Το νερό και τα μετεωρολογικά φαινόμενα που συνδέονται με αυτό, αποτελούν βασικό δείκτη της κλιματικής αλλαγής. Τα Ηνωμένα Έθνη μάλιστα προειδοποιούν πως όλες οι περιοχές του κόσμου γνώρισαν φέτος ακραία μετεωρολογικά φαινόμενα που συνδέονται με το νερό τον περασμένο χρόνο, ενώ δισεκατομμύρια άνθρωποι δεν έχουν ακόμη πρόσβαση στο πολύτιμο υγρό στοιχείο.
Το νερό ήταν «ανύπαρκτο» σε τεράστιες ζώνες του πλανήτη, που κατέγραψαν περισσότερες περιόδους ξηρασίας από το κανονικό κατά την διάρκεια του 2021 υπό την επήρεια της κλιματικής αλλαγής και του φαινομένου La Nina, αναφέρει ο Παγκόσμιος Οργανισμός Μετεωρολογίας στην πρώτη του ετήσια έκθεση για την κατάσταση των παγκόσμιων υδάτινων πόρων.
Ο Οργανισμός συνέταξε την έκθεση για να συμβάλει στην αξιολόγηση των επιπτώσεων των κλιματικών, περιβαλλοντικών και κοινωνικών αλλαγών στους υδάτινους πόρους της Γης.
Ο ετήσιος απολογισμός έχει ως αντικείμενο την παρακολούθηση και την διαχείριση των περιορισμένων παγκόσμιων πόρων γλυκού νερού οι οποίοι θα πρέπει να ανταποκριθούν σε μια αυξανόμενη ζήτηση.
«Οι συνέπειες της κλιματικής αλλαγής γίνονται συχνά αντιληπτές μέσω του νερού, είτε πρόκειται για εντονότερες και συχνότερες περιόδους ξηρασίας, ακραία πλημμυρικά φαινόμενα, άτακτες εποχικές βροχοπτώσεις, την τήξη των πάγων, φαινόμενα που επηρεάζουν αλυσιδωτά τις οικονομίες, τα οικοσυστήματα και όλες τις πλευρές της καθημερινής ζωής».
Ωστόσο, η εποπτεία μας για τις αλλαγές στην κατανομή, την ποσότητα και την ποιότητα των υδάτινων πόρων είναι ανεπαρκής», δηλώνει ο γενικός γραμματέας του WMO, Πέτερι Τάαλας.
Ακραία φαινόμενα
Σήμερα, 3.6 δισεκατομμύρια άνθρωποι βρίσκονται αντιμέτωποι με ανεπαρκή πρόσβαση στο νερό τουλάχιστον για έναν μήνα ετησίως.
Ο αριθμός αυτός θα αυξηθεί στα τουλάχιστον 5 δισεκατομμύρια μέχρι το 2050, σύμφωνα με την έκθεση, που υπενθυμίζει επίσης ότι ανάμεσα στο 2001 και το 2018, το 74% του συνόλου των φυσικών καταστροφών συνδεόταν με το νερό.
«Το 2021, όλες οι περιοχές γνώρισαν ακραία υδρολογικά φαινόμενα υπό την μορφή πλημμυρών και ξηρασιών, που είχαν σημαντικές επιπτώσεις στις κοινότητες και προκάλεσαν μεγάλο αριθμό θανάτων», αναφέρεται στην έκθεση.
Με βάση την μέση υδρολογική κατάσταση των τελευταίων 30 ετών, εκτεταμένες περιοχές του πλανήτη κατέγραψαν μεγαλύτερες ξηρασίες από το κανονικό το 2021. Είναι η περίπτωση του Ρίο ντε λα Πλάτα, στην Νότια Αμερική, που γνωρίζει μόνιμη ξηρασία από το 2019, το νότιο και το νοτιοανατολικό τμήμα της Αμαζονίας και οι κοιλάδες της Βόρειας Αμερικής, κυρίως των ποταμών Κολοράντο, Μιζούρι και Μισισίπι.
Στην Αφρική, τα αποθέματα ποταμών όπως ο Νίγηρας, ο Βόλτα, ο Νείλος και ο Κόνγκο ήταν κατώτερα του μέσου όρου το 2021. Το ίδιο ισχύει σε ορισμένες ζώνες της Ρωσικής Ομοσπονδίας, της δυτικής Σιβηρίας και της κεντρικής Ασίας.
Η Αιθιοπία, η Κένυα και η Σομαλία γνωρίζουν σφοδρή ξηρασία έπειτα από πολλά συνεχή χρόνια μειωμένων σε σχέση με τον μέσο όρο βροχοπτώσεων.
Αντίθετα, σοβαρές πλημμύρες προκάλεσαν μεγάλο αριθμό θυμάτων, κυρίως στην Κίνα στην επαρχία της Χενάν, στην βόρεια Ινδία, στην δυτική Ευρώπη και στις χώρες που πλήττονται από τροπικούς κυκλώνες, όπως η Μοζαμβίκη, οι Φιλιππίνες και η Ινδονησία.
Παγωμένοι πόροι
Στην έκθεση υπενθυμίζεται ότι η κρυόσφαιρα – παγετώνες, κάλυμμα πάγου και permafrost (μονίμως παγωμένο υπέδαφος) – συνιστούν το μεγαλύτερο φυσικό ρεζερβουάρ γλυκού νερού στην Γη.
Περίπου 1,9 δισεκατομμύριο άτομα ζουν σε ζώνες που τροφοδοτούνται από τους παγετώνες και την τήξη των πάγων.
Κατά συνέπεια, οι εξελίξεις στην κρυόσφαιρα έχουν σημαντικό αντίκτυπο στην διατροφική ασφάλεια, την ανθρώπινη υγεία, τα οικοσυστήματα και την ανάπτυξη του ανθρώπου.