Δεν είναι «μυστικό» πλέον ότι στην Φρανκφούρτη, αλλά και στο Λουξεμβούργο, η «ιδέα» για ένα ισχυρότερο ρόλο του ευρώ στις διεθνείς χρηματαγορές, κάτι σαν… υποκατάστατο του δολαρίου, στα όρια της ανοχής βέβαια της Ουάσιγκτον, έχει αρχίσει να γίνεται αντικείμενο σοβαρών συζητήσεων. Και σχεδιασμών.
Η διεθνής και καταγεγραμμένη πλέον στις αγορές αμφισβήτηση για την «ασφάλεια» που μπορεί να παρέχει το δολάριο στις διεθνείς επενδύσεις, λόγω του οικονομικού και εμπορικού “Reset” που επιχειρεί ο Τράμπ, έχει δημιουργήσει περιθώρια επέκτασης για τον διεθνή ρόλο του ευρώ, που δεν υπήρχαν πριν.
Ειδικά τα όσα έχουν συμβεί μετά τις 2 Απρίλιου δείχνουν – με στοιχεία του IIF που δημοσιοποιήθηκαν στην εαρινή Σύνοδο του ΔΝΤ στην Ουάσιγκτον – ότι αυτό το «περιθώριο» για το ευρώ έχει αρχίσει να γίνεται ορατό.
Και εν μέρη εξ’ αυτού η ανατίμηση του ευρώ έναντι του δολαρίου αποτελεί πλέον ισχυρό στοιχείο της νέας πραγματικότητας.
Τι λένε στην Φρανκφούρτη; Με βάση τοποθετήσεις όπως αυτή του ολλανδού Κεντρικού Τραπεζίτη, Κλάους Κνότ, από τους σκληρούς της ΕΚΤ, η ευκαιρία για ένα διεθνή ρόλο του ευρώ είναι πλέον προ των θυρών.
Αλλά υπάρχουν κάποιες προϋποθέσεις για να προχωρήσει αυτό. Προϋποθέσεις που όλες συγκλίνουν στο ότι πρέπει να γίνει υπέρβαση σε αυτά που ακόμα «χωρίζουν» την ΕΕ σε 27, ξεχωριστών συμφερόντων, οικονομίες.
Όπως για παράδειγμα, την ολοκλήρωση της εσωτερικής «ενιαίας» αγοράς προϊόντων, την ενοποίηση της ευρωπαϊκής Κεφαλαιαγοράς, την ολοκλήρωση της ενιαίας εγγύησης καταθέσεων, την επέκταση της ενιαίας αγοράς ευρωπαϊκού χρέους (ευρωομόλογα) και τέλος την περαιτέρω ενοποίηση της δημοσιονομικής πολιτικής στις 27 χώρες μέλη. Α! Ναι και την επίσπευση της έκδοσης του ψηφιακού Ευρώ.
Με άλλα λόγια την υπέρβαση των μεγαλύτερων υπαρκτών εμποδίων στην ουσιαστική κατάργηση των εσωτερικών οικονομικών συνόρων μεταξύ των 27 χωρών μελών της ΕΕ ή έστω των χωρών μελών της Ευρωζώνης.
Πως θα γίνει η σύγκλιση
Και μόνο η αναφορά όλων αυτών των προϋποθέσεων θα μπορούσε να πεί κανείς ότι καθιστά χωρίς νόημα την κουβέντα περι ενός νέου διεθνούς ρόλου του Ευρώ, αν αυτή η υπέρβαση είναι προϋπόθεση για ένα τέτοιο ρόλο του ενιαίου ευρωπαϊκού νομίσματος.
Η αλήθεια όμως είναι ότι για να ανοίξει αυτή η συζήτηση στην Φρανκφούρτη και να μπαίνουν ξεκάθαρα στο τραπέζι ονομαστικά πλέον οι προϋποθέσεις για ένα νέο ρόλο του ευρώ, σημαίνει ότι κάτι έχει αρχίσει να κινείται πίσω από τις κουρτίνες της σκηνής, όπου παίζεται η επόμενη ημέρα της νομισματικής πολιτικής στην ΕΕ.
Για τον λόγο αυτό τα Οικονοκλαστικά απευθύνθηκαν σε παλιούς «γνωστούς» (από τις μακρινές ημέρες της συγκρότησης της ΟΝΕ) στις Βρυξέλλες και την Φρανκφούρτη, προκειμένου να καταλάβουμε το βάθος και το εύρος των προσδοκιών πίσω από αυτή την συζήτηση.
Εκεί λοιπόν διακριτικά μας «συμβούλεψαν» να προσέξουμε λίγο περισσότερο την συζήτηση που γίνεται, πίσω από την επίμονη και ακατανόητη «φιλοπόλεμη» στάση της ΕΕ στην υπόθεση του πολέμου στην Ουκρανία. Όπως επίσης και τις αναδυόμενες συγκρούσεις μεταξύ της Κομισιόν και των νομικών υπηρεσιών του Ευρωκοινοβουλίου για την «νομιμότητα» του περιβόητου σχεδίου επανεξοπλισμού της Ευρώπης με 800 δισ. ευρώ, απέναντι στην Ρωσία.
«Φίλε μου, για να κάνει ένα τόσο μεγάλο βήμα ενοποίησης η Ευρώπη, κάτι που αποτύχαμε εμείς με πολιτικά και οικονομικά μέσα, χρειάζεται ένα μεγάλο εξωτερικό «εχθρό». Μία «απειλή» τόσο επικίνδυνη που να σε υποχρεώνει σε εσωτερική συσπείρωση και υπέρβαση των «εθνικών» εμποδίων που εξακολουθούν να κρατάνε την Ευρώπη κατακερματισμένη. Και δεν είναι απαραίτητο να συσπειρωθούν όλοι… Μη ξεχνάς ότι η ενοποίηση δύο ταχυτήτων ήταν πάντα μία επιλογή μας».
Αυτά ήταν τα λόγια που ακούσαμε, με όρους εμπιστευτικότητας, από ένα γνωστό και έμπειρο ανώτατο στέλεχος της Κομισιόν, που εξακολουθεί να παραμένει μία «αλεπού» στο οικονομικό και πολιτικό σκηνικό της Ευρώπης. Αν και συνταξιούχος πλέον της επίσημης πολιτικής σκηνής.
Από αυτή την «οπτική γωνία» οι επίμονες δηλώσεις της Φον Ντερ Λάιεν, ότι η Ρωσία ήταν και παραμένει «απειλή» για την Ευρώπη, παρά την επικείμενη «ειρήνευση» στην Ουκρανία, ακούγονται διαφορετικά και όχι μόνο σαν ακατανόητες υπερβολές.
Αλλά γι’ αυτό ακούγονται επίσης και πολύ επικίνδυνες.