«Να είστε ευγενικοί και ο κόσμος (σ.σ. θα) είναι καλύτερος», συμβούλευσε τους μετόχους της Berkshire Hathaway (BH) στην Συνέλευση της, στην Ομάχα στα τέλη της περασμένης εβδομάδας ο W. Buffett.
Στα 94 χρόνια του, λίγο πριν ανακοινώσει την αποχώρησή του – στα τέλη του 2025 – από την διεύθυνση της BH και με το κλασικό του στυλ στην ετήσια συνάντηση της εταιρείας το Σάββατο, συμπλήρωσε με αφοπλιστική ειλικρίνεια «Δεν είμαι σίγουρος (σ.σ. όμως) ότι ο κόσμος θα είναι καλύτερος, αν εγώ είμαι πλουσιότερος…».
Τα Οικονοκλαστικά είχαν επισημάνει στο τελευταίο σημείωμα της προηγούμενης εβδομάδας την χρησιμότητα της ανάγκης να «ακούσουμε», πέρα από τις επενδυτικές συμβουλές του «μάγου της Ομάχα» για όσους βέβαια ενδιαφέρονται, τις εκτιμήσεις του για την τρέχουσα κατάσταση.
Εκτιμήσεις που με το σχεδόν αλάνθαστο κριτήριό του, τα τελευταία 60 χρόνια (από το 1965), έχουν συμβάλει καθοριστικά στο να κινηθεί η BH με σχεδόν διπλάσια κέρδη (19%) από την πορεία του S&P 500 την ίδια χρονική περίοδο.
Η πρώτη παρατήρηση αφορά στο πότε πιστεύει ότι θα δημιουργηθούν οι συνθήκες που θα επιτρέψουν στο τεράστιο ποσό ρευστότητας (347 δισ. δολάρια) που έχει συγκεντρώσει πουλώντας σταθερά μετοχές τον τελευταίο χρόνο και ειδικά το 2025, να ξανα-επενδυθούν σε μετοχές.
Με άλλα λόγια πότε το χρηματιστήριο θα εξαντλήσει την μεσοπρόθεσμη πτωτική του «τάση», που κατά τον ίδιον έχει αρχίσει.
Ο κ. Abel, που θα διαδεχθεί τον Buffet στα τέλη του χρόνου, όπως αποφασίσθηκε στην Συνέλευση της Ομάχα, δήλωσε σύμφωνα με τα αμερικανικά ΜΜΕ ότι το τρέχον «σημαντικό σύνολο μετρητών» της εταιρείας ήταν ένα «τεράστιο» και «στρατηγικό περιουσιακό στοιχείο» που θα μπορούσε να αναπτύξει η BH (με επενδύσεις στο χρηματιστήριο) στο μέλλον.
Κάτι που όπως είπε, επιτρέπει στην Berkshire να μην εξαρτάται από τράπεζες ή άλλες οντότητες για την επιτυχία των στόχων της.
O κύριος όγκος αυτής της ρευστότητας παραμένει σε βραχυμεσοπρόθεσμης διάρκειας κρατικά ομόλογα των ΗΠΑ. Η BH κατέχει αυτή την στιγμή το 5% του βραχυπρόθεσμου χρέους των ΗΠΑ. Για πόσο ακόμα; Ο Abel εξήγησε ότι η σωστή κατανόηση και διαχείριση του κινδύνου είναι σημαντική, παράλληλα με την ιδιοκτησία ενός «μεγάλου συνόλου λειτουργικών εταιρειών που παράγουν σημαντικές ταμειακές ροές».
Πότε λοιπόν;
Όταν ήρθε η ώρα να μιλήσει ο Μπάφετ «φωτίστηκε» το χρονικός ορίζοντας και το σημείο που θεωρεί ότι βρίσκεται στο μέλλον αυτό το «όταν» της κινητοποίησης αυτού του βουνού ρευστότητας.
Όπως δήλωσε η Berkshire θα βρει «μέρη» για να ενεργοποιήσει τα επίπεδα ρεκόρ μετρητών της. Και πιθανότατα αυτό θα συμβεί «στα μέσα στην επόμενη μισή δεκαετία…».
«Είναι πολύ απίθανο να συμβεί αύριο», δήλωσε ο Buffet απαντώντας σε ερώτηση σχετικά με το σκεπτικό για τη συσσώρευση μετρητών της Berkshire. «Δεν είναι απίθανο να συμβεί σε πέντε χρόνια».
Με άλλα λόγια «ίσως» σε μία πενταετία η κατάσταση στην χρηματιστηριακή αγορά να είναι τέτοια που να επιτρέψει στην BH να ξεδιπλώσει την επενδυτική αποτελεσματικότητα του θησαυρού ρευστότητας που έχει συγκεντρώσει. Βέβαια τίποτα δεν αποκλείει να κάνει λάθος σ’ αυτή την χρονική εκτίμηση, αλλά μέχρι τώρα τα 60 χρόνια επενδυτικής δραστηριότητας της BH υπό την ηγεσία του, δεν λένε κάτι τέτοιο.
Και αυτό μας προ-ιδεάζει για το τι θα μεσολαβήσει μέχρι τότε. Όπως είπε «το πρόβλημα με την επενδυτική δραστηριότητα είναι ότι τα πράγματα δεν έρχονται με ομαλό τρόπο…».
Ας κάνουμε ένα βήμα πίσω και ας προσέξουμε μια δευτερεύουσα φράση του Abel. Όπως είπε η ρευστότητα που έχει συσσωρεύσει η BH της επιτρέπει να μην έχει ανάγκη και να μην εξαρτάται στο τι θα κάνει από την μόχλευση δανείων από το τραπεζικό σύστημα.
Όχι μόνο γιατί έτσι θα είναι ανεξάρτητη από τις τράπεζες, αλλά και γιατί οι τράπεζες μπορεί να χρειασθούν κεφαλαιακή στήριξη από την BH (!). Όπως έγινε δηλαδή με την κρίση του 2008 όταν η BH με υπερεπάρκεια ρευστότητας ήταν έτοιμη και περίμενε για να «δανείσει» τράπεζες και να γίνει μεγαλομέτοχος σ’ αυτές όταν χρειάσθηκε, με τεράστια στην συνέχεια κέρδη…
Τι είπε για τον Τραμπ χωρίς να τον αναφέρει
Στην τοποθέτησή του τόσο ο Buffet όσο και ο Abel απέφυγαν να αναφέρουν το όνομα του Τραμπ.
Δεν απέφυγαν όμως να μιλήσουν για τις συνέπειες της πολιτικής Τραμπ. Ο Buffet ειδικά επέκρινε την ιδέα των δασμών και του εμπορικού προστατευτισμού, λέγοντας ότι «το εμπόριο δεν πρέπει ποτέ να γίνεται όπλο…». Αντίθετα θα πρέπει «στις Ηνωμένες Πολιτείες, να επιδιώκουμε το εμπόριο με τον υπόλοιπο κόσμο. Πρέπει να κάνουμε αυτό που κάνουμε καλύτερα και εκείνοι πρέπει να κάνουν αυτό που κάνουν καλύτερα».
Και δεν σταμάτησε εκεί. Αναφέρθηκε στην σημασία της νομισματικής σταθερότητας υποστηρίζοντας ότι «Η αξία του νομίσματος είναι ένα τρομακτικό πράγμα και δεν έχουμε κανένα σπουδαίο σύστημα για να το ξεπεράσουμε αυτό…». Αυτά τα έλεγε την στιγμή που Πάουελ και Τραμπ βρίσκονται ο ένας απέναντι στο άλλον με διακύβευμα την διεθνή συναλλαγματική ισοτιμία του δολαρίου.
Όπως επισημάνθηκε, «το χαρτονόμισμα μπορεί να δει την αξία του να εξατμίζεται εάν επικρατήσει δημοσιονομική τρέλα. Σε ορισμένες χώρες, αυτή η απερίσκεπτη πρακτική έχει γίνει συνήθης και, στη σύντομη ιστορία της χώρας μας, οι ΗΠΑ έχουν πλησιάσει σ’ αυτά τα άκρα. Τα ομόλογα σταθερού τοκομεριδίου δεν παρέχουν καμία προστασία έναντι του ανεξέλεγκτου νομίσματος…». Αυτό ήταν και μία έμμεση προειδοποίηση για τους κινδύνους που απειλούν το δικό του «βουνό» ρευστότητας.
Οι προηγούμενες «αναφορές» στα λεγόμενα του Buffet και του Abel, συγκεντρώθηκαν από τα δημοσιεύματα των μεγάλων αμερικανικών ΜΜΜ, σ’ αυτό το σημείωμα σαν σημεία που αξίζει να προσεχθούν. Όχι τόσο για τις συνέπειές τους στις χρηματιστηριακές αξίες με τις οποίες ο κ. Buffet έστι κι αλλιώς δουλεύει με επιτυχία 60 χρόνια, αλλά κυρίως σαν μία προειδοποίηση για την περίοδο που βρισκόμαστε.
Μια προειδοποίηση για τις «τάσεις» που ο «μάγος της Ομάχα» παίρνει ως βάση για τις προβλέψεις του, όσο αφορά το ορατό μέλλον της επερχόμενης ενδιάμεσης πενταετίας, πριν αρχίσει η πιθανή επιστροφή του στο χρηματιστήριο.
