“Στην Σύνοδο των G8 στο Ενισκίλεν της Βόρειας Ιρλανδίας, η ατμόσφαιρα ήταν βαριά. Πούτιν και Ομπάμα ήταν στα μαχαίρια για την Συρία. Μετά την συνάντησή τους η αμηχανία φάνηκε σε όλο της το μεγαλείο σε μια και μόνο φωτογραφία που ήμουν τυχερός να τραβήξω
“Η Σύνοδος των G8 γινόταν σε ένα θέρετρο στην Βόρεια Ιρλανδία. Τα μέτρα ασφαλείας ήταν δρακόντεια. Φτάνοντας στο μικρό χωριό του Μπελκού ήμουν σίγουρος ότι θα βγάλω φωτογραφίες με τους πάνοπλους φρουρούς αφού μερικοί από τους πιο ισχυρούς του κόσμου θα ήταν εκεί.
Αυτό που είδα όμως ξεπερνούσε Κάθε φαντασία. Για να καλύψουν τις ασχήμιες του χωριού, είχαν φτιάξει ψεύτικες βιτρίνες καταστημάτων! Περνώντας έξω από ένα ψεύτικο κρεοπωλείο είδα έναν σκύλο σε σύγχιση να λιγουρεύεται τα ψεύτικα κρέατα που έβλεπε μπροστά του…
“Κάλυπτα την επίδειξη με τα γιγαντιαία φορτηγά εδώ το αποκαλούν “Big Show” – και πολλοί είχαν έρθει με τα παιδιά τους να δουν το απίστευτο θέαμα. Η παρουσίαση ήταν καλή κια η ώρα περνούσε χαλαρά με γέλια και ανεμελιά. Ξαφνικά ένα από τα φορτηγά άρχισε να κατευθύνεται προς το πλήθος! Μόλις είδα να παρασύρει τα πάντα στο διάβα του έτρεξα να δω μήπως μπορώ να βοηθήσω. Αυτό που αντίκρυσα ήταν τρομακτικό: άνθρωποι χωρίς να έχουν τις αισθήσεις τους κάποιοι έμοιαζαν νεκροί. Παιδιά έκλαιγαν και έτρεχαν πανικόβλητα. Άλλοι προσπαθούσαν να συνέλθουν από το σοκ. Άρχισα να τραβάω φωτογραφίες. Αφού τράβηξα μερικές άρχισα να βοηθάω όποιον έβρισκα μπροστά μου.
“Ζητούσα συνεχώς άδεια από τον στρατό στο Πακιστάν να μπορέσω να κάνω ένα θέμα για τις γυναίκες πιλότους. Προσπαθούσα πολύ καιρό. Όταν είχα χάσει κάθε ελπίδα ήρθε η έγκριση. Εκπρόσωπος από τον πακιστανικό στρατό είπε ότι μπορούσα να δω μόνο μια πιλότο και να τραβήξω φωτογραφίες. Η Αγιέσα Φαρούκ, η πρώτη ετοιμοπόλεμη πολίτος μαχητικού, με περίμενε με το κράνος της στο χέρι δίπλα σε ένα αεροσκάφος.
Ανέβηκε στο πιλοτήριο. Τότε κατάλαβα ότι η Αγιέσα, είχε γεννηθεί πιλότος. Μιλούσε με αγάπη για την πατρίδα της. Την ίδια πατρίδα που δεν της επιφυλάσσει την ίδια μεταχείριση με τους άνδρες. Την ίδια χώρα που οι γυναίκες αντιεμτωπίζονται ως πολίτες 2ης κατηγορίας.
Η στιγμή που ο φωτογράφος επιστρέφει από την κάλυψη ενός γεγονότος όπως ένας αγώνας μπέιζμπολ και συνειδητοποιεί ότι ο φακός του κατέγραψε την πιο σημαντική στιγμή του αγώνα. Την στιγμή που πάνω στην ένταση σπάει το μπαστούνι…
«Κατά τη διάρκεια της σύγκρουσης στο Μάλι, ταξιδέψαμε στο βορρά για να ακολουθήσουμε την επέλαση των δυνάμεων του Μάλι και της Γαλλίας και φτάσαμε στην πόλη Κόννα που μόλις είχε απελευθερωθεί. Ένας μεγάλος αριθμός δημοσιογράφων ήταν εκεί για να καλύψει την καταστροφή στην πόλη αλλά δεν υπήρχαν πτώματα ανταρτών όταν ο Τύπος έφτασε. Απομονώθηκα από τους υπόλοιπους και άρχισα να περπατάω σε ένα βρώμικο δρομάκι όταν ένας κάτοικος με πλησίασε και μου είπε ότι ένας αντάρτης είχε καεί μέσα στο σπίτι του. Τον ρώτησα αν θα μου έδειχνε το μέρος όπου βρισκόταν το πτώμα και με οδήγησε, ευτυχώς χωρίς να τραβήξω την προσοχή των υπόλοιπων συναδέλφων μου. Φτάνοντας σε ένα μικρό σπίτι φτιαγμένο από λάσπη, ο άνδρας που έδειξε που να πάω και εξαφανίστηκε. Ήταν σκοτεινά αλλά αμέσως με έπνιξε η δυσωδία. Γρήγορα ανακάλυψα τα λείψανα ενός καμένου σώματος. Αυτό που έμεινε καρφωμένο στο μυαλό μου ήταν η τέλεια ευθυγράμμιση των παπουτσιών του. Δε θα μάθω ποτέ αν πέθανε πριν ή αφού του έβαλαν φωτιά».
Βρέθηκα σε ένα εκπαιδευτικό συλλαλητήριο στην Χιλή. Ένας φοιτητής περικυκλώθηκε από αστυνομικούς. Ήταν πολλοί και ήταν δυο. Τους άκουγα να ουρλιάζουν. Είχα σταθεί στις μύτες των ποδιών μου για να μπορέσω να βγάλω φωτογραφία. Είδα έναν αστυνομικό να βάζει τα δάχτυλά του στο στόμα του νεαρού. Εκείνος όμως αντιδρούσε και ήταν αποφασισμένος να μην εγκαταλείψει την σύντροφό του.
Ο αξιωματικός προσπάθησε να τους χωρίσει. Τότε ο νεαρός τον δάγκωσε! Εκείνος τότε τον χτύπησε και άρχισε να βγαίνει αίμα από το στόμα του! Και οι δυο συνελήφθησαν αλλά μέχρι την μεταγωγή τους δεν άφησαν ο ένας το χέρι του άλλου…
“Δυο καλόγριες σε ένα φαστφουντάδικο στην Γουατεμάλα….”
Αυτή ήταν η λεζάντα που χρησιμοποίησα για την φωτογραφία. Όμως ήταν κάτι παραπάνω. Ήταν μια ηλιόλουστη ημέρα στην πόλη. Έψαχνα να βρω κάτι να φωτογραφίσω. Πήρα ένα ταξί και κατέβηκα στο κέντρο. Άκουσα τις σειρήνες ενός ασθενοφόρου.
Κατέβηκα από το ταξί. Δυο νοσοκόμοι βγήκαν από το ασθενοφόρο και μπήκαν σε ένα φαστ φουντ. Μπήκα κι εγώ μέσα..
Ένας άνθρωπος είχε λιποθυμήσει. Τίποτα το σοβαρό. Τότε είδα τις δυο καλόγριες. Σήκωσα την μηχανή μου και τις φωτογράφησα. Τους άρεσε.
“Πήγα στο Σαν Σιτι της Αριζόνα την πόλη με τους περισσότερους ηλικιωμένους και δεν περίμενα να συναντήσω αυτό που συνάντησα. Η θέληση για ζωή αυτών των ανθρώπων ήταν εντυπωσιακή. Η ζωντάνια τους το κάτι άλλο. Το Σαν Σίτι χτίστηκε το 1959 από τον Ντελ Γουέμπ και ήταν η πρώτη κοινότητα συνταξιούχων στις ΗΠΑ. Ο Ντελ Γουέμπ έφτιαξε αυτή την πόλη για να προσφέρει στους συνταξιούχους κάτι περισσότερο από μια κουνιστή καρέκλα και ένα σπίτι για τα γεράματά τους. Οι σημερινοί κάτοικοι του Σαν Σίτι είναι πιο ζωντανοί από πολλούς νεότερούς τους. Έχουν 120 συλλόγους όπου ασχολούνται με διάφορα χόμπι και σπορ. Βρέθηκα ένα Σαββατόβραδο στην πόλη των 38.500 κατοίκων και μέση ηλικία τα 72,4 χρόνια σε έναν χορό.
Όλοι φορούσαν τα καλά τους. Τα φώτα ήταν χαμηλωμένα στην πίστα και περίμενα να τους δω να χορεύουν. Ο Ντόναλντ Σμπίθερμαν 98 Μαϊων και η γυναίκα του Μαρλέν 78, άρχισαν να χορεύουν και με εντυπωσιακές φιγούρες την έριξε στο πλάι και την φίλησε με πάθος.
Έβλεπα τους καπνούς από την φωτιά ενώ ήμουν ακόμα 80 μίλια μακριά. Η φωτιά στα βουνά του Μπάνινγκ στην Καλιφόρνια δεν σταματούσε με τίποτα τον περασμένο Αύγουστο. Όσοι την έβλεπαν από ψηλά εκτιμούσαν ότι το πύρινο μέτωπο εκτεινόταν πάνω από 10 μίλια. Η φωτιά έκαιγε τα πάντα στο Πέρασμα της.
Την ώρα που έφτασα στο σημείο και άρχισα να ανεβαίνω προς τα πάνω είδα σπίτια να καίγονται, είδα πυροσβέστες να τρέχουν πανικόβλητοι. Η νύχτα έπεσε και όπως κατέβαινα προς τα κάτω για να ξεκουραστώ είδα δυο πυροσβέστες να προσπαθούν να σώσουν ένα δέντρο αλλά μάταια. Στάθηκα και τους φωτογράφισα.
Η δίκη του Όσκαρ Πιστοριους για την δολοφονία της φίλης του ήταν μια από τις μεγαλύτερες δίκες αυτού του είδους στην ιστορία της Νοτίου Αφρικής. Οι εντολές ήταν αυστηρές. Δεν θα φωτογραφίζαμε κανέναν από τους δικαστές μέσα στην αίθουσα. Αυτό μας περιόριζε και δεν μας επέτρεπε να βγάλουμε τις φωτογραφίες που θέλαμε με τον πρωταγωνιστή του δράματος. Στην πρώτη του εμφάνιση στο δικαστήριο στάθηκε στο εδώλιο και κοίταξε στα μάτια τον δικαστή αποφεύγοντας να κοιτάξει τους φωτογράφους. Ο δικαστής του απήγγειλε το κατηγορητήριο Εκείνος έσκυψε το κεφάλι και άρχισε να ανασαίνει βαριά. Προσπάθησε μάταια να συγκρατήσει τα δάκρυά του. Την δεύτερη ημέρα, τα ίδια. Κάθησα μπροστά στο εδώλιο πολύ κοντά στον Πιστόριους. Εκείνη την ημέρα το φως αλλά και ο κόσμος που ήταν στην αίθουσα “συνωμότησαν” και έβγαλα πολλές φωτογραφίες.
Πάνω στο τσιμέντο σε ένα εγκαταλελειμένο εργοστάσιο η Ρομα Χάτου τάιζε τα δυο παιδιά της. Μόνο ρύζι. Στο εγκαταλελειμένο και βρώμικο εργοστάσιο με τους κατάμαυρους τοίχους από τα σπασμένα παράθυρα έμπαινε ένα υπέροχο φως. Η 30χρονη μουσουλμάνα θεωρείται μίασμα στην Μιανμάρ.
Όταν την πρωτοείδα δεν κατάλαβα σε πόσο προχωρημένη εγκυμοσύνη ήταν. Έμαθα μέσω μεταφραστή ότι ήταν 9 μηνών έγκυος και ότι από στιγμή σε στιγμή μπορεί να γεννούσε. Ο άνδρας της είχε βγει έξω να βρει φαγητό. Δεν είχαν χρήματα για γιατρό. Θα γεννούσε εκεί στο πάτωμα στο τσιμέντο του εγκαταλελειμένου εργοστασίου.
Έφυγα για λίγο να βρω τους συναδέλφους μου από το Reuters και όταν επέστρεψα η γυναίκα βογκούσε και χτυπιόταν από τους πόνους στο πάτωμα. Την έβγαλα μερικές φωτογραφίες και αμέσως μετά κατέβασα τη μηχανή για να βοηθήσω όσο μπορούσα.
Τα νεκροταφεία είναι ανατριχιαστικά και όχι το πιο ευχάριστο μέρος για τους περισσότερους ανθρώπους. Μετά σου λένε ότι κάποιος αποφάσισε να μείνει σε ένα νεκροταφείο και απλά δεν μπορείς να το πιστέψεις. Κια όταν μάλιστα μάθεις ότι ο άνθρωπος αυτός θα κοιμηθεί στον τάφο κάποιου άλλου, τότε παθαίνεις σοκ.
Ονομάζεται Μπράτισλαβ Στογιάνοβιτς, είναι 43 ετών και ζει σε ένα νεκροταφείο στην Σερβία.
Περάσαμε όλη την ημέρα μαζί μιλώντας και λέγοντας αστεία. Μόλις νύχτωσε πήρε αρκετά κεριά και μπήκε σπίτι του. Στον τάφο! Την ώρα που τον φωτογράφιζα νόμιζα ότι πρωταγωνιστούσα σε ταινία τρόμου.
O ποταμός Κιαντάνγκ είναι ο μεγαλύτερος στην επαρχία Ζενγιάνγκ και έγινε πρόσφατα διάσημος για τα τεράστια παλλιροικά κύματά του. Κάθε χρόνο, στην 18η ημέρα του 18ου μήνα στο Κινέζικο Ημερολόγιο τα παλιρροικά κύματα φτάνουν στο πιο ψηλό σημείο τους με αποτέλεσμα την περιοχή να επισκέπτονται χιλιάδες τουρίστες. Ήμουν σίγουρος ότι οι φωτογραφίες που θα τραβούσα θα ήταν αν μη τι άλλο εντυπωσιακές. Ανθρωποι να τρέχουν να αποφύγουν τα νερά και τα τεράστια κύματα. Όμως ήθελα να κάνω κάτι διαφορετικό. Την πρώτη ημέρα λόγω της απειρίας μου ένα κύμα με πέταξέ κάτω και έγινα μούσκεμα μέχρι το κόκκαλο. Έχασα μέχρι και τα παπούτσια μου. Την δεύτερη ημέρα ου ήταν η 18η ημέρα του 18ου μήνα, ήμουν πιο προσεκτικός.
Και τότε πέτυχα την στιγμή. Το τεράστιο κύμα χτύπησε και ταυτόχρονα όλοι σήκωσαν τα κινητά τους και τις φωτογραφικές μηχανές και εγώ ήμουν ακόμα πιο ψηλά και κατέγραψα αυτό το όμορφο στιγμιότυπο.
Η ώρα ήταν 10 το βράδυ όταν δέχθηκα ένα τηλεφώνημα από το γραφείο για να πάω αμέσως στο Σαβάρ.Καθώς κατευθυνόμουν προς τα εκεί από την Ντάκα όλα ήταν σιωπηλά και ένα πέπλο φόβου είχε σκεπάσει τα πάντα. Ένα ασθενοφόρο έσκισε την σιωπή. Με το που έφτασα στο κτίριο Πλάζα η μυρωδιά του θανάτου είχε απλωθεί παντού. Άρχισα αμέσως να τραβάω φωτογραφίες. Λίγες ώρες αργότερα κι ενώ ακόμα οι διασώστες έβγαζαν νεκρούς από τα ερείπια κάθισα πάνω σε ένα σωρό από τούβλα και χώματα για να ξαποστάσω. Άρχισε να ξημερώνει. Ξαφνικά ένας διασώστης άρχισε να ουρλιάζει: “Ένας άνθρωπος είναι Κάτω από τα ερείπια!” Προσπάθησα να πλησιάσω αλλά στρατιώτες δεν με άφησαν. Λίγη ώρα αργότερα η ίδια σκηνή επαναλαμβανόταν. Άλλος ένας νεκρός κάτω από τα ερείπια. Έμοιαζε να κάνει προσπα΄θεια μέχρι το τέλος να κρατηθεί στη ζωή. Μάταια…
Λίγο μετά το ξέσπασμα του πολέμου στο Αλέππο και του γενικευμένου εμφυλίου στην Συρία, αποφάσισα να μεταφέρω ότι συνέβαινε εκεί στον έξω κόσμο με την βοήθεια του φωτογραφικού μου φακού. Κι αυτό γιατί πολύ λίγε ς φωτογραφίες απεικόνιζαν την καθημερινή αγωνία του συριακού λαού.
Η φωτογραφία αυτή τραβήχτηκε στο Αλέππο 10 ημέρες αφότου είχα φτάσει εκεί. Εκείνη την ημέρα έστελνα φωτογραφίες που είχα τραβήξει νωρίτερα όταν έγινε μια τεράστια έκρηξη. Νόμιζα αρχικά ότι πύραυλος είχε χτυπήσει το δικό μας κρίτιο. Έτρεξα έξω. Φλόγες και καταστροφή! Χάος και φόβος. Άρχισα να τραβάω φωτογραφίες. Ξαφνικά ένας άνδρας άρχισε να φωνάζει να κλαίει και να σκίζει τα ρούχα του. Οι φίλοι του προσπαθούσαν να τον ηρεμήσουν. Έμαθα ότι ο πύραυλος είχε χτυπήσει το σπίτι του. Δυο από τα παιδιά του σκοτώθηκαν….
