Οι αγορές αυτήν την εβδομάδα θα δείξουν το πως «διαβάζουν» την αναπάντεχη κίνηση του Τραμπ να αυξήσει στο 50% τους δασμούς στα ευρωπαϊκά προϊόντα και υπηρεσίες, μόλις λίγες ημέρες μετά την επίτευξη προσωρινής συμφωνίας με την Κίνα.
Ήδη βέβαια οι πρώτες αντιδράσεις τόσο στις αγορές ομολόγων όσο και στα χρηματιστήρια, η αντίδραση δείχνει ότι οι χρηματαγορές βλέπουν σ’ αυτή την κίνηση θετικά αποτελέσματα για τις ΗΠΑ και αρνητικά για την Ευρωζώνη. Και στα χρηματιστήρια και στα ομόλογα.
Δηλαδή το απολύτως αντίθετο από αυτό που συνέβη με την ανακοίνωση των υψηλών δασμών στην Κίνα…
Όμως πέραν των πρώτων αντιδράσεων και της ερμηνευτικής αυτών των κινήσεων, παραμένει το ερώτημα αν η απόφαση του Τραμπ να αυξήσει κατακόρυφα τους δασμούς στην Ευρώπη, περιορίζεται στις προσδοκίες για το άμεσο οικονομικό αποτέλεσμά τους στον προϋπολογισμό των ΗΠΑ, ή αφορά και σε κάτι άλλο.
Τα συνοδευτικά… των δηλώσεων του Τραμπ για τους δασμούς στην ΕΕ δείχνουν – ο ίδιος το είπε – ότι το 50% δεν είναι κάτι προς διαπραγμάτευση, αλλά η ίδια η συμφωνία, όπως είπε «αυτή είναι η συμφωνία…».
Μονομερής και κάτι σαν μη διαπραγματεύσιμη, αφού η ΕΕ δεν φαίνεται να είναι διατεθειμένη να μεταφέρει τα εργοστάσια με τα οποία παράγει και εξάγει στις ΗΠΑ, σε αμερικανικό έδαφος. Προφανώς τα εργοστάσια δεν είναι κάτι που μεταφέρεις από την μία χώρα στην άλλη έτσι με μια κουβέντα και αυτό δεν είναι κάτι που αγνοεί ο Τραμπ και το επιτελείο του.
Ούτε αρκεί για να το ερμηνεύσει κανείς, το να υπενθυμίσουμε ότι η πλειονότητα των ευρωπαϊκών προϊόντων που ζητάει ο Τραμπ να παράγονται στις ΗΠΑ και όχι στην Ευρώπη, έχουν ήδη ανταγωνιστές στις ΗΠΑ (π.χ. αυτοκινητοβιομηχανίες, κ.λ.π.), που θα ευνοηθούν άμεσα με την επιβολή των δασμών ύψους 50%.
Τι άλλο επιδιώκει ο Τραμπ
Πίσω από το 50% των δασμών στην ΕΕ υπάρχει και μία «άλλη στόχευση» απέναντι στην οποία η ΕΕ μάλλον ήρθε η ώρα να δοκιμάσει τις «υπαρξιακές» αντοχές της.
Για τις ΗΠΑ η δημιουργία της ΕΕ και κυρίως της Ευρωζώνης με το Ευρώ, ήταν ανέκαθεν – το έχουν ήδη δηλώσει σε πολλές περιπτώσεις στην Ουάσιγκτον – ένα αγκάθι με δυναμική ανταγωνισμού, που ήρθε μάλλον η ώρα να ξεκαθαριστεί αν μπορεί να συνεχίσει να υπάρχει.
Για να το πούμε με απλά λόγια αν ο Τραμπ βάζει οριζόντια δασμούς στα ευρωπαϊκά προϊόντα ουσιαστικά κηρύσσει ένα ανομολόγητο εμπάργκο σε ότι ευρωπαϊκό παράγεται και εισάγεται στις ΗΠΑ. Με την διαφορά ότι δεν παράγουν όλες οι ευρωπαϊκές χώρες τα ίδια εξαγωγικά προϊόντα και υπηρεσίες.
Κάθε μία από τις ισχυρές οικονομίες της Ευρωζώνης έχει διαφορετικά συμφέρονται απέναντι στις ΗΠΑ από τους γείτονες και ομογάλακτους της ΕΕ Και η Κομισιόν δεν είναι σε θέση, θεσμικά, οικονομικά και πολιτικά, να επιβάλει αυτή τους όρους της σε όλους τους ευρωπαίους, ορίζοντας εκείνη το ποιος θα «χάσει» και ποιος όχι, στην διαπραγμάτευση με τις ΗΠΑ.
Αυτό το γνωρίζουν στις ΗΠΑ όπως το γνωρίζουν στο Βερολίνο, το Παρίσι, την Ρώμη ή το Άμστερνταμ και την Βαρσοβία ή την Μαδρίτη.
Με άλλα λόγια η Ουάσιγκτον με αυτή την κίνηση αφ’ ενός υποχρεώνει τις αγορές να αναγνωρίσουν το ποιος είναι ο ισχυρός αυτή την φορά μεταξύ Ουάσιγκτον και Βρυξελλών.
Και αφ’ εταίρου «σπρώχνει» τις ισχυρές οικονομίες της Ευρωζώνης σε ξεχωριστές διμερείς διαπραγματεύσεις μεταξύ της Ουάσιγκτον με το Βερολίνο, ή το Παρίσι, ή την Μαδρίτη…προκαλώντας καθαρά διασπαστικές, φυγόκεντρες και αποκλίνουσες από το ευρωπαϊκό κεκτημένο καταστάσεις, με άγνωστο ακόμα τελικό αποτέλεσμα στην ευρωπαϊκή συνοχή, οικονομική και πολιτική.
Πόσο μακριά – δηλαδή πόσο «πίσω» για την ΕΕ – μπορεί να την γυρίσει αυτό, κανείς προς το παρόν δεν μπορεί να το προβλέψει. Κι αυτό γιατί οι εξελίξεις αυτές, συνδέονται με τον πιο άμεσο τρόπο στο σταδιακό γλίστρημα… της «καυτής πατάτας» του πολέμου στην Ουκρανία στα χέρια της Ευρώπης.
Για να το πούμε δηλαδή ξεκάθαρα, η απόφαση για την επιβολή δασμών 50% στην Ευρωζώνη από τις ΗΠΑ, δεν έχει μόνο σαν στόχο τις τιμές των ευρωπαϊκών προϊόντων, αλλά και το ίδιο το μέλλον της «ύπαρξης» της Ευρωζώνης.
Γι’ αυτό τον λόγο, μάλλον δεν θα πρέπει να περιμένουμε διαπραγματεύσεις και εξελίξεις ανάλογες με εκείνες που ακολούθησαν την έκρηξη των δασμών με την Κίνα.
Αλλά αυτό το γνωρίζουν ήδη πολύ καλύτερα από κάθε άλλον στο Βερολίνο και το Παρίσι… Γι’ αυτό κάποιοι έχουν ήδη χάσει τον ύπνο τους στις Βρυξέλλες και την Φρανκφούρτη.
