Είναι αναμφίβολα εύκολο να προβλέψει κανείς ότι τελικά και το 2026, όπως και το 2025, οι εξελίξεις στον πόλεμο στην Ουκρανία, η εκρηκτική εισβολή της Τεχνητής Νοημοσύνης στην καθημερινή μας ζωή, αλλά και η διελκυστίνδα χρέους/χρηματιστηρίων, θα είναι από τους βασικούς πρωταγωνιστές στην διεθνή οικονομική και γεωπολιτική σκηνή.
Παρ’ όλα αυτά μια λίγο πιο προσεκτική… «μύτη» θα μπορούσε να διακρίνει και να εντοπίσει, πίσω από την κουρτίνα του χρόνου που μας χωρίζει από το 2026, ότι η «ατμόσφαιρα» εξακολουθεί να κυριαρχείται από μία γνωστή «μυρουδιά». Αυτή που αναδύεται από την παρατεταμένη κυριαρχία των… ορυκτών καυσίμων, τόσο μάλιστα που να θυμίζει ολοένα και περισσότερο την ρηξικέλευθη δεκαετία του ’70.
Για να αποφύγουμε τα …μυστήρια, μέρες που είναι, να θυμίσουμε ότι τον Νοέμβριο (26/11) με αφορμή τον πόλεμο στην Ουκρανία και την κρίση στην Ευρώπη, εδώ στα Οικονοκλαστικά είχαμε δημοσιεύσει ένα σχόλιο με τίτλο : «Ενεργειακό κόστος – Τεχνητή Νοημοσύνη «παίζονται» για την Ε.Ε., στις διαπραγματεύσεις ΗΠΑ – Ρωσίας στην Ουκρανία».
Στο σχόλιο εκείνο είχαμε επισημάνει ότι «Το ενεργειακό έλλειμμα μάλιστα έχει καθοριστική σημασία καθώς η εκρηκτική ανάπτυξη της Τεχνητής Νοημοσύνης (ΤΝ) επιβάλλει μια νέα, τεράστια και μη-ελαστική ενεργειακή ζήτηση που η Ευρώπη είναι αντικειμενικά αδύνατο να καλύψει με ανταγωνιστικούς όρους. Οι γιγάντιες εγκαταστάσεις Data Centers, που αποτελούν τον κινητήρα υπολογιστικής ισχύος της ΤΝ, απαιτούν τεράστιες ποσότητες σταθερής και φθηνής ενέργειας. Αυτό είναι ήδη πρόβλημα δύσκολης αντιμετώπισης στις ΗΠΑ, πόσο μάλλον στην Ε.Ε.».
Στο σχόλιο αυτό είχαμε συνδέσει την ενεργειακή κατάσταση της Ευρώπης με την ικανότητά της να ανταποκριθεί στον διεθνή ανταγωνισμό, στην εποχή της ΤΝ. Η επισήμανση ήταν ότι η Ε.Ε. είναι «εμφανώς αποδυναμωμένη και στα δύο στρατηγικά μέτωπα: στην ενεργειακή και στην τεχνολογική «αυτονομία» και ότι χωρίς φθηνή ενέργεια δεν μπορεί να προσελκύσει, σε επαρκή για τον διεθνή ανταγωνισμό, υποδομές Data Centers που απαιτεί η ανάπτυξη της ΤΝ.
Η παρατήρηση αυτή δεν αφορά όμως μόνο την Ε.Ε. αφορά συνολικά την ανάπτυξη της AI στην πλανήτη. Και ακριβώς από το σημείο αυτό είναι που πηγάζει η αρχική επισήμανση για την σημασία και την – ακόμα και στο 2026 – κυριαρχία της ενεργειακής ζήτησης σαν το βασικό στοιχείο των γεωπολιτικών ανταγωνισμών. Και μιας και τα ορυκτά καύσιμα εξακολουθούν να παραμένουν η βασική ενεργειακή πηγή παραγωγής ηλεκτρισμού η «σύνδεσή» τους με την ΑΙ είναι… εκρηκτικά σημαντική. Εξού και η αναφορά στην γνωστή «μυρουδιά» των ορυκτών καυσίμων για την επόμενη χρονιά.
Πρόσφατα εντοπίσαμε ένα επιπλέον ενδεικτικό συγκριτικό στοιχείο που καθιστά ακόμα πιο σαφή την σημασία αυτού του γεγονότος.
Η Ευρώπη, όπως είναι γνωστό, μετά τον πόλεμο στην Ουκρανία έχοντας αντικαταστήσει το πάμφθηνο ρωσικό φυσικό αέριο με το πολύ ακριβότερο αμερικανικό, πληρώνει περίπου 2,5 έως και 3 φορές ακριβότερα το φυσικό αέριο από τον αμερικανό καταναλωτή. Και αντιμετωπίζει κατά συνέπεια την ίδια και μεγαλύτερη επιβάρυνση στην τροφοδοσία και λειτουργία των Data Centers που αποτελούν το δομικό υπόβαθρο χωρίς το οποίο δεν υπάρχει ανάπτυξη της ΑΙ.
Για να συλλάβει κανείς το μέγεθος αυτού του συγκριτικού μειονεκτήματος της Ε.Ε., αρκεί να λάβει υπόψη και να υπολογίσει ότι τα κινεζικά Data Centers, που πολλαπλασιάζονται με εκρηκτικούς ρυθμούς έναντι των αμερικανικών για να υποστηρίξουν τον ανταγωνισμό Κίνας – ΗΠΑ στον τομέα αυτό, έχουν ενεργειακό κόστος μόλις το 1/3 των αμερικανικού… Απομονώνοντας την σύγκριση στο πλαίσιο μεταξύ ΗΠΑ – Κίνας γίνεται κατανοητό το γιατί σε μία χρονική περίοδο που τα ορυκτά καύσιμα εξακολουθούν να παραμένουν βασική ενεργειακή πηγή για την ανάπτυξη και επέκταση της Τεχνολογίας ΑΙ, η Μέση Ανατολή και η … Βενεζουέλα παραμένουν σημεία εκρηκτικού ανταγωνισμού.
Αν διευρύνουμε την εικόνα και συμπεριλάβουμε στον ανταγωνισμό αυτό και την Ευρώπη, μπορούμε χωρίς μεγάλη προσπάθεια να διακρίνουμε λίγο πιο καθαρά τις … σκιές, που κινούνται πίσω από την κουρτίνα του χρόνου που μας «κρύβει» τις εξελίξεις μέσα στο 2026. Για να το πούμε με διαφορετικά λόγια, η ενέργεια και ο έλεγχος των πηγών ορυκτών καυσίμων θα είναι επίσης ένας, αν όχι ο πιο «θερμός», πρωταγωνιστής των γεωπολιτικών συγκρούσεων και το 2026. Όπως και την δεκαετία του ’70.
