Παραγωγή και ζήτηση εκπέμπουν σήματα κινδύνου, τα οποία αγνοεί η αγορά προς το παρόν
Αν δει κανείς τα νούμερα σήμερα στην παγκόσμια αγορά πετρελαίου, θα βγάλει το συμπέρασμα ότι ευνοούν σαφώς τους καταναλωτές σε σχέση με τους παραγωγούς.
Ο Διεθνής Οργανισμός Ενέργειας (ΙΕΑ) εκτιμά ότι η προσφορά πετρελαίου θα ξεπεράσει φέτος τη ζήτηση κατά περίπου 1 εκατ. βαρέλια ανά ημέρα. Έτσι, το κυρίαρχο αφήγημα λέει πως η αγορά είναι καλά εφοδιασμένη και δικαιολογούνται οι χαμηλές τιμές που βλέπουμε στα συμβόλαια Brent και WTI.
Όμως, πίσω από αυτή την όμορφη βιτρίνα κρύβονται ορισμένοι παράγοντες που απειλούν να αλλάξουν τα πράγματα δραματικά μέσα στα αμέσως επόμενα χρόνια.
Στο σκέλος της παραγωγής, ο κλάδος υποφέρει εδώ και αρκετά χρόνια από υποεπένδυση. Το γεγονός αυτό επισήμανε αυτή την εβδομάδα ο υπουργός ενέργειας των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων, τονίζοντας ότι όσο περισσότερο παραμελείται η νέα παραγωγική δυναμικότητα, τόσο μεγαλύτερη θα είναι η στενότητα στο μέλλον.
“Η πραγματικότητα σήμερα είναι ότι χάνουμε παραγωγική δυναμικότητα, η οποία πέφτει κάθε χρόνο… Ορισμένα κράτη δεν μπορούν να παράγουν όσο την περσινή χρονιά ή ακόμα και τον περασμένο μήνα”, ανέφερε σχετικά ο Σουχαίλ αλ-Μαζρούι.
Κρίσιμο ρόλο παίζει και η παραγωγή των ΗΠΑ, που κατά την τελευταία 15ετία αυξήθηκε δραματικά λόγω της επανάστασης του σχιστολιθικού πετρελαίου. Στην προκειμένη περίπτωση, πληθαίνουν οι ειδικοί που εκτιμούν πως πλέον είμαστε πολύ κοντά στην κορύφωσή της και έπειτα θα ξεκινήσει μια μακρά πτώση που θα έχει πολύ μεγάλες συνέπειες.
Ενδεικτικό είναι ότι από το 2010 μέχρι σήμερα, εννέα από τα δέκα νέα βαρέλια που μπήκαν στην παγκόσμια αγορά, προήλθαν από αμερικανικά σχιστολιθικά κοιτάσματα, όπως παρατηρεί η Goehring & Rozencwajg.
Όλα αυτά ενώ η ζήτηση συνεχίζει να αυξάνεται με σημαντικούς ρυθμούς κάθε χρόνο. Η G&R εκτιμά ότι αν συνυπολογιστεί ένα λογιστικό σφάλμα στη μέτρηση της ζήτησης που διέπραξε και καλείται να διορθώσει ο ΙΕΑ, τότε θα ενισχυθεί φέτος κατά 2 εκατ. βαρέλια/ημέρα, δηλαδή πολύ έντονα. Κατ’ επέκταση, δεν προκύπτει το μεγάλο πλεόνασμα που εκτιμά ο ΙΕΑ, αλλά ένα πιο σφιχτό ισοζύγιο.
Στην αυξημένη ζήτηση βοηθάει μακροπρόθεσμα και η χαλάρωση των πράσινων πολιτικών στον απόηχο της ενεργειακής κρίσης, κάτι που είναι πλέον πασιφανές στις ΗΠΑ, αλλά ακόμα και στην Ευρώπη.
Με βάση τα παραπάνω, διατυπώνονται προβληματισμοί για το μέλλον του πετρελαίου και των τιμών που θα κληθούν να πληρώσουν οι καταναλωτές. Η διαφορά σε σχέση με το παρελθόν είναι ότι αυτή τη φορά δεν φαίνεται να υπάρχει κάποια μεγάλη τεχνολογική καινοτομία που θα φέρει τεράστιες νέες ποσότητες, όπως ήταν άλλοτε η υπεράκτια εξόρυξη και τα σχιστολιθικά.
Οι προβληματισμοί αυτοί δεν φαίνεται να έχουν προεξοφληθεί ακόμα στις τιμές του πετρελαίου ή των μετοχών των πετρελαϊκών. Αν ληφθεί υπόψη ο πληθωρισμός, τότε οι σημερινές τιμές του βαρελιού είναι ιστορικά εκ των χαμηλότερων με εξαίρεση στιγμιαίες “βουτιές” όπως την εποχή της πανδημίας.
