Οι όροι για «κούρεμα» στα δημοτικά τέλη της Αθήνας
Πολλά και ενδιαφέροντα ακούστηκαν στη χθεσινή εκδήλωση παρουσίασης του ΙΜΕ της ΓΣΕΒΕΕ για την πράσινη μετάβαση και τις μικρές επιχειρήσεις. Ένα από αυτά ήταν η δήλωση του δημάρχου Αθηναίων, Χάρη Δούκα, ότι συζητά με τον πρόεδρο της ΓΣΕΒΕΕ, Γιώργο Καββαθά, το ενδεχόμενο μείωσης των δημοτικών τελών για όσες επιχειρήσεις του Δήμου Αθηναίων λάβουν μέτρα που προωθούν την πράσινη μετάβαση. Η στήλη πληροφορήθηκε ότι το σενάριο που βρίσκεται στο τραπέζι είναι η μείωση των εν λόγω δημοτικών τελών κατά 50% από το 2026.
Ο Ευ.Μυτιληναίος και η εξίσωση της HELLENiQ Energy
Παρά το σχετικό μούδιασμα λόγω και της «γαλλικής κρίσης», στην αγορά τα βλέμματα είναι στραμμένα στο επόμενο μεγάλο deal. Έτσι, φουντώνει η σεναριολογία για τη HELLENiQ Energy (πρώην ΕΛΠΕ) και το φημολογούμενο ενδιαφέρον του Ευάγγελου Μυτιληναίου για την υλοποίηση περαιτέρω επένδυσης στον ενεργειακό όμιλο. Θυμίζουμε ότι ο Ε.Μυτιληναίος έχει αφήσει, κατά καιρούς ανοιχτό το ενδεχόμενο, ενός διευρυμένου «μπασίματος», κατέχοντας, σήμερα, ένα μικρό ποσοστό στην HELLENiQ Energy. Ταυτόχρονα, οι δύο βασικοί μέτοχοί της παραμένουν το υπερταμείο με 31,18% και η Paneuropean Oil της οικογένειας Λάτση με 40,41%. Με δεδηλωμένο το ενδιαφέρον για τα πρώην ΕΛΠΕ, ο Ε.Μυτιληναίος αναμένεται τις αποφάσεις του ελληνικού Δημοσίου και των μελών της οικογένειας Λάτση για να κάνει το επόμενο βήμα του. Σίγουρα πρόκειται για μία σύνθετη εξίσωση, η οποία απαιτεί από πολλούς παίκτες με διαφορετική στόχευση να καθίσουν στο τραπέζι.
25 χρόνια το ίδιο εμπορικό έλλειμμα
Μια ιδιαίτερη επισήμανση έκανε χθες ο υπουργός Ανάπτυξης, Τάκης Θεοδωρικάκος, στην εκδήλωση του ΙΜΕ της ΓΣΕΒΕΕ, σε σχέση με την αναγκαία αλλαγή του παραγωγικού προτύπου της Ελλάδας. Ανέφερε ότι το εμπορικό έλλειμμα της χώρας βρίσκεται στο ίδιο ποσοστό του ΑΕΠ εδώ και 25 χρόνια, αν και κυβέρνησαν όλες οι βασικές πολιτικές δυνάμεις στο διάστημα αυτό. Με το θέμα αυτό πρέπει να ασχοληθούν όλες οι πολιτικές και οικονομικές δυνάμεις της χώρας, σημείωσε, υποστηρίζοντας τη διαμόρφωση ενός εθνικού σχεδίου. Αναφερόμενος –στην ίδια εκδήλωση– στο έλλειμμα τρεχουσών συναλλαγών, ο υποδιοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος, Θεόδωρος Πελαγίδης, επισήμανε ότι η μείωσή του είναι ιδίως θέμα των δυνάμεων της αγοράς και όχι της πολιτικής. Και τι «λέει» η αγορά γι’ αυτό; Τη μεγαλύτερη αύξηση τζίρου το 2024 παρουσίασαν ο κλάδος της εκπαίδευσης (άνω του 90%) και ο κλάδος των ακινήτων (άνω του 50%), σύμφωνα με την έκθεση του ΙΜΕ της ΓΣΕΒΕΕ. Τα σχόλια δικά σας για την άποψη της αγοράς για το παραγωγικό μοντέλο…
Κάντο όπως η Ρουμανία (;)
Μένοντας στο θέμα της αλλαγής του παραγωγικού μοντέλου, η στήλη (και το newsit.gr) παρακολουθεί από πολύ κοντά την πορεία του βασικότερου μοχλού για την «επαναβιομηχάνιση» της Ευρώπης, που δεν είναι άλλος από την αμυντική βιομηχανία. Στον πιο πρόσφατο σταθμό της στις χώρες-μέλη της ΕΕ, τη Ρουμανία, η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν έκανε ειδική μνεία στα κονδύλια που θα προβλέπει το προσχέδιο του επόμενου κοινοτικού προϋπολογισμού (2028–2034), πράγμα που δεν έκανε στους προηγούμενους σταθμούς. Συγκεκριμένα, ανέφερε: «Το τρίτο στοιχείο (σ.σ. τα άλλα δύο είναι η ρήτρα διαφυγής και το ταμείο SAFE) είναι η βιωσιμότητα των επενδύσεων στην άμυνα, και εδώ η διαρθρωτική μας απάντηση είναι να ενισχύσουμε την άμυνά μας μέσω της πρότασης του νέου ευρωπαϊκού προϋπολογισμού που θα τεθεί σε ισχύ σε δύο χρόνια. Προτείνουμε να τριπλασιαστεί η χρηματοδότηση για την ασφάλεια των συνόρων, προτείνουμε να πενταπλασιαστούν οι επενδύσεις στην άμυνα, και αυτό περιλαμβάνει, φυσικά, τις ναυτικές δυνατότητες. Και προτείνουμε δεκαπλασιασμό των επενδύσεων στη στρατιωτική κινητικότητα». Πηγές της στήλης στις Βρυξέλλες σχολίασαν ότι η Ρουμανία διαθέτει ισχυρή και αναπτυσσόμενη αμυντική βιομηχανία, κάτι που σημαίνει περισσότερες θέσεις απασχόλησης και υψηλότερο ΑΕΠ για τη χώρα. Με την έναρξη του πολέμου στην Ουκρανία το 2022, οι εξαγωγές όπλων της Ρουμανίας αυξήθηκαν απότομα, ξεπερνώντας το 2023 το 1 δισ. ευρώ. Το 2024 αναφέρθηκαν εξαγωγές όπλων ύψους 864 εκατ. ευρώ. Συνεπώς, η συγκεκριμένη αναφορά έχει μεγάλη σημασία ιδίως για τη Ρουμανία. Ας τα έχουμε, πάντως, κι εμείς υπόψη αυτά…
Ο γρίφος της στεγαστικής κρίσης
Σε πέντε χρόνια υπολογίζει η Τράπεζα Πειραιώς ότι θα έχει αντιμετωπιστεί η στεγαστική κρίση. Σύμφωνα με έκθεσή της, αυτή τη στιγμή «λείπουν» από την αγορά 180 χιλ. κατοικίες, ενώ ετησίως υπολογίζεται ότι κατασκευάζονται περί τα 35.000 σπίτια. Αυτό, βέβαια, σημαίνει ότι την επόμενη πενταετία ο ρυθμός της οικοδομικής δραστηριότητας θα παραμείνει σταθερός, κάτι που είναι συνάρτηση της πορείας του ΑΕΠ, των διεθνών (γεωπολιτικών) εξελίξεων, όπως και του τι θα δείξει η κάλπη, όποτε κι αν γίνουν εθνικές εκλογές. Το μόνο βέβαιο, είναι ότι βάσει των στοιχείων της ΕΛΣΤΑΤ, η οικοδομική δραστηριότητα το διάστημα Ιανουάριος-Μάιος υποχώρησε κατά 17,4%, σε ετήσια βάση. Ανέκαμψε μόνο τον Μάιο (+31,6%), ύστερα από πολλούς μήνες πτώσης. Τι σημαίνουν όλα αυτά για όσους επενδύουν σε real estate; Ότι οι επενδύσεις καλό είναι να γίνονται σε ακίνητα που έχουν τέτοιο μέγεθος (μικρομεσαία) και τοποθεσία (κοντά σε μέσα σταθερής τροχιάς) που θα τους εγγυάται διαχρονικά ισχυρή ζήτηση.
Τελειώνει και το αμερικανικό όνειρο
Κι ενώ το Greek dream της απόκτησης στέγης έχει καταρρεύσει εδώ και χρόνια, μια δημοσκόπηση της WSJ, αποκαλύπτει ότι και το αμερικανικό όνειρο είναι…θερινής νυκτός. Μόλις το 25% των συμμετεχόντων πιστεύει ότι είναι σε θέση να βελτιώσει τις συνθήκες διαβίωσης. Αντίστοιχα, το 70% των ερωτηθέντων δηλώνει πως το αμερικανικό όνειρο, ότι η σκληρή δουλειά φέρνει πρόοδο και ευημερία, είναι δίχως αντίκρισμα. Τέτοια απαισιοδοξία είχε να καταγραφεί, σε δημοσκόπηση, τουλάχιστον από το 2010, ενώ η πλειοψηφία των ερωτηθέντων αναφέρει ότι αισθάνεται ευάλωτη, ακόμη κι αν η χρηματοοικονομική κατάστασή τους είναι καλή σήμερα. Με τα δεδομένα αυτά, ποσοστό μικρότερο από το 25% θεωρεί ότι είναι σε θέση να αγοράσει σπίτι.
ΑΑΔΕ: Καλός ο μετασχηματισμός…
Η στήλη έχει αναφέρει πολλάκις πως, αν όλες οι δημόσιες υπηρεσίες είχαν την ταχύτητα μετασχηματισμού που παρατηρείται στην ΑΑΔΕ, με τα «άλματα» προόδου και τη δομική μεταμόρφωση των προηγούμενων ετών, όλα θα ήταν πολύ καλύτερα για τον πολίτη. Τελευταίο δείγμα η νέα υπηρεσία my1521, η οποία θα αποτελέσει από εδώ και στο εξής την ενιαία γραμμή εξυπηρέτησης των πολιτών, από τα πιο απλά φορολογικά ζητήματα μέχρι τα πλέον σύνθετα, φιλοδοξώντας να ελαχιστοποιήσει τον χρόνο επίλυσής τους από εξειδικευμένα στελέχη, με τη χρήση των πιο εξελιγμένων ψηφιακών μέσων. Κι αν διερωτάται κανείς «καλά, μετά από τόσες δομικές αλλαγές στην ΑΑΔΕ γιατί είναι τόσο σημαντική μια νέα τηλεφωνική γραμμή;», αρκεί να δει τα στατιστικά του 2024: Η Αρχή κατάφερε να απαντήσει μόλις στο 55% των κλήσεων των πολιτών, που σημαίνει ότι το 45% χάθηκε, με τους πολίτες ακόμη να περιμένουν απάντηση στο ερώτημά τους… Οι πολίτες έπρεπε να περιμένουν στο ακουστικό τους κατά μέσο όρο πάνω από 17 λεπτά, ενώ μόνο το 10% των κλήσεων απαντήθηκε στο πρώτο 20λεπτο της συνομιλίας. Κάτι που σημαίνει, αφενός, πως παρά την ψηφιοποίηση και αυτοματοποίηση των συστημάτων, είναι ακόμη πολλοί οι πολίτες που αντιμετωπίζουν ζητήματα τα οποία απαιτούν επίλυση και προσφεύγουν στην ΑΑΔΕ και, αφετέρου, πόσο ανηφορικός και δύσκολος θα είναι ο δρόμος που θα πρέπει να ακολουθήσουν τα στελέχη της νέας υπηρεσίας…
…αλλά η συνταγή δεν ικανοποιεί όλους
Πάντως, δεν συμφωνούν όλοι απόλυτα με τον τρόπο που συντελούνται οι αλλαγές στην ΑΑΔΕ. Για παράδειγμα, στους κόλπους των υπαλλήλων της Αρχής γίνεται έντονη συζήτηση για το γεγονός ότι το πρώτο από τα τρία επίπεδα ελέγχου και επίλυσης των αιτημάτων της νέας υπηρεσίας, δηλαδή το call center, έχει δοθεί σε ανάδοχο ιδιώτη. Αυτό σημαίνει ότι οι 120 εργαζόμενοι που είναι επιφορτισμένοι να σηκώνουν τα τηλέφωνα και να καταγράφουν τα προβλήματα των πολιτών, προτού παραπέμψουν τις υποθέσεις στα εξειδικευμένα στελέχη της ΑΑΔΕ, είναι τηλεφωνητές της ιδιωτικής εταιρείας που ανέλαβε τη σύμβαση, χωρίς ούτε την εμπειρία ούτε την τεχνογνωσία των ανθρώπων που στελεχώνουν τη φορολογική Αρχή εδώ και δεκαετίες. Συνδικαλιστικές πηγές της στήλης διερωτώνται γιατί τα χρήματα που δαπανώνται για να πληρωθεί ο ανάδοχος δεν χρησιμοποιήθηκαν για μετεκπαίδευση και τοποθέτηση εργαζομένων της ΑΑΔΕ στα εν λόγω πόστα, ώστε και να ενισχυθεί η αποτελεσματικότητα και να μειωθούν περαιτέρω οι χρόνοι επίλυσης των ζητημάτων. Ας σημειωθεί ότι το outsourcing υπηρεσιών (ειδικά σε ό,τι αφορά το πρωτόλειο επίπεδο στις διάφορες γραμμές εξυπηρέτησης) απαντάται ολοένα και συχνότερα στο Δημόσιο.
Παρελθόν η ενεργειακή κρίση;
Όπως μπορεί κανείς να δει τους σπόρους του επόμενου πολέμου μέσα στην ειρήνη, έτσι και σήμερα είναι εμφανείς οι παράγοντες που θα μπορούσαν να οδηγήσουν στην επόμενη ενεργειακή κρίση. Οι κυβερνήσεις διεθνώς, ανάμεσά τους και η ελληνική, δικαιούνται να πάρουν μια βαθιά ανάσα μετά από τρία συνεχόμενα δύσκολα χρόνια με υψηλό ενεργειακό και πολιτικό κόστος. Το πετρέλαιο βρίσκεται στα 68 δολάρια και θεωρείται ότι θα πέσει κάτω από τα 60 δολάρια το 2026. Το αέριο είναι στα 32 ευρώ και έρχεται μια «πλημμύρα» νέου LNG από την Αμερική. Οι τιμές του ρεύματος είναι πολύ πιο ανεκτές σήμερα απ’ ό,τι πριν από έναν χρόνο. Όμως, υπάρχουν και ορισμένες απειλές: η κατάργηση του ρωσικού αερίου, που δρομολογεί η ΕΕ έως το 2027, θα επηρεάσει την Ελλάδα δυσανάλογα σε σχέση με άλλες χώρες. Ο γεωπολιτικός παράγοντας εγκυμονεί διαρκώς εκπλήξεις. Το «παραπέτασμα» ανάμεσα στη ΝΑ Ευρώπη και την υπόλοιπη ήπειρο δεν έχει αρθεί στον ηλεκτρισμό, παρά τις προσπάθειες. Στο πετρέλαιο, η αμερικανική παραγωγή—στυλοβάτης κατά την τελευταία δεκαετία—αναμένεται να αρχίσει να φθίνει σύντομα. Η ζήτηση σε όλες τις κατηγορίες ενέργειας αυξάνεται διαρκώς, δυσκολεύοντας την κατάσταση. Έτσι, τα σοβαρά κράτη θα προσπαθήσουν να εκμεταλλευτούν τη σημερινή ανάπαυλα, προωθώντας πολιτικές και έργα που θα μετριάσουν τις επιπτώσεις όταν τα πράγματα δυσκολέψουν ξανά. Καλούνται να πράξουν, δηλαδή, ό,τι δεν έπραξαν την προηγούμενη φορά.
