Η «είδηση» είχε αρχίσει να ακούγεται από το φθινόπωρο του 2024, αλλά στις Βρυξέλλες κανείς δεν δεχόταν να σχολιάσει αν πραγματικά «κάτι συζητείται» ή είναι απλώς τραπεζικές προσδοκίες.
Μέχρι που ήρθε τελευταία το Bloomberg να παρουσιάσει σχετικό δημοσίευμα, σύμφωνα με το οποίο στην Κομισιόν για να βρουν… λεφτά και να καλύψουν την χρηματοδοτική τρύπα της Ευρωζώνης στην τρέχουσα κατάσταση, ετοιμάζουν μία μεγάλη επιχείρηση απελευθέρωσης των τιτλοποιήσεων των στοιχείων ενεργητικού των τραπεζών.
Δεν πρόκειται για κανένα μυστήριο, η ιδέα είναι ότι τα περιουσιακά στοιχεία των τραπεζών αντί να «κάθονται» μπορούν να… γεννήσουν χρήμα. Με άλλα λόγια δάνεια χαμηλότερης διαβάθμισης, πέραν της μέγιστης αξιολόγησης (ΑΑΑ), να μπορούν να τιτλοποιηθούν με όρους που να αυξήσουν την ρευστότητα των ευρωπαϊκών τραπεζών.
Λίγο πολύ αυτό που «λέγεται» στις Βρυξέλλες είναι ότι «αφού μπόρεσαν να απαλλαγούν οι ελληνικές τράπεζες από τα βουνά των npls και npes γιατί να μη το δούμε και ευρύτερα…».
Βέβαια μία τέτοια κίνηση είναι αντίθετη στην αυστηροποίηση των κανονισμών και στο πνεύμα και γράμμα της Βασιλείας ΙΙΙ. Αλλά όταν το ReArmEU ψάχνεται για χρηματοδότηση και η πράσινη μετάβαση σκοντάφτει σε ασφυκτικό χρηματοδοτικό περιβάλλον, όταν οι αμερικάνικες τράπεζες χαλαρώνουν χωρίς να ρωτάνε κανένα (στην Βασιλεία) αν μπορούν ή όχι, όταν οι κινεζικές τράπεζες απελευθερώνονται από σημαντικούς περιορισμούς ασφάλειας κεφαλαίων, η Ευρωζώνη δεν μπορεί να βαδίζει ανάποδα και να ξεμένει από χρηματοδοτική ρευστότητα…
Κάπως έτσι στην Κομισιόν αποφάσισαν να ξαναδούν την ιστορία του ελληνικού τραπεζικού πειράματος και να εξετάσουν το πως και πόσο μπορεί να δουλέψει συνολικά για τις ευρωπαϊκές τράπεζες.
Βέβαια μια τέτοια κίνηση θα μπορούσε να πει κανείς ότι μοιάζει να είναι ένα πισωγύρισμα σε «λειτουργίες» που οδήγησαν στο 2008, αλλά αυτό κανείς δεν θέλει να το θυμάται τέτοιους καιρούς, κατά πως φαίνεται.
Ωστόσο το ελληνικό πείραμα με τον Ηρακλή Ι/ΙΙ/ΙΙΙ μπόρεσε να λειτουργήσει σε ένα περιορισμένο περιβάλλον στο οποίο υπάρχει μία διαφορά με εκείνο που «σκέφτονται» στις Βρυξέλλες. Οι τιτλοποιήσεις ενεργητικού των ελληνικών τραπεζών, πέραν της αξιολόγησης των περιουσιακών στοιχείων (δανείων, κ.λπ.) διέθεταν και κάτι άλλο. Διέθεταν την εγγύηση του ελληνικού δημοσίου την οποία οι τράπεζες «νοικιάζουν» για όσο διάστημα η τιτλοποίηση είναι ενεργή.
Για τις ευρωπαϊκές τράπεζες και σύμφωνα με την ιδέα που επεξεργάζεται η Κομισιόν, η εγγύηση αυτή δεν υπάρχει και υποκαθίσταται από την υψηλότερη και investment grade διαβάθμιση που θα διαθέτουν τα προς τιτλοποίηση περιουσιακά στοιχεία.
Εδώ βέβαια μπορεί να θυμηθεί κανείς πολλά investment grade «χαρτιά» που πουλήθηκαν και αγοράστηκαν στο 2008 για να καταλήξουν εκεί που όλοι γνωρίζουμε, μαζί και εκείνα της Lehman Brothers (ΑΑΑ)…
Αλλά τα… λεφτά είναι πολλά. Τα κεφάλαια που μπορούν να προκύψουν με αυτή την ιστορία είναι πάρα πολλά, κάπου 1,2 τρις. Ευρώ υπολογίζεται ότι είναι η δυναμική μιας τέτοιας αγοράς στην Ευρωζώνη. Δηλαδή ένα μέγεθος που φαίνεται να ταιριάζει με τις χρηματοδοτικές ανάγκες του ReArmEU (800 δις ευρώ) και πολλών άλλων χρηματοδοτικών προγραμμάτων που αυτή την στιγμή πάσχουν λόγω της άσχημης διεθνούς συγκυρίας.
Σε κάθε περίπτωση αν η Κομισιόν τελικά αποφασίσει ότι δεν είναι η στιγμή κατάλληλη για εποπτείες τύπου Βασιλεία ΙΙΙ και υπάρχει ανάγκη «να κάνουμε και λίγο τα στραβά μάτια», μιας και Αμερικάνοι και κινέζοι κάνουν ήδη ότι μπορούν στην κατεύθυνση αυτή, τότε θα πρέπει να δούνε και οι «δικοί» μας εδώ το τι και πως μπορεί να … βελτιωθεί με τον Ηρακλή Ι/ΙΙ/ΙΙΙ. Ήδη τα ζόρια που κάποιοι μέσα στο σύστημα τραβάνε με τις ασφυκτικές προϋποθέσεις που έχουν τεθεί τα προηγούμενα χρόνια, βάζουν ερωτηματικά για το τι πρέπει να γίνει…
