Πολύ κουβέντα γίνεται τον τελευταίο καιρό για το ότι από την κυβέρνηση γίνονται προσπάθειες να ενισχυθούν με προγράμματα τύπου Σπίτι μου 2 νέες οικογένειες για να αποκτήσουν το δικό τους σπίτι, αλλά δεν υπάρχουν σπίτια που να πληρούν τις προϋποθέσεις, κ.λ.π. Τέλος πάντων φαίνεται ότι για κάποιο λόγο η ιστορία δεν… τσουλάει, όπως λέμε και αναζητούνται οι αιτίες.
Η συνηθισμένη εξήγηση που ακούγεται είναι ότι είτε τα διαθέσιμα ακίνητα δεν ικανοποιούν τις προϋποθέσεις των προγραμμάτων (είναι πολύ παλιά, είναι γραφειοκρατικά αδύνατο να συγκεντρώσουν τα απαραίτητα «χαρτιά» τους, κ.λ.π.), είτε οι ιδιοκτήτες τους προτιμούν να τα κρατήσουν κενά μέχρι να δουν πόσο ακόμα θα ανέβουν οι τιμές τους… Και δεν μιλάμε βέβαια για τα ακίνητα που έτσι κι αλλιώς χτίζονται για εισοδήματα που δεν αφορούν τις οικογένειες στις οποίες απευθύνεται το Σπίτι μου 2, δηλαδή στο Ελληνικό ή αλλού, αλλά γι’ αυτά που παραμένουν κλειστά και πολλές φορές εγκαταλειμμένα.
Τι συμβαίνει όμως, πραγματικά δεν υπάρχουν σπίτια; Την περασμένη εβδομάδα έτυχε να ξαναβρεθώ με ένα παλιό και έμπειρο μεσίτη με έδρα στο κέντρο της Αθήνας, αλλά και σε δύο περιφερειακούς δήμους στα δυτικά του Λεκανοπεδίου.
Στην συζήτησή μας καθώς δεν υπήρχε κίνητρο εκ μέρους του για να «προσαρμόσει» την αλήθεια στα επαγγελματικά του συμφέροντα -άλλωστε γνωριζόμαστε καιρό- μου εξήγησε ότι ούτε το πρόγραμμα Σπίτι μου 2 θα πετύχει, ούτε κάτι άλλο μπορεί να γίνει για να αλλάξει η κατάσταση για ένα απλό λόγο.
Κατά την εκτίμησή του η «αγορά» παραμένει «δέσμια» καταστάσεων που έχουν δημιουργηθεί τα τελευταία 10 – 12 χρόνια με τα περιβόητα «κόκκινα δάνεια».
Το πρόβλημα όπως μου εξήγησε -κατά την άποψή του- έχει να κάνει με το γεγονός ότι ναι μεν οι τράπεζες ξεσκαρτάρισαν τα κόκκινα δάνεια από τους ισολογισμούς τους (δάνεια που αφορούσαν σε σημαντικό βαθμό αγορές ακινήτων), αλλά τα δάνεια αυτά και η δέσμευση των ακινήτων που αφορούσαν δεν εξαφανίστηκε, συνεχίζει να υπάρχει αλλά έχει αλλάξει «αφεντικό».
Δεν είναι οι τράπεζες αλλά οι διάφορες -λίγες εταιρείες- στις οποίες αυτά τα δάνεια και τα ακίνητα έχουν καταλήξει.
Στην πραγματικότητα έχουν συσσωρευτεί δεσμεύσεις ακινήτων σε εταιρείες που παρ’ ότι τα έχουν «αγοράσει» στο 1/3 ή και στο 1/4 της πραγματικής τους αξίας, δεν εννοούν να τα βγάλουν ξανά στην αγορά σε τιμές που να μπορούν να ανταποκριθούν στις δυνατότητες εισοδημάτων μιας κοινωνίας, που έχει προκύψει μετά από την «σύνθλιψη» τριών μνημονίων που μεσολάβησαν.
«Θα μπορούσες να το πεις και απληστία» παρατήρησε, «αλλά έχουν την κότα στα χέρια που περιμένουν να κάνει το δεύτερο χρυσό αυγό… το πρώτο το έκανε με τις σχεδόν τσάμπα αγορές των δανείων. Και όσο δεν γίνεται τίποτα γι’ αυτό από την πλευρά του ισχύοντος νομικού καθεστώτος δεν έχουν κανένα λόγο και συμφέρον να αλλάξουν στάση». Συμφώνησε βέβαια ότι και οι νέες κατασκευές ακολουθούν αυτές τις τιμές που προκύπτουν από αυτή την λογική, με αποτέλεσμα η κατάσταση να γίνεται ασφυκτική.
Ρώτησα βέβαια, υπό τις παρούσες συνθήκες πότε νομίζει ότι μπορεί να σταματήσει αυτή η… ανοδική τάση των τιμών.
Η απάντησή του ήταν πως κατά την γνώμη του και εφ’ όσον δεν αλλάξει κάτι στο μεταξύ με τις εταιρείες που κρατάνε στα χέρια τους τα ακίνητα των «κόκκινων δανείων», η αγορά «θα συνεχίσει να ανεβαίνει για κανα χρόνο ακόμα…».
Και μετά; Τι θα γίνει μετά;
«Μετά θα δούμε τι μας ξημερώνει…» ήταν η απάντησή του.
