως η Ελλάδα ήταν η ακριβότερη χώρα στην Ευρώπη στη χονδρική του ηλεκτρικού ρεύματος το 2019. Έκτοτε υποχώρησε στην 7η θέση. Αν και εξακολουθεί να είναι ψηλά στο σχετικό κατάλογο, η βελτίωση αυτή συνιστά θετική εξέλιξη, τόνισε ο υφυπουργός περιβάλλοντος και ενέργειας, Νίκος Τσάφος. Ο ίδιος απέδωσε τις συγκριτικά υψηλές τιμές στα απόνερα της ενεργειακής κρίσης και την τιμή του φυσικού αερίου. Πάντως, διευκρίνισε ότι στην περίπτωση της λιανικής τιμής, η χώρα μας είναι διαχρονικά κάτω από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο. Τα παραπάνω είναι βεβαίως ορθά, όμως υπάρχει ακόμη ένας δείκτης που βγάζει την Ελλάδα λίγο ψηλότερα στη λιανική: Αν συνυπολογιστεί η αγοραστική δύναμη του Έλληνα καταναλωτή, τότε η χώρα μας βρίσκεται κοντά ή και λίγο παραπάνω από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο. Έτσι, υπάρχει σίγουρα περιθώριο και σαφής ανάγκη βελτίωσης.
Δεν υφίσταται πρόβλημα με απαλλοτριώσεις για έργα ΑΠΕ, λέει το ΥΠΕΝ
Και μιας και μιλάμε για τιμές ρεύματος, η στήλη θέλει να επισημάνει πως οι απαλλοτριώσεις εκτάσεων για να γίνουν έργα ΑΠΕ δεν είναι μια γενικευμένη πρακτική, αλλά συμβαίνει μόνο σε πολύ σπάνιες περιπτώσεις, τονίζει το Υπουργείο Ενέργειας (ΥΠΕΝ). Με αφορμή την κριτική βουλευτών για τέτοια φαινόμενα στην περιοχή του Έβρου, το υπουργείο απάντησε ότι το ευρωπαϊκό και το εθνικό νομοθετικό πλαίσιο προβλέπει ότι τα έργα ΑΠΕ είναι υπέρτερου εθνικού δημοσίου συμφέροντος. Αυτό σημαίνει ότι ο νόμος είναι με την πλευρά του επενδυτή. Εντούτοις, ο εκσυγχρονισμός του πλαισίου που έγινε το 2022 έχει εισάγει δικλείδες ασφαλείας για τους ιδιοκτήτες, ώστε να μην γίνεται απαλλοτρίωση, παρά μόνο ως ύστατη λύση. Σε κάθε περίπτωση, το ΥΠΕΝ διαπιστώνει ότι στις περισσότερες περιπτώσεις ο ιδιοκτήτης γης και ο επίδοξος επενδυτής έρχονται σε συμφωνία, δίχως να χρειάζεται απαλλοτρίωση.
Έρχονται περισσότερα λεφτά για την ηλεκτροκίνηση
Συνεχίζοντας στο πεδίο της ενέργειας, η στήλη επισημαίνει πως αλλάζουν φέτος τα δεδομένα στην ηλεκτροκίνηση, με στόχο να αρθεί το αδιέξοδο και η αβεβαιότητα σχετικά με τις πληρωμές των επιδοτήσεων. Οι φήμες θέλουν το υπουργείο μεταφορών να μειώνει δραστικά την επιδότηση στο επόμενο «Κινούμαι Ηλεκτρικά», θέτοντας παράλληλα ταβάνι για την τιμή του επιδοτούμενου οχήματος. Χθες ήρθε μια πρώτη σημαντική απόφαση που θέτει το πλαίσιο για τη συνέχεια: Το ΥΠΕΝ δημοσίευσε σε ΦΕΚ τη φετινή κατανομή των εσόδων από δικαιώματα εκπομπών, δηλαδή το ταμείο από το οποίο χρηματοδοτείται η ηλεκτροκίνηση. Σύμφωνα με όσα προβλέπει η απόφαση, το ποσοστό της θα αυξηθεί από 1,5% σε 2,7%. Καθώς οι τιμές των δικαιωμάτων παραμένουν λίγο-πολύ στα ίδια επίπεδα με πέρυσι, αυτό σημαίνει ότι πιθανώς θα διοχετευθούν στην πράξη περισσότερα χρήματα. Απομένει να φανεί αν αφορούν την επιδότηση ή άλλους σκοπούς σχετικούς με την ηλεκτροκίνηση, όπως το δίκτυο φόρτισης.
Προχωράει ο διαγωνισμός για τη σύνδεση του 6ου προβλήτα του ΟΛΘ με το σιδηροδρομικό δίκτυο
Ας πάμε σε ένα άλλο πεδίο, σε εκείνο των επενδύσεων. Στη σημερινή συνεδρίαση του διοικητικού συμβουλίου της ΕΡΓΟΣΕ αναμένεται να ληφθούν σειρά αποφάσεων ώστε να προχωρήσει το στοιχειωμένο έργο σύνδεσης του 6ου προβλήτα του Οργανισμού Λιμένος Θεσσαλονίκης (ΟΛΘ) με το σιδηροδρομικό δίκτυο. Ναι, είναι απίστευτο, αλλά το δεύτερο μεγαλύτερο λιμάνι της χώρας δε συνδέεται ακόμα με το σιδηροδρομικό δίκτυο αν και θα μπορούσε να αποτελέσει εμπορευματική πύλη για τα Βαλκάνια. Στο Δ.Σ. της ΕΡΓΟΣΕ σήμερα θα κηρυχθεί το πέρας του δεύτερου σταδίου του ανταγωνιστικού διαλόγου με τους υποψηφίους αναδόχους για το έργο και θα ληφθούν αποφάσεις για το σχεδιασμό και τις τεχνικές λύσεις που έχουν προταθεί. Αναμένεται, επίσης, να εγκριθεί και η σχετική κυκλοφοριακή μελέτη. Το έργο είχε συνδυαστεί με την ανάπτυξη του δυτικού προαστικού Θεσσαλονίκης και είχε προκηρυχθεί από την ΕΡΓΟΣΕ ενιαίος διαγωνισμός, προϋπολογισμού 53,5 εκατ. ευρώ. Ενδιαφέρον είχαν εκδηλώσει οι ΑΚΤΩΡ – ΜΕΤΚΑ, ΑΒΑΞ – Alstom, ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ και AKTOR.
ΟΛΘ: Τα σενάρια για το Χρήστο Φώλια που δεν επαληθεύτηκαν
Παραμένοντας στη Θεσσαλονίκη, η στήλη επισημαίνει πως εδώ και εβδομάδες κυκλοφορούσαν στην αγορά διάφορα σενάρια περί «εφόδου Καραμανλικών» στον ΟΛΘ και περί ανάληψης της θέσης του προέδρου από τον πρώην υπουργό (επί κυβέρνησης Κ. Καραμανλή) Χρήστο Φώλια. Τελικά η φημολογία δεν επιβεβαιώθηκε αφού πρόεδρος του Διοικητικού Συμβουλίου του ΟΛΘ ανέλαβε η κα Αγγελική Σαμαρά, Επίκουρη Καθηγήτρια Λογιστικής στο τμήμα Λογιστικής και Χρηματοοικονομικής της Σχολής Επιστημών Διοίκησης Επιχειρήσεων του Πανεπιστημίου Μακεδονίας. Σε χρηματιστηριακές στήλες αναφέρθηκε τις τελευταίες ημέρες πως η κα Σαμαρά είναι σύζυγος μέλους του διοικητικού συμβουλίου της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς. Η στήλη δεν έχει διασταυρώσει την πληροφορία και την μεταδίδει με επιφύλαξη.
