Γιατί το 5% που θα ζητήσει το ΝΑΤΟ μπορεί να μην είναι αρκετό
Όποιος νόμισε πως αν φτάσουν οι αμυντικές δαπάνες των χωρών – μελών του ΝΑΤΟ στο 5% του ΑΕΠ τους (έστω και «πολύ δύσκολα» όπως ανέφερε ο πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης, την περασμένη εβδομάδα στο CNBC), «καθάρισε», ας το σκεφτεί πάλι. Διαρροές στο γερμανικό τύπο αναφέρουν πως το 5% (έναντι του 2% που είναι σήμερα) δεν λαμβάνει το ενδεχόμενο (σταδιακής) απόσυρσης των αμερικανικών ενόπλων δυνάμεων από την Ευρώπη. Αν ληφθεί υπόψιν ένας τέτοιος παράγοντας, το ποσοστό αυτό θα πρέπει να… αυξηθεί! Οι ίδιες πηγές αναφέρουν πως τους αμέσως επόμενους μήνες αναμένεται η αποχώρηση μέρους των αμερικανικών στρατιωτών από τη γηραιά ήπειρο. Το μόνο ερώτημα είναι πότε θα γίνει αυτή η αποχώρηση από τη στιγμή που θα ανακοινωθεί. Και κάτι ακόμα: Ο επικεφαλής στρατηγικός σύμβουλος του Πενταγώνου, Elbridge Colby, δήλωσε πρόσφατα πως «οι Ευρωπαίοι μπόρεσαν να αποστρατιωτικοποιηθούν και να βάλουν τα χρήματά τους στο κράτος πρόνοιας, αλλά αυτό το μοντέλο δεν λειτουργεί πλέον. Ο κόσμος έχει αλλάξει και εμείς οι Αμερικανοί δεν μπορούμε πλέον να κουβαλάμε ένα τέτοιο βάρος». Συνεπώς o επανεξοπλισμός της Ευρώπης σημαίνει πως θα πρέπει η Ευρώπη -μαζί και στην Ελλάδα- να… «βγάλει» (σ.σ. να αφαιρέσει) χρήματα από το κράτος πρόνοιας;
Δημόσιο: Στροφή στις πραγματικές δεξιότητες και όχι πακτωλός πτυχίων
Μιλώντας για κράτος πρόνοιας, μέρος αυτού, στην Ελλάδα, είναι και η μονιμότητα στο Δημόσιο, αν και αυτή θεσπίστηκε προπολεμικά (πλην όμως πήρε μαζικές κ.λ.π. διαστάσεις μετά τον πόλεμο και προπαντός στη Μεταπολίτευση). Η στήλη πληροφορείται πως δεν πρόκειται να σταματήσει τη μεταρρυθμιστική πορεία της κυβέρνησης στο Δημόσιο με τη συνταγματική κατοχύρωση της αξιολόγησης και ενδεχομένως της άρσης της μονιμότητας. Παραμένει στην ατζέντα και το σύστημα επιλογής προϊσταμένων. Το κομβικό στοιχείο αυτής της αλλαγής θα είναι το εξής: Οι υποψήφιοι θα προάγονται στη θέση του προϊσταμένου της κάθε υπηρεσίας αφού διαγωνιστούν σε τεστ δεξιοτήτων, το αποτέλεσμα του οποίου θα παίξει αποφασιστικό ρόλο και όχι το πόσα πτυχία έχει κάθε υποψήφιος στο «χαρτοφυλάκιο» του. Στο κέντρο των σκέψεων αρμόδιων παραγόντων της κυβέρνησης είναι οι πιο προηγμένες διεθνείς τάσεις, σύμφωνα με τις οποίες ζητούμενο δεν είναι απλά η στοίβα των πτυχίων, αλλά η αποδεδειγμένη (με τεστ δεξιοτήτων) δυνατότητα των υποψηφίων για μία θέση στο δημόσιο να ανταποκριθούν στις απαιτήσεις. Έτσι, η στήλη προειδοποιεί πως κανείς δεν θα πρέπει να αποκλείει να δούμε και τέτοια τεστ και για όλους τους δημοσίους υπαλλήλους (πέρα από την ετήσια αξιολόγηση τους με βάση τους εκάστοτε στόχους της διοίκησης) και όχι μόνο για τους υποψήφιους μελλοντικούς προϊσταμένους.
Οι μηχανοδηγοί θέλουν επανακρατικοποίηση της Hellenic Train!
Kαι μια και μιλάμε για δημόσιο, η στήλη επισημαίνει πως με το που επανεξελέγη στη θέση του προέδρου της Πανελλήνιας Ένωσης Προσωπικού Έλξης (ΠΕΠΕ), ο Κώστας Γενιδούνιας εξέδωσε μια σκληρή ανακοίνωση με την οποία το σωματείο των μηχανοδηγών ζητάει ούτε λίγο, ούτε πολύ, να επανακρατικοποιηθεί η Hellenic Train στην περίπτωση που αυξηθεί η χρηματοδότηση από το δημόσιο. Ο κ. Γενιδούνιας, που είχε προ ημερών απολυθεί από την Hellenic Train, υπογραφεί μια πολύ σκληρή ανακοίνωση στην οποία αναφέρει πως «η Hellenic Train επιδοτείται με δεκάδες εκατομμύρια Ευρώ ετησίως για την παροχή σιδηροδρομικού έργου στην περιφέρεια , ωστόσο και ενώ σε πολλές περιπτώσεις (χαρακτηριστικό παράδειγμα η γραμμή της Στυλίδας και η σύνδεση με τον Δήμο Αμφίκλειας- Ελάτης) η σιδηροδρομική υποδομή έχει κριθεί κατάλληλη, δεν πραγματοποιεί τα δρομολόγια αλλά τα αντικαθιστά με λεωφορεία, εισπράττοντας όμως και στο ακέραιο την Κρατική επιδότηση των 50 εκατ. ευρώ ετησίως». Όπως φαίνεται, η κόντρα της Hellenic Train με το πρώην στέλεχός της, που τώρα επανήλθε στη θέση του προέδρου της ΠΕΠΕ, θα οξυνθεί περαιτέρω.
Πρωταθλητές στο «παρκάρισμα» κονδυλίων, ουραγοί στην απορρόφηση!
Υπάρχει όμως και κάτι άλλο που υπέπεσε στην αντίληψη της στήλης: Αρκούσε ένα γράφημα της Eurostat για να καταρρεύσει ο κυβερνητικός μύθος περί πρωταθλητισμού της χώρας μας στις απορροφήσεις κονδυλίων του Ταμείου Ανάκαμψης και ουσιαστικής αξιοποίησής τους. Τι δείχνει το γράφημα; Πως στο σκέλος των επιδοτήσεων (δεν αναφέρεται το δανειακό σκέλος καθώς ελάχιστες χώρες είχαν αντίστοιχο πρόγραμμα με το ελληνικό) η χώρα μας είναι πρώτη στο «παρκάρισμα» κονδυλίων σε διάφορους φορείς (το 85% των χρημάτων που πήραμε πήγε σε διάφορους οργανισμούς) και 19η με βάση τις απορροφήσεις! Επιπλέον, έχουμε ένα από τα χαμηλότερα ποσοστά στην ΕΕ με βάση τα κονδύλια του Ταμείου Ανάκαμψης που έγιναν άμεσες επενδύσεις, με βάση το δείκτη Gross Fixed Capital Formation. Ούτε το 10% στη χώρα μας όταν είναι 80% στη Ρουμανία (δεν «πάρκαραν» τα κονδύλια εκεί βλέπετε) και 75% στη Λιθουανία. Δεν συνεχίζουμε, δεν υπάρχει λόγος να στενοχωρήσουμε και άλλους τους πανηγυρίζοντες!
Στο τραπέζι αύξηση του ορίου της υψηλότερης φορολόγησης στα 80.000 ευρώ
Πριν αφήσουμε τον ευρύτερο χώρο της… δημόσιας και δημοσιονομικής πολιτικής, η στήλη θα ήθελε να μεταφέρει πως στον ευρύτερο κύκλο των οικονομολόγων γύρω από την κυβέρνηση συζητείται η σκέψη να αυξηθεί αποφασιστικά το όριο των 40.000 ευρώ πάνω από το οποίο επιβάλλεται φόρος 44%. Συγκεκριμένα, η πρόταση που έχει πέσει στο τραπέζι είναι τα 80.000 ευρώ. Και αυτό προκειμένου να πάψει να αποτελεί η μεσαία τάξη το βασικό τροφοδότη του κρατικού κορβανά μέσω των εσόδων από την άμεση φορολογία εισοδήματος. Για την ακρίβεια, ένα μεγάλο μέρος, αν όχι το μεγαλύτερο αυτής της «μεσαίας τάξης» δεν είναι άλλο από τους σχετικά καλά αμειβόμενους μισθωτούς και όχι τους επιχειρηματίες, αναφέρουν οι ίδιες πηγές.
Με «αγκάθια» οι διαπραγματεύσεις για τα δάνεια σε ελβετικό φράγκο
Να φύγουμε όμως, λίγο από τα δημοσιονομικά, και να πάμε στα προβλήματα του χρέους των ιδιωτών προς τις τράπεζες. Η στήλη πληροφορείται πως προχωρούν οι διαπραγματεύσεις υπουργείου Οικονομικών και πιστωτών σε σχέση με τη διευθέτηση των χρεών όσων πολιτών πήραν δάνειο σε ελβετικό φράγκο και βρέθηκαν εγκλωβισμένοι στα δίχτυα των συναλλαγματικών ισοτιμιών. Πιθανότατα, σύντομα το οικονομικό επιτελείο θα έχει να παρουσιάσει μια λύση, όπως φιλοδοξούν στην οδό Νίκης, καθώς τρέχουν να προλάβουν νέες προσφυγές από πλευράς δανειοληπτών. Πάντως, από τις δύο λύσεις που υπάρχουν στο τραπέζι (μετατροπή των δανείων σε ευρώ και διεύρυνση των όρων ένταξης στον εξωδικαστικό μηχανισμό) η δεύτερη συναντά σθεναρές αντιδράσεις, ιδιαίτερα από τις τράπεζες. Όπως πληροφορείται η στήλη, η πλευρά των τραπεζιτών «φοβάται» την μαζική ένταξη δανειοληπτών στον εξωδικαστικό (υπό όρους επιτρέπεται και σήμερα) γιατί αυτομάτως τα δάνεια τους θα χαρακτηριστούν ως «κόκκινα», αμαυρώνοντας έτσι μεμιάς την εικόνα των τραπεζικών χαρτοφυλακίων και «ακυρώνοντας» την πρόοδο των προηγούμενων ετών. Η επιβάρυνση των ισολογισμών των τραπεζών με νέα NPLs ύψους περίπου 3 δισ. ευρώ είναι βέβαιο πως δεν θα «χτυπήσει» καλά ούτε στους οίκους αξιολόγησης, ούτε στους χρηματιστηριακούς αναλυτές που θα κληθούν να «βαθμολογήσουν» τις ελληνικές τράπεζες…
Φωτοβολταϊκά, ο κλάδος που τρώει τα σωθικά του
Την ίδια ώρα, δραματική επιδείνωση παρατηρείται φέτος στην κερδοφορία των φωτοβολταϊκών, τόσο στην Ελλάδα όσο και διεθνώς. Οι αναγκαστικές περικοπές παραγωγής λόγω υπερπροσφοράς αναμένεται να είναι πολλαπλάσιες των περσινών, γεγονός που απομειώνει τα έσοδα. Με τον τρόπο αυτό, επενδυτές που είδαν φως και μπήκαν τα τελευταία χρόνια, έρχονται αντιμέτωποι με μια σκληρή πραγματικότητα την οποία ίσως να μην είχαν προβλέψει. Την ίδια στιγμή, οι τράπεζες απαιτούν την αποπληρωμή των δανείων που έχουν συνάψει στο ακέραιο. Οι εν λόγω επενδυτές έχουν ταυτόχρονα να ανησυχούν για τους νέους που έρχονται από πίσω, καθώς η αδειοδοτική ουρά στα φωτοβολταϊκά είναι τεράστια. Πρόσθετος πονοκέφαλος είναι ότι οι μονάδες αποθήκευσης, που θα έδιναν λύση, δεν προχωρούν με ταχείς ρυθμούς, άρα οι περικοπές αναμένεται να συνεχιστούν και στο μέλλον. Έτσι, όλα δείχνουν ότι τα πράγματα οδηγούνται σε ένα ξεκαθάρισμα και απομένει να φανεί ποια μορφή θα πάρει.
Τι γυρεύει ο Τσάφος στη Σλοβενία;
Σε διήμερη συνάντηση των μεσογειακών κρατών-μελών της Ε.Ε. θα συμμετάσχει στις αρχές Ιουνίου ο υφυπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Νίκος Τσάφος. Στο τραπέζι θα τεθούν θέματα ενεργειακού ενδιαφέροντος, όπως η ενδυνάμωση των ενεργειακών διασυνδέσεων, αλλά και η κοινή ανάπτυξη έργων ΑΠΕ. Όπως είναι φυσικό, η ελληνική πλευρά θα έχει την ευκαιρία να αναδείξει τις πολυάριθμες πρωτοβουλίες της, όπως είναι τα δύο καλώδια με Κύπρο και Αίγυπτο, καθώς και το πρόγραμμα ανάπτυξης των θαλάσσιων αιολικών. Επίσης, τη συνάντηση θα απασχολήσουν και φλέγοντα περιβαλλοντικά ζητήματα, όπως η ετοιμότητα απέναντι σε έκτακτα καιρικά φαινόμενα, αλλά και οι προκλήσεις που αντιμετωπίζει η περιοχή λόγω της κλιματικής αλλαγής. Να θυμίσουμε, άλλωστε, ότι μόλις τις τελευταίες ημέρες έγινε γνωστό πως η Κομισιόν οργανώνει ομάδες πυρόσβεσης για τη στήριξη των χωρών που μπορεί να αντιμετωπίσουν πυρκαγιές φέτος το καλοκαίρι. Κατ’ επέκταση, η όλη συζήτηση γίνεται σε μια πολύ κατάλληλη χρονική περίοδο.
H ταχύτητα δεν είναι το παν, σε ό,τι αφορά τις φορολογικές δηλώσεις…
Ας δούμε και ένα άλλο θέμα που δείχνει τη σχέση πολιτών – δημοσίου και συγκεκριμένα τις φορολογικές δηλώσεις. Εντυπωσιακοί οι ρυθμοί υποβολής των φορολογικών δηλώσεων φέτος, καθώς 2 μήνες περίπου πριν την λήξη της προθεσμίας έχουν ξεπεράσει τα 4 εκατομμύρια. Όλα φέτος έγιναν με ταχύτητα, ξεκινώντας από την αποστολή των στοιχείων των φορολογουμένων από πλευράς των αρμόδιων φορέων. Βέβαια, αυτή η «ταχύτητα» ενέχει και ευτράπελα. Και αυτό διότι η ετεροχρονισμένη ανάρτηση, μόλις την περασμένη εβδομάδα, στοιχείων ασθενείας ασφαλισμένων από τον ΕΦΚΑ, δυο μήνες μετά την έναρξη της φορολογικής περιόδου, οδήγησε σε αποστολές σημειωμάτων της ΑΑΔΕ προς φορολογούμενους που είχαν υποβάλλει την δήλωση τους, για να κάνουν τροποποιητική, βάσει των νέων δεδομένων. Σκεφτείτε το λίγο: Έχεις κάνει την φορολογική σου δήλωση, έχει βγει το εκκαθαριστικό και έχεις ήδη προγραμματίσει τις πληρωμές σου, και ξαφνικά η ΑΑΔΕ σου λέει πως η διαδικασία ήταν, λίγο πολύ, άκυρη και θα πρέπει να την κάνεις από την αρχή… Δεν γνωρίζουμε σε πόσες περιπτώσεις από τα 4 εκατομμύρια υποβολών παρουσιάστηκε αυτό το πρόβλημα… Αλλά θα ήταν λογικό, μαζί με τους «πανηγυρισμούς» για τα «καλά», να αναφέρονται και τα «κακά», γιατί χωρίς αυτά δεν έχουμε την πραγματική εικόνα του πώς προχωρά η διαδικασία και βασιζόμαστε σε πλασματικά δεδομένα…
Ποιος ευθύνεται για την κυκλοφοριακή ασφυξία στον Πειραιά;
Να πάμε και σε ένα άλλο ζήτημα, φαινομενικό «μικρό» θέμα, αλλά πολύ «μεγάλο» για την καθημερινότητά μας. Το κυκλοφοριακό στον Πειραιά και τους παραλιμένιους Δήμους. Δεν είναι απλώς ένα χρόνιο πρόβλημα υποδομών. Είναι ένας διαρκής βραχνάς για επιχειρήσεις και κατοίκους, που πληρώνεται καθημερινά σε χαμένες εργατοώρες, καθυστερήσεις, και υποβάθμιση της ποιότητας ζωής. Το πρόσφατο υπόμνημα 11 παρεμβάσεων του ΕΒΕΠ και η συνάντηση με τον αναπληρωτή υπουργό Υποδομών & Μεταφορών Κ. Κυρανάκη επαναφέρουν στο προσκήνιο τα αυτονόητα που παραμένουν στα χαρτιά. Ο πρόεδρος του ΕΒΕΠ, Βασίλης Κορκίδης, έθεσε με σαφήνεια στον Κυρανάκη ότι οδικό δίκτυο της περιοχής δείχνει τα όρια του. Έργα όπως η υπογειοποίηση των γραμμών του ΗΣΑΠ από το Φάληρο έως τον Πειραιά, που εκκρεμεί από το 2009, και ο τριπλός ανισόπεδος κόμβος στον Σκαραμαγκά, εξακολουθούν να βρίσκονται στον αέρα. Ανοιχτό θέμα είναι επίσης και η σιδηροδρομική σύνδεση του Πειραιά με το Θριάσιο και τη Βοιωτία, μια παρέμβαση κομβικής σημασίας για τις εμπορευματικές μεταφορές. Η πρόβλεψη αποσυμφόρησης από την κίνηση των φορτηγών δεν αφορά μόνο το κυκλοφοριακό, αλλά αγγίζει τον πυρήνα της παραγωγικής ανασυγκρότησης και των συνδυασμένων μεταφορών. Όμως οι εξαγγελίες δεν αρκούν. Οι φορείς της αγοράς, όπως το ΕΒΕΠ, έχουν επανειλημμένα καταθέσει προτάσεις και μελέτες. Αυτό που λείπει δεν είναι η τεκμηρίωση, αλλά η βούληση να εφαρμοστούν πολιτικές που ξεπερνούν τις λογικές του κατακερματισμού και των ατέρμονων ανασχεδιασμών. Η συμφωνία για ολιστική αντιμετώπιση είναι θετική, αλλά οι πολίτες και οι επιχειρηματίες του Πειραιά δεν χρειάζονται άλλες συναντήσεις – χρειάζονται χρονοδιαγράμματα με αρχή, μέση και τέλος. Διότι το κυκλοφοριακό στον μεγαλύτερο λιμένα της χώρας δεν είναι μόνο θέμα υποδομών, είναι και ζήτημα αξιοπιστίας ενός ολόκληρου μοντέλου ανάπτυξης.