Πρόσφατα οι σελίδες των ευρωπαϊκών και ελληνικών ΜΜΕ «γέμισαν» με συγκεκριμένες πληροφορίες που δόθηκαν για την βελτίωση της εμπορικής συμφωνίας που είχε υπογραφεί στην Σκωτία μεταξύ της κας Φον Ντερ Λάιεν και του Ντόναλντ Τράμπ.
Η πρόεδρος της Κομισιόν είχε δεχθεί σφοδρή κριτική για την στάση της τότε, δηλαδή την απλή αποδοχή των απαιτήσεων Τραμπ, αλλά τα όσα άλλαξαν έκτοτε όσο αφορά τα ευρωπαϊκά αυτοκίνητα, τα φάρμακα, τα μέταλλά, κ.λ.π. φαίνεται ότι κάπως έχουν βελτιώσει το τελικό αποτέλεσμα.
Υπάρχει όμως ένα «τμήμα» των δεσμεύσεων της Ε.Ε. το οποίο παρέμεινε «ανέγγιχτο» από την διαπραγματευτική επεξεργασία σε όσα ακολούθησαν την συνάντηση στην Σκωτία, το «τμήμα» που δεν αφορά τους δασμούς, αλλά τις δεσμεύσεις της Ε.Ε. για την ενεργειακή και επενδυτική της πολιτική μαζί και τις εξοπλιστικές δαπάνες και την Κίνα.
Θυμίζουμε ότι η Ε.Ε. έχει δεσμευθεί να αγοράσει μέσα σε λιγότερο από τρία χρόνια, πετρέλαιο και «προϊόντα πυρηνικής ενέργειας» αξίας 750 δισεκατομμύρια δολάρια (μέχρι το 2028). Κανείς δεν έχει εξηγήσει πώς θα γίνει αυτό και κυρίως ποιος θα το πληρώσει.
Σε απλή αριθμητική αυτό το μέγεθος ισοδυναμεί με υπερτριπλασιασμό των ετήσιων ευρωπαϊκών εισαγωγών από τις ΗΠΑ. Και με απλά λόγια αν αυτό υλοποιηθεί (από ποιόν και πως 😉 θα ισοδυναμεί με περίπου υπερδιπλασιασμό του ενεργειακού κόστους για τις βιομηχανίες που θα το απορροφήσουν ως ενεργειακή βάση. Πέραν αυτού βέβαια αυτό θα σήμαινε και εξοστρακισμό – διακοπή συμφωνιών με όλους τους άλλους προμηθευτές της Ε.Ε. με φθηνότερο φυσικό αέριο.
Το σημαντικότερο όμως δεν είναι αυτό; Το σημαντικότερο είναι το ποιος θα υποχρεωθεί να το καταναλώσει αυτό πληρώνοντας τουλάχιστον 50% ακριβότερα από το ήδη εισαγόμενο από άλλες περιοχές. Η Γερμανία για παράδειγμα είναι ο μεγάλος καταναλωτής εισαγόμενου φυσικού αερίου, όπως και η Ιταλία. Η Γαλλία όμως έχει ενεργειακή βάση και στην πυρηνική ενέργεια, ενώ η Ισπανία έχει ήδη εξασφαλίσει τροφοδοσία από φθηνότερες «πηγές».
Η μοναδική «ιδέα» που θα μπορούσε να σκεφτεί κανείς για το τι είχε στο μυαλό της η κα Φον Ντερ Λάινεν όταν έλεγε «ναι» στον όρο αυτό είναι το ενδεχόμενο ενός ενεργειακού ταμείου για την Ε.Ε. το οποίο θα χρηματοδοτηθεί με ευρωομόλογα, όπως έγινε με το NG-EU (Ταμείο Ανάκαμψης), με στόχο την επιδότηση των εισαγωγών για τις οικονομίες που θα πληγούν περισσότερο… Και μιας και η Γερμανία θα είναι η πλέον ωφελημένη λόγω όγκου εισαγωγών φυσικού αερίου από τις ΗΠΑ, ίσως δεν θα είναι πρόβλημα να αποδεχθεί άλλο ένα ευρω-ομόλογο «ειδικού σκοπού» όπως το NG-EU. Αλλά αυτό μένει να το μάθουμε αργότερα…
Υπάρχει όμως και άλλο σημείο των δεσμεύσεων από την συμφωνία της Σκωτίας για το οποίο δεν μαθαίνουμε κάτι περισσότερο από την τελευταία διευκρινιστική ανακοίνωση για την βελτίωση της συμφωνίας.
Πρόκειται για το σημείο της συμφωνίας που προβλέπει ότι η Ευρώπη δεσμεύεται να επενδύσει 600 δισεκατομμύρια δολάρια επίσης έως το 2028 στις ΗΠΑ. Με άλλα λόγια περί τα 200 δις. Δολ. ετησίως !
Πως θα γίνει αυτό και κυρίως ποιες ιδιωτικές επιχειρήσεις και γιατί να το κάνουν αυτό ακολουθώντας την «εντολή» της Κομισιόν; Η ανακοίνωση δεν δίνει την παραμικρή πληροφορία για το πως θα εξαναγκασθεί ο ιδιωτικός τομέας της Ε.Ε. και οι μεγάλοι επιχειρηματικοί όμιλοι να κάνουν αυτό το πρωτοφανές επενδυτικό και οικονομικά αυτοκτονικό άλμα. Και κυρίως πως θα το χρηματοδοτήσουν; Και εδώ κάποιες «ιδέες» έχουν αρχίσει να ακούγονται. Πρόκειται για πληροφορίες που εμπλέκουν την Κομισιόν σε ένα είδος σχεδίου στο οποίο η ίδια θα είναι ταυτόχρονα συντονιστής και έμμεσα χρηματοδότης πιέζοντας τις ευρωπαϊκές αποταμιεύσεις να ενεργοποιηθούν υποστηρικτικά στο σχέδιο αυτό. Καμία όμως προς το παρόν επίσημη πληροφορία.
Βέβαια εδώ κάποιος – κυνικά υπερβολικός απέναντι στην ιστορία – θα μπορούσε να αναρωτηθεί πως γίνεται η Ευρώπη χωρίς να έχει υποστεί κάποια στρατιωτική «ήττα» τύπου Γερμανίας στον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο, να δέχεται μία συμφωνία που την «υπαγάγει» κυριολεκτικά σε «αποζημιώσεις» τέτοιου ύψους στις ΗΠΑ, ενώ παράλληλα δέχεται να πληρώνει και αυξημένους δασμούς. Γιατί πραγματικά η εφαρμογή αυτού του σχεδίου σημαίνει μία μεταφορά κεφαλαίων από την Ε.Ε. στις ΗΠΑ πάνω από ένα τρις δολ. μέσα σε λιγότερο από τρία χρόνια… Μας θυμίζει κάτι;
Όμως το πρόβλημα δεν σταματάει εκεί.
Επεκτείνεται και στα εξοπλιστικά στα οποία η Ε.Ε. δεσμεύεται άμεσα για αγορές αμερικανικών αμυντικών συστημάτων αξίας δεκάδων δις δολ.
Και ένα τελευταίο σημείο για το οποίο αξίζει ιδιαίτερη προσοχή.
Ενώ δεν υπάρχει καμία διευκρίνιση για τα προηγούμενα υπάρχει μία σαφής παράγραφος που αφορά – χωρίς να αναφέρεται ονομαστικά – στην Κίνα, το άλλο μεγάλο εμπορικό εταίρο της Ε.Ε. Τι λέει η παράγραφος αυτή;
Η βελτιωμένη συμφωνία προβλέπει ότι η Ε.Ε. δεσμεύεται να κινηθεί τεχνολογικά σε συντονισμό με τις ΗΠΑ σε μία από κοινού προσπάθεια για την αποφυγή διαρροών τεχνολογίας σε «ευαίσθητους προορισμούς». Η συμφωνία προβλέπει τη συνεργασία Ε.Ε. – ΗΠΑ με στόχο για την αντιμετώπιση της επιβολής περιορισμών στην εξαγωγή ορισμένων κρίσιμων ορυκτών από τρίτες χώρες (δηλαδή σπάνιες γαίες από Κίνα). Με άλλα λόγια στον ορατό ορίζοντα οι πολιτικές της Ε.Ε. οσο αφορά την εξωτερική πολιτική και το εμπόριο θα πρέπει να συντονισθούν με εκείνες των ΗΠΑ. Αν κάποιος ενδιαφέρεται να μάθει το τι σκέπτεται η Κίνα γι’ αυτά ας ρίξει μία ματιά στο σχετικό editorial του Global Times (εκφράζει τις απόψεις του ΚΚΚ) στο οποίο με αφορμή την μεγάλη στρατιωτική παρέλαση για την νίκη στον αντιφασιστικό πόλεμο επί της Ιαπωνίας πριν 80 χρόνια. Όπως αναφέρει χαρακτηριστικά «η διεθνής κοινότητα θα αντιληφθεί βαθύτερα από την παρέλαση ότι οι δυνάμεις της ειρήνης είναι ισχυρότερες από ποτέ…».
Όλα αυτά παραμένουν σαν ένα μεγάλο ερωτηματικό τόσο για το αν και πως θα εφαρμοσθούν, όσο και το που θα μπορούσαν να οδηγήσουν, αν τελικά εφαρμοσθούν …