Δραματική μείωση των δασμών εξετάζει ο Τραμπ κατά τη διάρκεια των συνομιλιών που θα γίνουν το Σαββατοκύριακο (10-11.5.2025) με την Κίνα για να αποκλιμακώσει τις εντάσεις και να μετριάσει τον οικονομικές επιπτώσεις που και οι δύο χώρες έχουν αρχίσει να έχουν.
Σύμφωνα με πηγές που επικαλείται το Bloomberg, στις συνομιλίες οι οποίες αναμένεται να ξεκινήσουν στη Γενεύη το Σάββατο με επικεφαλής τον Αμερικανό υπουργό Οικονομικών Σκοτ Μπέσεντ και τον Κινέζο εκπρόσωπο της κυβέρνησης Χε Λιφένγκ, η αμερικανική πλευρά έχει θέσει ως στόχο τη μείωση των δασμών κάτω από το 60% ως πρώτο βήμα, το οποίο πιστεύουν ότι η Κίνα μπορεί να είναι έτοιμη να ακολουθήσει. Οι μειώσεις αυτές θα μπορούσαν να εφαρμοστούν κι από την επόμενη βδομάδα, είπαν οι ίδιες πηγές.
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
Οι συνομιλίες θα έχουν περισσότερο διερευνητικό χαρακτήρα και να προσανατολίζονται στο να εκφράσουν παράπονα παρά να βρουν λύσεις στον μακρύ κατάλογο των προβλημάτων που έχει η κάθε πλευρά με την άλλη, λένε οι πηγές. Η κατάσταση είναι ρευστή, πράγμα που σημαίνει ότι δεν υπάρχει καμία βεβαιότητα ότι τα επίπεδα των δασμών θα μειωθούν βραχυπρόθεσμα, είπαν.
Επίσης, ψηλά στη λίστα επιθυμιών των ΗΠΑ είναι η εξασφάλιση της άρσης των εξαγωγικών περιορισμών της Κίνας για τις σπάνιες γαίες που χρησιμοποιούνται για την κατασκευή μαγνητών, καθώς μια σειρά βιομηχανιών αντιμετωπίζουν διαταραχές. Πρόοδος έχει σημειωθεί και στο θέμα της φαιντανύλης. Οι πηγές δήλωσαν στο Bloomberg ότι σύντομα θα μπορούσαν να γίνουν ξεχωριστές συνομιλίες για τη μείωση των κινεζικών εξαγωγών των συστατικών που χρησιμοποιούνται για την παρασκευή του οπιούχου, το οποίο έχει οδηγήσει σε αύξηση των θανάτων από υπερβολική δόση τα τελευταία χρόνια.
Τόσο το Υπουργείο Οικονομικών όσο και το γραφείο του εμπορικού αντιπροσώπου των ΗΠΑ Τζέιμισον Γκριρ, ο οποίος συμμετέχει μαζί με τον Μπέσεντ στις συνομιλίες, αρνήθηκαν να σχολιάσουν. Σε δήλωσή του, ο εκπρόσωπος του Λευκού Οίκου Κους Ντεσάι δήλωσε: «Ο μόνος στόχος της κυβέρνησης με αυτές τις συνομιλίες είναι να προωθήσει την οικονομική ατζέντα του προέδρου Τραμπ «Πρώτα η Αμερική» προς δίκαιες και αμοιβαίες εμπορικές σχέσεις. Οποιαδήποτε συζήτηση σχετικά με τους στόχους των δασμών είναι αβάσιμη εικασία».
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
Το μεγαλύτερο ζήτημα που αντιμετωπίζει η κυβέρνηση Τραμπ είναι ότι οι δασμοί μεταξύ των δύο μεγαλύτερων οικονομιών του κόσμου έχουν αυξηθεί τόσο πολύ, με τους αμερικανικούς δασμούς σε πολλές κινεζικές εισαγωγές να ανέρχονται στο 145%. Ακόμη και μια δραματική αποκλιμάκωση είναι απίθανο να «απαλύνει τον πόνο» για τους Αμερικανούς καταναλωτές εν μέσω προειδοποιήσεων για υψηλότερες τιμές και άδεια ράφια αυτό το καλοκαίρι.
Σε δηλώσεις τους χθες Πέμπτη (8.5.2025), Αμερικανοί αξιωματούχοι από τον πρόεδρο Ντόναλντ Τραμπ κατέστησαν σαφή την επιθυμία τους να μειώσουν τους δασμούς που αύξησε γρήγορα ως απάντηση στα κινεζικά αντίποινα για την ανακοίνωση νέων δασμών στις 2 Απριλίου.
«Δεν μπορούν να ασεβούν περισσότερο – είναι στο 145%, οπότε ξέρουμε ότι θα μειωθούν», δήλωσε ο Τραμπ στους δημοσιογράφους χθες, καθώς ανακοίνωσε τα περιγράμματα μιας εμπορικής συμφωνίας μεταξύ των ΗΠΑ και του Ηνωμένου Βασιλείου, στο Οβάλ Γραφείο στον Λευκό Οίκο. «Νομίζω ότι θα έχουμε ένα καλό Σαββατοκύριακο με την Κίνα».
«Η αποκλιμάκωση, η μείωση αυτών των ποσοστών εκεί που θα μπορούσαν, εκεί που θα έπρεπε, να είναι, νομίζω ότι είναι ο στόχος του Σκοτ Μπέσεντ. Νομίζω ότι είναι και ο στόχος της κινεζικής αντιπροσωπείας», δήλωσε ο υπουργός Εμπορίου Χάουαρντ Λούτνικ στο CNBC. «Και αυτό είναι που ελπίζει ο πρόεδρος ότι είναι ένα καλό αποτέλεσμα, είναι ένας κόσμος αποκλιμάκωσης όπου θα επιστρέψουμε ο ένας στον άλλο και στη συνέχεια θα εργαστούμε μαζί για μια μεγάλη συμφωνία».
Οι αμερικανικές μετοχές αυξήθηκαν χθες, καθώς οι επενδυτές χαιρέτισαν τα σχόλια του Τραμπ για τις εμπορικές συνομιλίες με την Κίνα. Οι ελπίδες ότι οι ΗΠΑ θα εξομαλύνουν τις εμπορικές συμφωνίες συνέβαλαν στην άνοδο του δείκτη S&P 500 σε γενικές γραμμές εκεί που βρισκόταν πριν από την ανακοίνωση των αμοιβαίων δασμών από τον Τραμπ στις αρχές Απριλίου, η οποία προκάλεσε τη χειρότερη ημέρα για τη Wall Street από το 2020. Οι ασιατικές μετοχές κέρδισαν επίσης.
Οι Κινέζοι αξιωματούχοι, εν τω μεταξύ, ήταν επιφυλακτικοί σχετικά με τους στόχους τους για τις συνομιλίες. Το Πεκίνο επανέλαβε χθες την έκκλησή του προς την κυβέρνηση Τραμπ να ακυρώσει τους μονομερείς δασμούς κατά της Κίνας, με τον εκπρόσωπο του υπουργείου Εμπορίου He Yadong να λέει ότι οι ΗΠΑ «πρέπει να δείξουν ειλικρίνεια, να μιλήσουν, και να είναι έτοιμες να διορθώσουν τα λάθη τους».
Μια κίνηση των ΗΠΑ να μειώσουν τους δασμούς θα μπορούσε να βρει ανταπόκριση από την Κίνα, δήλωσε ο Σονγκ Χονγκ, αναπληρωτής διευθυντής του Ινστιτούτου Οικονομικών της Κινεζικής Ακαδημίας Κοινωνικών Επιστημών, μιας κορυφαίας κυβερνητικής δεξαμενής σκέψης στο Πεκίνο. «Οι ΗΠΑ θα πρέπει να αναλάβουν την πρωτοβουλία να μειώσουν τους δασμούς τους στην Κίνα, επειδή ο εμπορικός πόλεμος ξεκίνησε από την πλευρά τους», δήλωσε ο Σονγκ Χονγκ. «Εάν μειώσει τις υφιστάμενες εισφορές, π.χ. στο 60% ή χαμηλότερα, πιστεύω ότι η Κίνα θα ακολουθήσει το παράδειγμά της και θα μειώσει τους δασμούς της στα αμερικανικά προϊόντα». Ωστόσο, είναι απίθανο να καταργηθούν όλοι οι δασμοί, είπε, αφού οι ΗΠΑ να έχουν χαρακτηρίσει εδώ και χρόνια την Κίνα ως στρατηγικό αντίπαλο. «Η Κίνα δεν έχει πλέον την ψευδαίσθηση ότι η πολιτική των ΗΠΑ για την Κίνα θα αλλάξει», είπε.
Συνύπαρξη ή αποσύνδεση;
Αν και οι προσδοκίες είναι περιορισμένες για τις συνομιλίες αυτού του Σαββατοκύριακου, το γεγονός και μόνο ότι γίνονται, προσφέρει κάποια για αισιοδοξία. «Οι ΗΠΑ και η Κίνα θα πρέπει να βρουν έναν τρόπο να συνυπάρξουν ή θα αποσυνδεθούν και θα υπάρξουν τεράστιες συνέπειες για την παγκόσμια οικονομία και την παγκόσμια τάξη», δήλωσε ο Σκοτ Κένεντι, ειδικός στην κινεζική οικονομία και τις οικονομικές σχέσεις ΗΠΑ – Κίνας στο Κέντρο Στρατηγικών και Διεθνών Σπουδών στην Ουάσιγκτον. «Επομένως, δεν μπορεί κανείς να υπερεκτιμήσει τη σημασία αυτών των διαπραγματεύσεων».
Από την άλλη πλευρά, πρόσθεσε, οι συνομιλίες είναι μόνο η αρχή μιας μακράς διαδικασίας, καθιστώντας αυτό το Σαββατοκύριακο «ένα εποικοδομητικό μικρό βήμα σε ένα ταξίδι 10.000 μιλίων». Η αποκλιμάκωση στην οποία φαίνεται να στοχεύει η κυβέρνηση Τραμπ ισοδυναμεί σε μεγάλο βαθμό με την επιστροφή στους δασμούς που παρουσίασε ο πρόεδρος στις 2 Απριλίου, σε αυτό που αποκάλεσε «Ημέρα Απελευθέρωσης». Αυτοί οι δασμοί προκάλεσαν αναταραχή στις παγκόσμιες χρηματοπιστωτικές αγορές και μια ταχεία κλιμάκωση tit-for-tat από το Πεκίνο.
Οι «αμοιβαίοι» δασμοί 34% σε αγαθά από την Κίνα που ανακοινώθηκαν στις 2 Απριλίου ήρθαν να προστεθούν στους δασμούς 20% που σχετίζονται με τη φαιντανύλη, τους οποίους επέβαλε ο Τραμπ τις πρώτες εβδομάδες της δεύτερης θητείας του. Προστέθηκαν επίσης σε δασμούς 25% σε άλλα κινεζικά προϊόντα που ανάγονται στην πρώτη θητεία του, πράγμα που σημαίνει ότι ακόμη και αν οι ΗΠΑ επιστρέψουν στο σημείο που ήταν στις αρχές Απριλίου, ορισμένα κινεζικά προϊόντα που έρχονται στις ΗΠΑ θα αντιμετωπίσουν δασμούς 79% ή και περισσότερο.
«Ακόμη και αν τους μειώσουν στο μισό, εξακολουθούν να είναι πολύ πιο πάνω από τα επίπεδα που έχουμε δει ποτέ πριν», δήλωσε η Γουέντι Κάτλερ, πρώην διπλωμάτης των ΗΠΑ για το εμπόριο. «Θα περιορίσουν σοβαρά το εμπόριο».
Σύμφωνα με υπολογισμούς του Bloomberg Economics, οι υφιστάμενοι δασμοί στην Κίνα και τον υπόλοιπο κόσμο έχουν αυξήσει το μέσο ποσοστό δασμών των ΗΠΑ κατά περισσότερες από 20 ποσοστιαίες μονάδες στο 23%. Η μείωση του συντελεστή για την Κίνα πίσω στο 34% που έθεσε σε εφαρμογή στις 2 Απριλίου θα μείωνε την αύξηση του μέσου συντελεστή σε 12,6 ποσοστιαίες μονάδες. Αλλά αυτό θα εξακολουθούσε να είναι η μεγαλύτερη αύξηση που έχουν επιβάλει οι ΗΠΑ από το 1930 και θα άφηνε ένα πολύ υψηλό δασμολογικό τείχος γύρω από τη μεγαλύτερη οικονομία του κόσμου. Ο οικονομικός «πόνος», είτε έτσι είτε αλλιώς, είναι πιθανό να παραμείνει σημαντικός.
Οικονομικό πλήγμα
Με τα σημερινά ποσοστά τους, οι δασμοί θα μειώσουν το ΑΕΠ των ΗΠΑ κατά 2,9% και θα αυξήσουν τις βασικές τιμές κατά 1,7% σε διάστημα δύο έως τριών ετών, σύμφωνα με το Bloomberg Economics. Με τους μισούς σημερινούς ρυθμούς, η επιβάρυνση θα ήταν η μισή, αλλά και πάλι σημαντική για μια οικονομία που συρρικνώθηκε το πρώτο τρίμηνο του τρέχοντος έτους πριν από την επιβολή των δασμών. Άλλοι οικονομολόγοι υποστηρίζουν ότι η βιασύνη για τη δημιουργία αποθεμάτων ενόψει των νέων δασμών έδωσε στις αμερικανικές επιχειρήσεις ένα μαξιλάρι – τουλάχιστον προς το παρόν.
Το εμπορικό έλλειμμα σημείωσε ρεκόρ τον Μάρτιο, καθώς οι εταιρείες έσπευσαν να εισάγουν προϊόντα, γεγονός που υποδηλώνει ότι οι εταιρείες έχουν δημιουργήσει ένα μαξιλάρι αποθεμάτων. Για την Κίνα, οι δασμοί πιθανότατα συνέβαλαν στη χειρότερη συρρίκνωση των εργοστασίων από τον Δεκέμβριο του 2023. Ενώ οι εξαγωγές του Απριλίου ήταν ισχυρότερες από ό,τι αναμενόταν, οι αποστολές προς τις ΗΠΑ μειώθηκαν απότομα, με τον αντίκτυπο του εμπορικού πολέμου να είναι πιθανό να γίνει πιο έντονος από αυτόν τον μήνα.
Ακόμη και αν υπάρξει συμφωνία για τη μείωση των δασμών τις επόμενες ημέρες, αυτό δεν σημαίνει ότι οι ΗΠΑ και η Κίνα τρέχουν προς μια ευρύτερη συμφωνία για την επίλυση των εμπορικών τους διαφορών. Σε μια συγκέντρωση που διοργάνωσε η JPMorgan τον περασμένο μήνα, ο Μπέσεντ δήλωσε ότι πιστεύει ότι θα χρειαστούν 2-3 χρόνια για να επιτευχθεί συμφωνία με την Κίνα. Σε ακρόαση στο Κογκρέσο αυτή την εβδομάδα, ο Μπέσεντ ρωτήθηκε αν οι συνομιλίες με την Κίνα έχουν προχωρήσει. «Το Σάββατο θα ξεκινήσουμε, το οποίο πιστεύω ότι είναι το αντίθετο του προχωρημένου», απάντησε.
Μια μακρά διαδικασία
«Μέσω αυτών των συνομιλιών, θα διαπιστώσουμε αν οι ΗΠΑ είναι σοβαρές και προετοιμασμένες για ουσιαστικές διαπραγματεύσεις», δήλωσε ο Σίνμπο Γου, διευθυντής στο Κέντρο Αμερικανικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Fudan στη Σαγκάη. Αλλά «οι διαπραγματεύσεις, από τη στιγμή που θα ξεκινήσουν, θα είναι μια μακρά και περίπλοκη διαδικασία. Έτσι, αυτή είναι σε μεγάλο βαθμό η αρχή. Ας μην είμαστε υπερβολικά αισιόδοξοι».
Κάθε πλευρά έχει πολλούς λόγους να είναι καχύποπτη απέναντι στην άλλη. Η Κίνα θα ήθελε να δει τους αμερικανικούς δασμούς να μειώνονται στα επίπεδα πριν από τον Απρίλιο και δεν είναι σαφές ότι ο Τραμπ είναι διατεθειμένος να το κάνει αυτό. Η προκαταρκτική συμφωνία που παρουσιάστηκε με το Ηνωμένο Βασίλειο χθες άφησε σε ισχύ έναν νέο πρόσθετο φόρο 10% στις βρετανικές εισαγωγές, παρά τις παραχωρήσεις που έκανε η βρετανική κυβέρνηση.
Από την πλευρά των ΗΠΑ, δεν είναι σαφές αν η Κίνα είναι έτοιμη να προχωρήσει σε διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις όπως ο τερματισμός των βιομηχανικών επιδοτήσεων και άλλων πρακτικών που η Ουάσιγκτον υποστηρίζει εδώ και καιρό ότι είναι απαραίτητες για την εξισορρόπηση του εμπορίου.
Και οι δύο πλευρές φαίνεται επίσης να προσεγγίζουν τις διαπραγματεύσεις του Σαββατοκύριακου με την άποψη ότι έχουν το πάνω χέρι, γεγονός που αυξάνει τον κίνδυνο λανθασμένων υπολογισμών. Οι Αμερικανοί αξιωματούχοι φαίνεται να είναι πεπεισμένοι ότι η κινεζική οικονομία υποφέρει περισσότερο από ό,τι η αμερικανική, ενώ οι Κινέζοι αξιωματούχοι βλέπουν τις δημοσκοπήσεις που δείχνουν την πτώση της δημοτικότητας του Τραμπ και πώς η πτώση των αγορών τον Απρίλιο τον έκανε να άρει ορισμένους από τους νέους δασμούς του.
Πράγματι, και οι δύο έχουν έντονη επίγνωση του εγχώριου ακροατηρίου τους. Ο Κινέζος πρόεδρος Σι Τζινπίνγκ έχει δει ένα κύμα πατριωτικού συναισθήματος εντός της Κίνας που τον παροτρύνει να αντισταθεί στις πιέσεις των ΗΠΑ, ενώ ο Αμερικανός Ντόναλντ Τραμπ έχει ιστορικό στο να αντεπιτίθεται όταν θεωρεί ότι έχει έρθει σε δύσκολη θέση.
«Το εμπόδιο για μια συμφωνία είναι η υπερηφάνεια και των δύο ηγετών», δήλωσε ο Άντριου Κόλλιερ, μακροχρόνιος παρατηρητής της Κίνας στη Σχολή Κένεντι του Πανεπιστημίου Χάρβαρντ. «Στην περίπτωση του Τραμπ, υπάρχουν οι υποσχέσεις του προς την πολιτική του βάση ότι θα «λύσει» το εμπορικό έλλειμμα μέσω δασμών», πρόσθεσε ο Κόλλιερ. «Ο Σι εξακολουθεί να εργάζεται για να ελέγξει τον στρατό του, όπως δείχνουν οι πολυάριθμες εκστρατείες κατά της διαφθοράς, και πρέπει επίσης να αποδείξει στους σκληροπυρηνικούς του Πολιτικού Γραφείου ότι δεν πρόκειται να δείξει αδυναμία στις ΗΠΑ».
