Λεφτά υπάρχουν για vouchers, ζητούνται δικαιούχοι και πάροχοι
Ποιος το έλεγε; Να διαθέτει το δημόσιο κονδύλια για προγράμματα και να μην …βρίσκονται ενδιαφερόμενοι. Ο λόγος για το πρόγραμμα vouchers για βρεφονηπιακούς σταθμούς (σ.σ. «εναρμόνιση οικογενειακής – επαγγελματικής ζωής»). Ένα αρκετά παλιό πρόγραμμα, το οποίο δίνει διέξοδο σε πολλές χιλιάδες οικογένειες κάθε χρόνο. Το παράδοξο είναι πως πλέον ενώ μπορούν να καλυφτούν πάνω από 200.000 οικογένειες, η ζήτηση μόλις που ξεπερνά τις 100.000. Το πρόβλημα δεν είναι ότι δεν υπάρχουν άλλες 100.000 «επιλέξιμες» οικογένειες, αλλά ότι οι οικογένειες αυτές δεν επιθυμούν να χρησιμοποιήσουν τα voucher αυτά. Γιατί; Η στήλη μαθαίνει πως πολλές οικογένειες προτιμούν να αφήνουν τα παιδιά τους στη γιαγιά και τον παππού, ενώ άλλες δεν βρίσκουν βρεφονηπιακό της αρεσκείας τους ή κοντά στον τόπο κατοικίας τους. Την ίδια ώρα, όμως, και αρκετοί είναι οι βρεφονηπιακοί, οι οποίοι δεν …καίγονται κιόλας να μπουν στο πρόγραμμα, λόγω του ότι η επιδότησης τους γίνεται από πολλές πλευρές με συνέπεια να μην παίρνουν εφάπαξ κάθε μήνα τα χρήματα που δικαιούνται. Ωστόσο, αυτό θα αλλάξει από το 2027, με πρωτοβουλία της υπουργού Κοινωνικής Συνοχής και Οικογενείας, Δόμνας Μιχαηλίδου, καθώς η επιδότηση για το εν λόγω πρόγραμμα θα γίνεται από μία και μόνο πηγή. Μένει να δούμε τότε αν οι ιδιωτικοί βρεφονηπιακοί θα ανοίξουν κάπως περισσότερο τις πόρτες τους σε περισσότερα παιδιά…
Η κοινωνική πολιτική συναντά το Πυροσβεστικό Σώμα με την υπογραφή της Δόμνας
Μένοντας στο πεδίο δράσης του υπ. Κοινωνικής Συνοχής και Οικογένειας -πολλώ δε μάλλον που είναι το κατά βάση αρμόδιο για ένας από τους πιο κορυφαίους στόχους της κυβέρνησης, δηλαδή την αντιμετώπιση του Δημογραφικού, η στήλη επισημαίνει την χθεσινή απόφαση της κας Μιχαηλίδου, η οποία έχει ουσία, αλλά και ιδιαίτερο συμβολισμό. Συγκεκριμένα, η κα Μιχαηλίδου προχώρησε στην παραχώρηση κατασκηνωτικής έκτασης για τα παιδιά των πυροσβεστών. Στη συνάντησή της με τον Αρχηγό του Πυροσβεστικού Σώματος, Θεόδωρο Βάγια, η Υπουργός Κοινωνικής Συνοχής και Οικογένειας ανακοίνωσε την παραχώρηση της Δ’ κατασκήνωσης του Αγίου Ανδρέα, στον Μαραθώνα. Η πρωτοβουλία έρχεται να καλύψει ένα διαχρονικό κενό: την απουσία κατασκηνωτικών υποδομών για τα παιδιά στελεχών της πρώτης γραμμής. Η Μιχαηλίδου έκανε λόγο για «ελάχιστο φόρο τιμής», ωστόσο δεν περνά απαρατήρητο ότι η κίνηση αυτή εμπεριέχει και έναν διακριτό πολιτικό στόχο: τη σύνδεση του κοινωνικού αποτυπώματος του Υπουργείου με επαγγελματικές ομάδες που παραδοσιακά βρίσκονται εκτός των πολιτικών πρόνοιας. Σε μια περίοδο όπου η έννοια της κοινωνικής συνοχής δοκιμάζεται -και όχι μόνο από κοινωνικά ευάλωτες ομάδες- η στόχευση προς τους «αφανείς ήρωες» των κρατικών μηχανισμών ενισχύει τη θεσμική εικόνα του Υπουργείου, αλλά και της ίδιας της Υπουργού.
Nέο εργασιακό: Πόσο «συναινετικό» μπορεί να είναι το 13ωρο σε μία και μόνη επιχείρηση;
Και μιας και μιλάμε για παιδιά και, άρα, νέους γονείς εργαζομένους, ας ρίξουμε (ξανά) μία ματιά στο νέο εργασιακό νομοσχέδιο, το οποίο παρουσίασε την περασμένη Τρίτη 2 Ιουλίου 2025, η υπουργός Εργασίας, Νίκη Κεραμέως. Πηγές της στήλης σε αρμοδίους νομικούς κύκλους επισημαίνουν πως η σημαντικότερη παρέμβαση που προβλέπει αυτό το νομοσχέδιο δεν είναι άλλη από την επέκταση της δυνατότητας της 13ωρης απασχόλησης σε μία και μόνη επιχείρηση και όχι σε 2 και πάνω όπως ίσχυε μέχρι πρότινος. Οι ίδιοι κύκλοι εκφράζουν τον προβληματισμό τους λέγοντας, πως ναι μεν το νομοσχέδιο προβλέπει πως το 13ωρο ενός εργαζομένου σε μία και μόνη επιχείρηση θα γίνεται με συναίνεση του εργαζομένου, αλλά στην πράξη αυτό δύσκολα διασφαλίζεται. Κοινώς, αν αυτό ζητήσει ο εργοδότης, δύσκολα μπορεί να πει «όχι» ο εργαζόμενος. Μ΄ άλλα λόγια, η έννοια της συναίνεσης του εργαζομένου αφορά, στην πράξη, μόνο όταν ο ίδιος επιλέξει να απασχοληθεί παράλληλα και σε άλλη, δεύτερη επιχείρηση και, μάλλον, όχι στην περίπτωση που αναγκαστικά αποδεχθεί σχετική πρόταση του εργοδότη στην πρώτη επιχείρηση στην οποία απασχολείται. Παραπέρα, με τα 13ωρα ενός εργαζομένου σε μία και μόνη επιχείρηση ωφελείται περισσότερο μία επιχείρηση, παρά ο εργαζόμενος, καθώς δεν συμφέρει την επιχείρηση να προσλάβει ένα ακόμα επιπλέον εργαζόμενο. Και όχι μόνο αυτό, αλλά ο εργαζόμενος μπορεί να αποδεχθεί την αύξηση των ωρών εργασίας του, καθώς αυτός είναι ο μόνος τρόπος για να αυξήσει άμεσα το μισθό του. Επίσης, η αμοιβή του εργαζόμενου που θα δουλέψει παραπάνω σε μία επιχείρηση θα είναι αναλογικά χαμηλότερη σε σχέση με εκείνη που θα ήταν αν άνοιγε δεύτερο μισθολόγιο σε (σ.σ. δεύτερη επιχείρηση). Εξάλλου, δια της επέκτασης των ωρών εργασίας, εμποδίζεται εμμέσως η αύξηση των θέσεων απασχόλησης.
Καμπανάκι για το πρόγραμμα Horizon για την καινοτομία
Τα παραπάνω έχουν αρκετή σημασία, αν σκεφτεί κανείς πως αναλογικά περισσότερες θέσεις εργασίας στη χώρα μας είναι «εντάσεως εργασίας». Συνεπώς η επέκταση των ωρών εργασίας έχει μεγαλύτερο «ειδικό βάρος» σε σχέση με άλλες χώρες. Εξάλλου με την καινοτομία, όχι μόνο εμείς στην Ελλάδα, ακόμα και στην Ευρώπη, δεν τα πάμε και πολύ…καλά. Χαρακτηριστική είναι η μελέτη την οποία δημοσίευσαν το Ινστιτούτο Ευρωπαϊκής Πολιτικής στο Πανεπιστήμιο Bocconi και το EconPol Europe. Σύμφωνα με τον Πρόεδρο του ifo, διάσημο οικονομολόγο Κλέμενς Φιστ, τα περίπου 100 δισεκατομμύρια ευρώ χρηματοδότησης του Horizon την τελευταία δεκαετία έχουν πάει σε λάθος αποδέκτες. «Τα ευρήματά μας δείχνουν ότι η πλειονότητα των κεφαλαίων πήγε σε μεγάλες εταιρείες και κοινοπραξίες που πέτυχαν μόνο περιορισμένα αποτελέσματα καινοτομίας και ανάπτυξης», λέει. Ο επίσης συγγραφέας της μελέτης Ντάνιελ Γκρος, Διευθυντής του Ινστιτούτου Ευρωπαϊκής Πολιτικής (IEP) στο Πανεπιστήμιο Bocconi, προτείνει μια θεμελιώδη αλλαγή στη χρηματοδότηση της καινοτομίας της ΕΕ: «Η χρηματοδότηση θα πρέπει να ανακατευθυνθεί σε ανεξάρτητους μικρούς και μεσαίους αιτούντες, με έμφαση στο αναπτυξιακό δυναμικό των ιδεών και όχι στις μετρήσεις των εταιρειών».
Ποια ευρωπαϊκή ένωση κεφαλαιαγορών, μετά το Nein του Μερτς στην ευρωπαϊκή τραπεζική ένωση;
Να σημειώσουμε άλλη μία σημαντική είδηση από την Ευρώπη; Χθες, ο Γερμανός καγκελάριος Φρίντριχ Mερτς, μιλώντας στο συνέδριο των τοπικών ταμιευτηρίων της Γερμανίας, επιτέθηκε ευθέως στο κοινό ευρωπαϊκό σύστημα εγγύησης καταθέσεων. «Δεν υπάρχει απολύτως κανένας λόγος κοινοτικοποίησης λειτουργικών συστημάτων ευθύνης σε επίπεδο κρατών μελών», δήλωσε. Και συμπλήρωσε πως «δεν θέλουμε να συγκεντρώσουμε τα πάντα». «Όπου υπάρχουν λογικά συστήματα, δεν χρειαζόμαστε κοινοτικοποίηση», δήλωσε. Θέλει επίσης να μετατοπίσει την έμφαση που δίνουν οι Βρυξέλλες σε άλλα ζητήματα, ιδίως όσον αφορά την Ένωση Κεφαλαιαγορών. Τα συστήματα εγγύησης των δύο ενώσεων ταμιευτηρίων και συνεταιριστικών τραπεζών στη Γερμανία, διαχειρίζονται μαζί περίπου 60 εκατομμύρια ιδιωτικούς λογαριασμούς όψεως, προστατεύουν πάντα ολόκληρη την τράπεζα σε περίπτωση έκτακτης ανάγκης και, επομένως, όλες τις καταθέσεις των πελατών – όχι μόνο το νόμιμο ελάχιστο ποσό των 100.000 ευρώ.Yπενθυμίζεται, κατά τ’ άλλα, πως η ΕΕ συμφώνησε πρόσφατα σε νέους κανόνες για την εξυγίανση τραπεζών, γνωστούς στην τεχνική ορολογία ως «Πλαίσιο Διαχείρισης Κρίσεων και Ασφάλισης Καταθέσεων» (CMDI), ενώ στην κοινοτική… φιλολογία των αποφάσεων η ευρωπαϊκή ένωση των κεφαλαιαγορών μαζί με την ευρωπαϊκή τραπεζική ένωση. Τώρα πως θα γίνει η πρώτη, χωρίς τη δεύτερη, ας απαντήσουν οι Γερμανοί…
Το gap μεταξύ εκκαθάρισης του ΟΠΕΚΕΠΕ και της εφαρμογής των μέτρων στήριξης των αγροτών
Μένοντας στο ευρύτερο πεδίο της παραγωγής, δεν μπορούμε να μην ασχοληθούμε με το μέγα θέμα των ημερών (μιλώντας για την ελληνική ατζέντα) είναι, αναμφίβολα, ο ΟΠΕΚΕΠΕ, και η λύση του δεν είναι απλά ένα ζήτημα δικαιοσύνης, αλλά και ουσιαστικό και αναπτυξιακό. Τι εννοούμε; Το εξής απλό: Οι εκτιμήσεις δείχνουν πως κάθε χρόνο όλα τα προηγούμενα έτη, περίπου 200 εκατ. ευρώ πήγαιναν σε τσέπες ημετέρων, ενώ αρκετοί εξ αυτών δεν είχαν ουδεμία σχέση με γεωργία και κτηνοτροφία. Δηλαδή, 200 εκατ. ευρώ που με τον έναν ή τον άλλον τρόπο θα μπορούσαν να επενδυθούν στην πρωτογενή παραγωγή, δαπανούνταν για την καλοπέραση των επιτηδείων. Κανείς φυσικά, δεν διαφωνεί με το να ξεκαθαρισθεί το πεδίο αυτό, δηλαδή τα κοινοτικά κονδύλια να πηγαίνουν σε όσους (και στο ύψος εκείνο που πρέπει) οι οποίοι τα δικαιούνται. Ωστόσο, υπάρχει και ένα θέμα που μένει να απαντηθεί: Πώς θα στηριχθεί ο αγροτικός κλάδος, πέραν του ΟΠΕΚΕΠΕ; Πέρσι, στη ΔΕΘ έγιναν κάποιες ανακοινώσεις για εκμετάλλευση των δημοσίων γαιών, για ρύθμιση οφειλών, προγράμματα για θερμοκήπια κλπ, για να μην πούμε για τους «εξωγενείς» παράγοντες, όπως οι τιμές ενέργειας κλπ. Η στήλη γνωρίζει πως όλα αυτά προχωρούν με πολύ – πολύ αργούς ρυθμούς, σίγουρα αργότερους από εκείνους με τους οποίους τρέχει την «εκκαθάριση» στον ΟΠΕΚΕΠΕ. Και καλώς η κυβέρνηση τρέχει πολύ γρήγορα την «εκκαθάριση» στον ΟΠΕΚΕΠΕ. Ωστόσο, το χρονικό gap (δηλαδή το κενό) μεταξύ της «εκκαθάρισης» στον ΟΠΕΚΕΠΕ και την πλέριας εφαρμογής μέτρων στήριξης της αγροτικής παραγωγής μπορεί να στοιχήσει πολλές εκατοντάδες εκατομμύρια (στην παραγωγή). Και σε αυτές τις απώλειες δεν μετράει κανείς τα «διαφυγόντα» οφέλη για όλους τους φορολογούμενους από το γεγονός ότι το κράτος πρέπει να πληρώσει πάνω από 400 εκατ. ευρώ για παλιές αμαρτίες στον ΟΠΕΚΕΠΕ, αντί να τα κρατήσει ως αποθεματικό ή να τα δώσει για άλλους σκοπούς..
Τουρισμός: «βαριά βιομηχανία» ή «σούπερ μάρκετ»;
Και από την αγροτική παραγωγή ας έρθουμε λίγο στη «βαριά βιομηχανία» της ελληνικής οικονομίας: τον τουρισμό. Φαίνεται πως το εποχιακά «υπερτροφικό» μοντέλο του ελληνικού τουρισμού (σχεδόν 25% του ΑΕΠ) δεν λειτουργεί καλά, καθώς συνοδεύεται από σοβαρή έλλειψη εργατικού δυναμικού. Εκτιμάται ότι στα τέλη Ιουνίου υπήρχαν περίπου 54.000 κενές θέσεις στους τομείς ξενοδοχείων και εστίασης, κυρίως λόγω φυγής Ελλήνων από την αγορά και κακών συνθηκών εργασίας. Συνδυάστε αυτή την κατάσταση με την πρόβλεψη του οίκου Fitch Solutions, ο οποίος λέει ότι οι αφίξεις τουριστών θα φτάσουν τα περίπου 40 εκατομμύρια έως το 2028, με έναν ετήσιο ρυθμό αύξησης της τάξης του +3,7%! Από πού θα καλυφθούν αυτά τα κενά, όταν ακόμα και οι εισροές εργαζομένων από Αίγυπτο, Ινδία και άλλες χώρες, δεν δείχνουν να επαρκούν; Μάλλον ο ίδιος ο κλάδος θα πρέπει να δει τι πάει στραβά. Ένας τουρισμός τύπου «σούπερ μάρκετ» (χωρίς να μειώνουμε, φυσικά, τα σούπερ μάρκετ!) και προς τους πελάτες, αλλά και προς τους εργαζομένους του αναπόφευκτα κάποια στιγμή θα σκάσει σαν φούσκα, και τότε θα παρασύρει και την οικονομία της οποίας αποτελεί το ένα τέταρτο…
Αυθαιρεσίες σε βάρος κοινόχρηστων χώρων: Από τις παραλίες στις ζούγκλες των πόλεων
Να φύγουμε από τις παραλίες και να πάμε στη… ζούγκλα των πόλεων. Άλλο ένα μητρώο μπαίνει σιγά σιγά στη ζωή μας, αυτή τη φορά για τον έλεγχο των τραπεζο – καθισμάτων. Λέγεται Ψηφιακό Μητρώο Κοινόχρηστων Χώρων και μέσω της εφαρμογής myStreet θέλει να βάλει τέλος στην αυθαιρεσία με τραπεζο – καθίσματα και άλλες χρήσεις δημόσιου χώρου, εισάγοντας διαφάνεια και real-time έλεγχο. Το μοντέλο θυμίζει αρκετά την αντίστοιχη εφαρμογή για τους αιγιαλούς, όπου οι πολίτες μπορούν όταν διαπιστώνουν παρατυπίες με ομπρελο – καθίσματα και καταπατήσεις, να κάνουν καταγγελία επί τόπου και να δρομολογείται έλεγχος. Σύμφωνα με τα στοιχεία του υπουργείου Οικονομικών, τον Ιούνιο υποβλήθηκαν 2.667 ανώνυμες και επώνυμες καταγγελίες, ενώ είχαν προηγηθεί περίπου 300 καταγγελίες τον Μάιο. Πάντως, ας ελπίσουμε πως δεν θα παρατηρηθούν τα ίδια φαινόμενα όπως αυτά που βλέπουμε στις παραλίες, με εκατέρωθεν καταγγελίες μεταξύ ανταγωνιστών επιχειρηματιών για λόγους… σαμποτάζ. Γιατί τα καταστήματα είναι αναρίθμητα περισσότερα στους δρόμους από ό,τι στις παραλίες της χώρας, και ένα «τσουνάμι» εκατομμυρίων καταγγελιών για λόγους αντεκδίκησης και για ψύλλου πήδημα, θα καταστήσει το σύστημα απλά… μη λειτουργικό.
