Ασφαλώς η διεθνής κοινή γνώμη είναι συγκεντρωμένη αυτό το διήμερο 18 – 19 Αυγούστου, στις συνομιλίες Τραμπ – Ζαλένσκι και των ευρωπαίων ηγετών. Σ’ αυτές τις επαφές θα καθοριστεί το επόμενο βήμα, μετά την συνάντηση στην Αλάσκα Τραμπ – Πούτιν, προκειμένου να αποφασισθεί το αν και πως θα σταματήσει ο πόλεμος στην Ουκρανία. Όλοι γνωρίζουν ότι αυτή η απόφαση θα είναι μία πολύ δύσκολη απόφαση, που στην Ευρώπη θα μπορούσε να έχει πολλούς στην πλευρά των… «χαμένων».
Όμως πέραν αυτής της μείζονος σημασίας ακολουθίας γεγονότων για την Ουκρανία, αυτή την εβδομάδα θα έχουμε την εκκίνηση για την τελική ευθεία μίας άλλης μεγάλης «σύγκρουσης».
Μιας σύγκρουσης που θα ξεκινήσει πιθανώς στις ΗΠΑ, στο Γουαϊόμικ στο ορεινό θέρετρο του Jackson Hole, αλλά θα διαχυθεί σ’ ολόκληρο τον πλανήτη, με την Ευρωζώνη να βρίσκεται στην πλέον ευάλωτη ζώνη. Εκεί την Παρασκευή 22 Αυγούστου ο πρόεδρος της Fed κ. Τζ. Πάουελ πρόκειται να ανακοινώσει, όπως κάθε χρόνο στο ομώνυμο Συμπόσιο με την παρουσία σχεδόν όλων των επικεφαλής των Κεντρικών Τραπεζών, το πως εκτιμά η Fed την διεθνή και αμερικανική οικονομική κατάσταση. Κυρίως όμως θα παρουσιάσει το πως θα κινηθεί η Fed την επόμενη περίοδο οσο αφορά την νομισματική της πολιτική, με σημείο αναφοράς το «κόστος» του χρήματος, δηλαδή τα βραχυπρόθεσμα επιτόκια παροχής ρευστότητας.
Οι ανακοινώσεις αυτή την φορά αναμένονται όχι τόσο σαν εκδήλωση των εκτιμήσεων της Fed, όσο σαν ανακοίνωση «πολέμου ή ειρήνης» με την κυβέρνηση Τραμπ.
Όπως είναι γνωστό ο Τραμπ, παρά τον γεγονός ότι ήταν ο ίδιος που είχε επιλέξει για την θέση του προέδρου της Fed στην προηγούμενη θητεία του τον Τζ. Πάουελ για την Fed, εδώ και πολλούς μήνες τον αμφισβητεί. Kαι του επιτίθεται ακόμα και με προσωπικές «βρισιές» όπως «ηλίθιε», γιατί ο Πάουελ αρνείται να δεχθεί τις συστάσεις του για μειώσεις των επιτοκίων.
Στην πραγματικότητα o Τραμπ με την στάση του αμφισβητεί πλέον ευθέως την «ανεξαρτησία» της Fed από την εκάστοτε κυβέρνηση και πρόεδρο, όσο αφορά την νομισματική πολιτική. Αυτή η «ανεξαρτησία» θεσμοθετήθηκε στις αρχές της δεκαετίας του ‘80 σαν μία από τις βασικές προϋποθέσεις για την σταθεροποίηση του νομισματικού συστήματος, μετά την κατάρρευση του Μπρέττον Γουντς (σταθερή σχέση χρυσού – δολαρίου) στις 15 Αυγούστου 1971.
Ο κ. Πάουελ έχει με διάφορους τρόπους εξηγήσει ότι η οικονομική πολιτική Τραμπ (δασμοί), επαναφέρει την απειλή ανεξέλεγκτου πληθωρισμού σε συνδυασμό με στασιμότητα στις ΗΠΑ και απέναντι στον κίνδυνο αυτό, διατηρεί τα αμερικανικά επιτόκια στο 4,0% – 4,25%.
Στην καλύτερη περίπτωση οι υπάρχουσες εκτιμήσεις αφήνουν περιθώριο για μία ακόμα μείωση μέχρι το τέλος του έτους.
Αντίθετα το επιτελείο Τραμπ απαιτεί πιεστικά πολλαπλές μειώσεις των επιτοκίων πριν από το τέλος του έτους για να αποφύγει μία απότομη επιβράδυνση της οικονομίας. Αλλά και να απομακρύνει – βασικά – τον από πολλούς αναλυτές διαφαινόμενο κίνδυνο μιας απότομης χρηματιστηριακής κατάρρευσης της τάξης του 15% – 25% στον ορατό ορίζοντα.
Σ’ αυτή την διελκυστίνδα μεταξύ Τραμπ και Πάουελ «ξαφνικά» εμφανίσθηκε η JP Morgan, ο μεγαλύτερος τραπεζικός κολοσσός των ΗΠΑ να προβλέπει μόλις προχθές πως είναι πολύ πιθανή μία σειρά μειώσεων επιτοκίων πριν το τέλος του 2025…
Η JP Morgan δεν είναι ο οποιοσδήποτε χρηματοπιστωτικός Όμιλος, είναι εκείνη η «τράπεζα» που τον Σεπτέμβριο του 2019 με μία «κίνηση» των καταθέσεών της στην Fed, είχε «παγώσει» την διατραπεζική αγορά και είχε υποχρεώσει σιωπηρά την Fed να αναστρέψει την σφιχτή στάση της σε μία ακραία χαλαρή νομισματική χαλάρωση προκειμένου να αποφευχθεί μία κρίση ρευστότητας χωρίς προηγούμενο.
Κατά συνέπεια όταν η JP Morgan κάνει μία τέτοια πρόβλεψη θα ήταν λάθος να την αγνοήσει κανείς όσο και αν αυτή η πρόβλεψη φαίνεται να πηγαίνει κόντρα στην γραμμή της Fed. Είναι κατά συνέπεια μεγάλη η «αγωνία» για το τι θα πεί την Παρασκευή ο κ. Πάουελ και πως θα αντιδράσουν οι αγορές.
Θα αφήσει το περιθώριο ανοικτό για μειώσεις επιτοκίων; Θα προειδοποιήσει μόνο για τους κινδύνους της πολιτικής Τραμπ; Θα αλλάξει γραμμή και θα αφήσει να εννοηθεί ότι θα κινηθεί στην γραμμή Τραμπ;
Κανείς προς το παρόν δεν ισχυρίζεται ότι γνωρίζει ή ότι μπορεί να κάνει μία σοβαρή σχετική πρόβλεψη.
Αλλά το θέμα του τι τελικά θα γίνει είναι εξαιρετικά κρίσιμο καθώς η στάση της Fed θα επηρεάσει, την τάση υποτίμησης του δολαρίου. Με άλλα λόγια θα επηρεάσει τις συναλλαγματικές ισοτιμίες σε ένα περιβάλλον στο οποίο ήδη οι εμπορικές συναλλαγές έχουν επηρεασθεί αρνητικά από τους δασμούς Τραμπ.
Για παράδειγμα οι δασμοί 15% που έχουν επιβληθεί στα ευρωπαϊκά προϊόντα έχουν ήδη επιβαρυνθεί επιπλέον με την κατά 14% υποτίμηση του δολαρίου.
Ταυτόχρονα όμως οποιαδήποτε αλλαγή στα αμερικανικά επιτόκια θα υποχρεώσει και τις άλλες κεντρικές Τράπεζες σε ανάλογες κινήσεις για να εξισορροπήσουν τις συνέπειες. Αλλά δεν έχουν όλοι τα ίδια περιθώρια με την Fed.
Η ΕΚΤ για παράδειγμα έχει ήδη μειώσει τα επιτόκια στο 2% και βρίσκεται περίπου στο όριο σε σχέση με τον πληθωρισμό στην Ε.Ε. Που πάει να πει ότι δεν έχει τα ίδια περιθώρια με την Fed για περαιτέρω μείωση των επιτοκίων προκειμένου να αποφύγει μία εκ νέου ανατίμηση του Ευρώ έναντι του δολαρίου.
Για να το πούμε με διαφορετικά λόγια το τι ακριβώς θα πεί ο Πάουελ την Παρασκευή, θα κρίνει το αν και με ποιους όρους ο εμπορικός πόλεμος που ξεκίνησε με τους δασμούς ο Τράμπ θα επεκταθεί διεθνώς και στο νομισματικό επίπεδο.
Και αυτό θα συμβεί ανεξάρτητα από το τι θα πουν σήμερα και αύριο στην Ουάσιγκτον ο Τραμπ με τον Ζαλένσκι και τους «πολεμοχαρείς» ευρωπαίους ηγέτες…
