Υπήρξε ένας από τους πρώτους υποστηρικτές του, ο «σύμβουλος στις σκιές», ο θαυμαστής του. Σήμερα, ο Αλαίν Μενκ δεν κρύβει την πικρία του: σε συνέντευξη που παραχώρησε στο Politico, ο 76χρονος οικονομολόγος και δοκιμιογράφος δηλώνει πως ο Εμανουέλ Μακρόν είναι «ο χειρότερος πρόεδρος της Πέμπτης Δημοκρατίας» στη Γαλλία.
«Ο Εμανουέλ Μακρόν αφήνει τη χώρα σε πολύ χειρότερη κατάσταση από ό,τι τη βρήκε», δηλώνει ο Μενκ. «Κληροδοτεί στη Γαλλία ένα πολιτικό τοπίο ίσως μόνιμα ασταθές. Είναι ασυγχώρητο».
Ο άνθρωπος που διετέλεσε σύμβουλος του Φρανσουά Μιτεράν, του Νικολά Σαρκοζί και στενός συνεργάτης του νεαρού τότε Μακρόν πριν από την εκλογή του το 2017, βλέπει στην πορεία του προέδρου μια ανησυχητική προσωπική εκτροπή. Σύμφωνα με τον Μενκ, «ο ναρκισσισμός του Μακρόν τον οδήγησε σε απερίσκεπτες αποφάσεις που έθεσαν σε κίνδυνο τους γαλλικούς θεσμούς και ενίσχυσαν την ακροδεξιά ενόψει του 2027».
Από μέντορας σε δριμύς επικριτής
Στην αρχή της πορείας του, ο Αλαίν Μενκ είχε παρομοιάσει τον μελλοντικό πρόεδρο με «έναν στρατηγό του Ναπολέοντα, ευλογημένο με ταλέντο και τύχη». Όμως η σχέση τους επιδεινώθηκε με τα χρόνια. Ο Μενκ θεωρεί πλέον ότι ο Μακρόν έχει «κλειστεί σ’ ένα είδος άρνησης της πραγματικότητας… συνθλιμμένος από την ίδια του την ψυχολογία».
Η αποτυχημένη διάλυση της Εθνοσυνέλευσης το 2024, που οδήγησε σε ένα κοινοβούλιο διαιρεμένο σε αλληλοσυγκρουόμενα μπλοκ, σήμανε τη ρήξη. Ο Μενκ υποστηρίζει ότι ο πρόεδρος «περιβάλλεται από μια απίστευτα μέτρια ομάδα» και ότι δεν αντιλαμβάνεται πως ο ίδιος «έχει γίνει το πρόβλημα».
Ένας πρόεδρος «εθισμένος στο ρίσκο»
Σύμφωνα με πρώην συνεργάτες του, ο αρχηγός του κράτους συμπεριφέρεται σαν παίκτης που είναι πεπεισμένος ότι θα βρει πάντα τη μαγική λύση, όσο δύσκολη κι αν είναι η κατάσταση. «Πιστεύει, όπως πάντα, ότι είναι ο μόνος που θα καταφέρει να βγάλει από το καπέλο ένα θαύμα για να λύσει τα προβλήματα», σχολιάζει ειρωνικά ο Μενκ.
Ο πρώην σύμβουλος τον κατηγορεί επίσης ότι αρνείται να αποσυρθεί από τα εσωτερικά ζητήματα ώστε να επικεντρωθεί στην εξωτερική πολιτική, παρότι έχει χάσει την κοινοβουλευτική του πλειοψηφία. Η πρόσφατη επανατοποθέτηση του Σεμπαστιέν Λεκορνύ στην πρωθυπουργία, λίγες μέρες μετά την παραίτησή του, αποτελεί κατά τον Μενκ χαρακτηριστικό δείγμα της «εμμονής του με τον απόλυτο έλεγχο».
Δημοτικότητα σε ελεύθερη πτώση
Σύμφωνα με δημοσκόπηση της Elabe που επικαλείται το Politico, ο Εμανουέλ Μακρόν ισοφαρίζει πλέον τον Φρανσουά Ολάντ ως τον λιγότερο δημοφιλή πρόεδρο των τελευταίων πενήντα ετών.
Για τον Μενκ, η πολιτική κληρονομιά του Μακρόν θα είναι βαριά: αφού κατέρριψε το παραδοσιακό δικομματικό σύστημα, προκάλεσε μια μόνιμη διάσπαση του πολιτικού σκηνικού. «Αμελεί τη δική του κεντρώα οικογένεια και αρνείται τους αναγκαίους συμβιβασμούς για τη δημιουργία συμμαχιών», αναλύει.
«Το χειρότερο σενάριο: η νίκη της Εθνικής Συσπείρωσης»
Ο πρώην μέντορας θεωρεί ότι η μόνη πολιτική δύναμη που μπορεί να κερδίσει τις προεδρικές εκλογές του 2027 και να εξασφαλίσει πλειοψηφία στις βουλευτικές είναι η Εθνική Συσπείρωση (Rassemblement National) της Μαρίν Λεπέν. «Θα ήταν ένα τρομακτικό ενδεχόμενο και μια ντροπή για τον Μακρόν», δηλώνει.
Σύμφωνα με τη δημοσκόπηση της Elabe, η Μαρίν Λεπέν συγκεντρώνει 34% των ψήφων, πολύ μπροστά από τον Εντουάρ Φιλίπ (15,5%) και τον Γκαμπριέλ Ατάλ (12,5%).
Ο Μενκ εκφράζει ανησυχία για μια «ολισθηρή μετάβαση» της Γαλλίας προς τον αυταρχισμό: «Οι Γάλλοι δεν συνειδητοποιούν τι σημαίνει να περάσεις από μια φιλελεύθερη δημοκρατία σε μια μη φιλελεύθερη. Λένε: “Αν αποτύχουν, θα τους διώξουμε”. Όμως το εισιτήριο της επιστροφής είναι ακριβό», προειδοποιεί.
