Στερεότυπα. Fake news. Λέξεις που τις ακούμε τόσο πολύ τελευταία. Λέξεις που θέλουμε να τις βγάλουμε από τη ζωή μας. Εύκολο δεν είναι αλλά είναι απαραίτητο.
Και που «κολλάνε» τα ψάρια, θα σκεφτείτε. Κι όμως. Αν νομίζετε ότι δεν υπάρχουν στερεότυπα για τα ψάρια ή ότι δεν διαδίδονται fake news, τότε τα παρακάτω θα σας εκπλήξουν.
Το ψάρι είναι μια από τις πιο βασικές τροφές για τον άνθρωπο. «Φρούτο» το λένε κάποιοι. «Μπαλαντέρ» σε μια δίαιτα επίσης. Πολλά μπορεί να πει κανείς για τα ψάρια ως τροφή. Ακόμη κι αν κάποιος μπορεί να μην είναι μεγάλος… φαν, γνωρίζει καλά ότι κάνουν καλό στην υγεία.
Πόσες φορές δεν έχετε περάσει από κάποια παραλιακή πόλη, όπου υπάρχουν ιχθυοκαλλιέργειες. Πόσες φορές δεν έχετε θαυμάσει από κοντά στις εγκαταστάσεις. Και πόσες δεν έχετε αναρωτηθεί πως λειτουργεί όλο αυτό. Και πόσες φορές δεν έχετε ακούσει κάποιον… φωστήρα να λέει ότι τα ψάρια στις ιχθυοκαλλιέργειες εκτρέφονται σε κάκιστες συνθήκες και αυτό που φτάνει στο πιάτο μας είναι ανθυγιεινό.
Δεν είναι απλή η διαδικασία που θα φτάσει ένα ψάρι στο πιάτο μας. Αυτό είναι γεγονός. Αλλά από αυτό μέχρι να όσα «ψεκασμένα» για ψάρια που εκτρέφονται σε βρώμικα νερά και τα ταΐζουν… αναβολικά για να «θεριέψουν», απέχει έτη φωτός!
Εδώ και χρόνια έχει ξεκινήσει αυτή παραπληροφόρηση. Ε, τα ψάρια «λένε» φτάνει. Και είναι καιρός να βάλουμε τα πράγματα στη θέση τους! Να καταρριφθούν οι μύθοι, να ειπωθούν αλήθειες, να τελειώσουν λανθασμένες αντιλήψεις.
Το ρόλο αυτό ανέλαβε ο πλέον αρμόδιος φορέας: Η Ελληνική Οργάνωση Παραγωγών Υδατοκαλλιέργειας (ΕΛΟΠΥ). Για να μπουν τα πράγματα στη θέση τους και να μη «σταυρώνονται» τα ψάρια, δημιουργήθηκε μια σειρά από βίντεο που δίνουν απαντήσεις.
Εκτός από τα… ψάρια, «πρωταγωνίστρια» στα βίντεο του ΕΛΟΠΥ είναι η Senior Veterinarian & AquacultureSpecialist (Κτηνίατρος – Ιχθυοπαθολόγος), Κατερίνα Λύτρα. Εκείνη εξηγεί με απλά λόγια τι ισχύει και τι όχι. Τι είναι αλήθεια και τη ψέμα.
Στα πιο συχνά και άμεσα ερωτήματα των καταναλωτών, εκείνη απαντά με επιστημονικά τεκμηριωμένες πληροφορίες. Και μας μαθαίνει πως γίνει η παραγωγή των ψαριών, πως τρέφονται, πως ζουν και σε ποιο περιβάλλον.
Για να πάψουμε να… ψαρώνουμε στα fake news του κάθε τυχαίου!
Ψέμα: Δίνουν ορμόνες στα ψάρια για να μεγαλώσουν γρήγορα και να «βγουν» στην αγορά.
Αλήθεια: Τα ψάρια είναι ένας οργανισμός του οποίου την ανάπτυξη δεν μπορεί κανείς να επιταχύνει τεχνητά, βάζοντας δηλαδή ορμόνες στην τροφή. Τα ψάρια χρειάζονται 3 μήνες στο εκκολαπτήριο και 18 μήνες στους κλωβούς στη θάλασσα για να φτάσουν στο βάρος των 400 γρ. όπου και είναι πλέον εμπορεύσιμα.
Ψέμα: Τα ψάρια ζουν σε ακάθαρτα νερά, στριμωγμένα το ένα με το άλλο σε κλουβιά.
Αλήθεια: Αν τα ψάρια ζούσαν σε ακάθαρτα νερά, δεν θα επιβίωναν. Η ποιότητα του νερού είναι ζωτικής σημασίας για την επιτυχία της ιχθυοκαλλιέργειας και γι’ αυτό διατηρείται σε καλή κατάσταση από τους παραγωγούς. Γι’ αυτό επίσης και οι ιχθυοκλωβοί μέσα στους οποίους ζουν τα ψάρια μέχρι τη στιγμή που αλιεύονται, βρίσκονται στην ανοιχτή θάλασσα όπου υπάρχουν ισχυρά ρεύματα και μεγάλα βάθη.
Ψέμα: Στις μονάδες ταΐζουν τα ψάρια… ό,τι να ‘ναι
Αλήθεια: Τα ψάρια στα πρώτα στάδια της ζωής τους και μέχρι να γίνουν 3 γραμμάρια, αναπτύσσονται σε χερσαίες εγκαταστάσεις, τους ιχθυογεννητικούς σταθμούς. Εκεί διατρέφονται με φυσική τροφή που θα έβρισκαν και στο περιβάλλον, έτσι ταυτόχρονα γίνεται και καλλιέργεια οργανισμών που αποτελούν την τροφή των λαρβών, όπως λέμε τα μικρά ψάρια. Αυτή η τροφή είναι: Γαρίδες ( artemia), φυτοπλαγκτόν (μικρά μονοκύτταρα φύκη) και άλλοι οργανισμοί όπως τα τροχόζωα ( rotifers). Σταδιακά, λοιπόν, και όσο τα ψάρια μεγαλώνουν, αλλάζει η τροφή τους σε βιομηχανική, τη γνωστή σε όλους μας ως ιχθυοτροφή. Η ιχθυοτροφή αυτή είναι ιδιαίτερα πλούσιο σε θρεπτικά συστατικά και αποτελείται κατά 20%-40% από ιχθυάλευρα, κατά 15% από ιχθυέλαια και από ένα πρόμειγμα βιταμινών και ιχνοστοιχείων, όπως βιταμίνες C, E, κλπ..
Ψέμα: Τα ψάρια στις ιχθυοκαλλιέργειας τρώνε το ένα το άλλο
Αλήθεια: Τα ψάρια τρώνε το ένα το άλλο μόνο όταν η τροφή που τους δίνεται δεν είναι η σωστή. Στις μονάδες ιχθυοκαλλιέργειας της ΕΛΟΠΥ τα ψάρια τρέφονται με πλήρως ισορροπημένες ιχθυοτροφές, οι οποίες είναι GMO-free. Οι τροφές αυτές ανταποκρίνονται πλήρως στις ανάγκες των ψαριών και η σύστασή τους είναι ανάλογη με τις διατροφικές συνήθειες του κάθε είδους ψαριού στη φύση. Έτσι αποφεύγεται ο κανιβαλισμός.
Για να παραχθούν οι ιχθυοτροφές, χρησιμοποιούνται ιχθυάλευρα και ιχθυέλαια τα οποία προέρχονται από άλλα ψάρια. Χρειάζονται 1,2 κιλά άγριων ψαριών για να παραχθεί 1 κιλό καλλιεργημένων. Αυτά όμως τα άγρια ψάρια είναι μη εμπορεύσιμα: προέρχονται κυρίως από παρεμπίπτοντα αλιεύματα, ψάρια δηλαδή που απορρίπτονται ξανά στη θάλασσα. Επίσης προέρχονται και από μη χρησιμοποιούμενα μέρη ψαριών που προκύπτουν από φιλετοποίηση μεγάλων καλλιεργημένων ψαριών, όπως πχ του σολομού.
Εδώ και χρόνια γίνεται μεγάλη προσπάθεια, ώστε να αντικατασταθούν οι πρωτεΐνες των ιχθυαλεύρων από άλλες πηγές, με αποτέλεσμα να μην επιβαρύνονται οι πληθυσμοί από άγρια ψάρια που αλιεύονται. Η προσπάθεια αυτή μπορεί να χαρακτηριστεί αρκετά επιτυχημένη και σύντομα το ποσοστό της συμμετοχής των άγριων ψαριών θα είναι πραγματικά αμελητέο.
Η υδατοκαλλιέργεια έχει χαμηλό επίπεδο παρέμβασης στο περιβάλλον σε σχέση με άλλες μορφές εντατικής παραγωγής πρωτεϊνών και μπορεί να θεωρηθεί ως η πλέον βιώσιμη λύση.
Ψέμα: Τα ψάρια αρρωσταίνουν στα κλουβιά που είναι τίγκα στα φάρμακα
Αλήθεια: Όπως όλα τα εκτρεφόμενα ζώα έτσι και τα ψάρια προσβάλλονται από ασθένειες. Για λόγους ευζωίας λοιπόν, καθώς επίσης και για λόγους προστασίας του ιχθυαποθέματος, εφόσον παραστεί ανάγκη, γίνονται θεραπευτικές αγωγές από Κτηνιάτρους- Ιθχυοπαθολόγους. Οι φαρμακευτικές ουσίες που χορηγούνται έχουν άδεια από τον ΕΟΦ για χρήση στα ψάρια. Τα φάρμακα δεν αποθηκεύονται στα ιχθυοτροφεία, αυτό απαγορεύεται, παρασκευάζονται σε εργοστάσια, παρέχεται η ακριβής ποσότητα με επίβλεψη και καταγράφονται όλες οι κινήσεις σε επίσημο έντυπο που ελέγχεται από τις κτηνιατρικές αρχές.
Μετά από το τέλος της φαρμακευτικής αγωγής, τηρείται ο λεγόμενος χρόνος αναμονήςμ που είναι περίπου 20 μέρες, για την πλήρη απομάκρυνση του φαρμάκου από τον οργανισμό των ψαριών. Πριν από αυτές τις 20 ημέρες απαγορεύεται να αλιευτούν και να διατεθούν στην αγορά.
Σήμερα σχεδόν όλα τα ψάρια εμβολιάζονται για όλες τις κύριες ασθένειες, ώστε ούτε αυτά να αρρωσταίνουν αλλά και να μην χρησιμοποιούνται φάρμακα για την αγωγή τους.
Κι αν δεν σας… έπεισαν τα παραπάνω, μπορείτε να δείτε περισσότερα στη σελίδα της ΕΛΟΠΥ, ενώ στο fishfromgreece.com υπάρχουν ερωτήσεις και με αναλυτικές απαντήσεις σε όλα τα κρίσιμα ζητήματα.
ΕΛΟΠΥ και Fish from Greece ενώνουν τις δυνάμεις τους
H Ελληνική Οργάνωση Παραγωγών Υδατοκαλλιέργειας (ΕΛΟΠΥ), είναι βασικός φορέας ανάπτυξης της ιχθυοκαλλιέργειας στην Ελλάδα και κάτοχος του συλλογικού σήματος Fish from Greece. Σήμερα αποτελείται από 23 μέλη που αντιπροσωπεύουν πάνω από το 80% της ελληνικής παραγωγής.
Αποστολή της ΕΛΟΠΥ είναι να υποστηρίξει την παραγωγή και τις πωλήσεις των προϊόντων των Μελών της και να εδραιώσει την ηγετική θέση της ιχθυοκαλλιέργειας στην Ελληνική και διεθνή αγορά.
Το συλλογικό σήμα Fish from Greece, το οποίο έχει αναπτύξει η ΕΛΟΠΥ για τα προϊόντα των εταιρειών-μελών της, αποτελεί σφραγίδα εμπιστοσύνης και αξιοπιστίας για αγοραστές και καταναλωτές φρέσκων ελληνικών ψαριών ιχθυοκαλλιέργειας σε όλο τον κόσμο και υποστηρίζεται από το ομώνυμο Ιδιωτικό Πρότυπο Πιστοποίησης Fish from Greece.
Τα ψάρια ελληνικής ιχθυοκαλλιέργειας που μπορεί κάποιος να βρει στην αγορά, σε όλη την Ελλάδα, σταθερά όλον τον χρόνο, είναι τα εξής: τσιπούρα, λαβράκι, κρανιός, φαγκρί βραχύπτερο και μαγιάτικο.
Είναι διαθέσιμα στον πάγκο σε λιγότερο από 24 ώρες από την αλίευσή τους, καθώς αλιεύονται μόνο κατά παραγγελία, και έχουν σταθερή ποιότητα όλο τον χρόνο. Η ιδιαίτερα προσιτή τιμή τους κάνει εφικτή την κατανάλωση φρέσκου ψαριού 1 με 2 φορές την εβδομάδα.
Μεγαλώνουν στην πεντακάθαρη ελληνική θάλασσα σύμφωνα με τις αυστηρότερες ευρωπαϊκές προδιαγραφές και ελέγχονται από τοπικούς και διεθνείς φορείς, ενώ αυτή τη στιγμή εξάγονται σε 40 χώρες του κόσμου. Αξίζει να σημειωθεί ότι Η Ελλάδα σήμερα κατέχει τη 1η θέση ως προς τον όγκο και την αξία παραγωγής ιχθυοκαλλιέργειας στην Ε.Ε.. και ειδικότερα για την τσιπούρα και το λαβράκι, η χώρα μας αντιπροσωπεύει το 61% της ευρωπαϊκής παραγωγής των ειδών αυτών. Ένα γεγονός που αποδεικνύει έμπρακτα τη δυναμική του κλάδου, αλλά και την πολύ υψηλή ποιότητα των προϊόντων της ελληνικής ιχθυοκαλλιέργειας – προϊόντα διεθνώς αναγνωρισμένα για την ποιότητα, τη φρεσκάδα, τη γεύση τους και την υψηλή διατροφική τους αξία.
Για περισσότερες πληροφορίες κλικ στο fishfromgreece.com!