ΚΟΡΟΝΟΪΟΣ – ΕΜΒΟΛΙΟ: Τι είναι η μέθοδος mRNA και σε τι διαφέρει από τις μεθόδους που χρησιμοποιιούν τα άλλα εμβόλια. Τι ισχύει με την ανοσία της αγέλης.
Τα εμβόλια παρασκευάζονται με σκοπό την αντιμετώπιση νοσημάτων που δεν είναι δυνατόν να ελεγχθούν μόνο με την εφαρμογή άλλων μέτρων δημόσιας υγείας. Στόχος τους είναι να περιορίσουν και να εξαλείψουν νοσήματα με υψηλή μεταδοτικότητα, με σοβαρές επιπτώσεις στην υγεία των ανθρώπων, με υψηλή θνητότητα, με μεγάλη επιβάρυνση στα συστήματα υγείας, αλλά και με δυσμενείς οικονομικές επιπτώσεις στην κοινωνία.
Ο κορονοϊός SARS-CoV-2 είναι ένας νέος ιός που μέσα σε ένα χρόνο από την εμφάνισή του επηρέασε δραματικά τις ζωές όλων των ανθρώπων παγκοσμίως. Έχει υψηλή μεταδοτικότητα με αποτέλεσμα να είναι αδύνατο να ελεγχθεί μόνο με την εφαρμογή των άλλων, πιο γνωστών σε όλους μας, μέτρων δημόσιας υγείας, επιβαρύνει σοβαρά σε πολλές περιπτώσεις την υγεία των νοσούντων, μπορεί να οδηγήσει σε απώλεια πολλών ανθρώπινων ζωών ακόμα υγιών ατόμων, επηρεάζει σημαντικά την καθημερινότητα όλων, δοκιμάζει τα συστήματα υγείας και δημιουργεί ανεπανόρθωτες οικονομικές επιπτώσεις σε όλον τον πλανήτη.
Αυτή τη στιγμή πολλά εμβόλια για τον κορονοϊό SARS-CoV-2 βρίσκονται σε διαδικασία κλινικών δοκιμών ή έχει ήδη εγκριθεί από τις αρμόδιες Αρχές. Το πόσο αποτελεσματικό είναι ένα εμβόλιο εξαρτάται πάντα από το συγκεκριμένο εμβόλιο, τη σωστή διενέργεια του εμβολιασμού και από παράγοντες που αφορούν την ανοσιακή απάντηση του κάθε ατόμου. Τα πρώτα εμβόλια που είναι προς έγκριση ή έχουν ήδη εγκριθεί, φαίνονται να είναι αρκετά αποτελεσματικά, έως και 95%. Οι αρμόδιοι ελεγκτικοί μηχανισμοί που εγκρίνουν την κυκλοφορία των εμβολίων θέτουν την αποτελεσματικότητα και την ασφάλεια των εμβολίων ως προτεραιότητα.
Η λειτουργία των εμβολίων βασίζεται στην προετοιμασία του ανοσοποιητικού συστήματος του ατόμου (της φυσικής άμυνας του οργανισμού) να αναγνωρίζει συγκεκριμένη νόσο και να προστατεύεται ενάντια σ’ αυτήν.
Δημιουργία ανοσίας
Το μεγαλύτερο μέρος της έρευνας σχετικά με τα εμβόλια κατά της COVID-19 αφορά την πρόκληση απόκρισης ενάντια σε μια πρωτεΐνη (είτε ολόκληρη είτε τμήμα αυτής) η οποία βρίσκεται μόνο στον ιό που προκαλεί την COVID-19. Όταν ένα άτομο λαμβάνει το εμβόλιο δημιουργείται ανοσοαπόκριση.
Τα περισσότερα εμβόλια κατά της COVID-19 χρειάζονται δύο δόσεις για τη δημιουργία ανοσίας. Εάν το άτομο προσβληθεί αργότερα από τον ιό, το ανοσοποιητικό σύστημα είναι σε θέση να τον αναγνωρίσει. Έπειτα, είναι ήδη προετοιμασμένο να του επιτεθεί.
Πως λειτουργούν τα εμβόλια που αγοράζει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή
ΕΜΒΟΛΙΑ ΝΟΥΚΛΕΪΚΟΎ ΟΞΕΟΣ (MRNA)
BIONTECH/PFIZER, MODERNA, CUREVAC: Ο εν λόγω τύπος εμβολίου περιέχει μέρος των «οδηγιών» από τον ιό που προκαλεί την COVID-19. Αυτό επιτρέπει στα ίδια τα κύτταρα του οργανισμού να παράγουν μια πρωτεΐνη που βρίσκεται μόνο στον συγκεκριμένο ιό. Το ανοσοποιητικό σύστημα του ατόμου αναγνωρίζει ότι η εν λόγω πρωτεΐνη δεν θα έπρεπε να βρίσκεται στον οργανισμό και ανταποκρίνεται με τη δημιουργία φυσικής άμυνας κατά της λοίμωξης από την COVID-19.
ΕΜΒΟΛΙΑ ΒΑΣΙΣΜΕΝΑ ΣΕ ΠΡΩΤΕΪΝΗ
SANOFI/GSK: Αυτός ο τύπος εμβολίου περιέχει τμήματα μιας πρωτεΐνης που βρίσκεται μόνο στον συγκεκριμένο ιό. Τα τμήματα αυτά αρκούν ώστε το ανοσοποιητικό σύστημα του ατόμου να αναγνωρίσει ότι η εν λόγω πρωτεΐνη δεν θα έπρεπε να βρίσκεται στον οργανισμό και να ανταποκριθεί με τη δημιουργία φυσικής άμυνας κατά της λοίμωξης από την COVID-19.
ΕΜΒΟΛΙΑ ΙΙΚΟΥ ΦΟΡΕΑ
ASTRAZENECA, JOHNSON & JOHNSON: Ο εν λόγω τύπος εμβολίου χρησιμοποιεί έναν άλλον, αβλαβή ιό για τη μεταφορά «οδηγιών» από τον ιό που προκαλεί την COVID-19. Αυτό επιτρέπει στα ίδια τα κύτταρα του οργανισμού να παράγουν την πρωτεΐνη που βρίσκεται μόνο στον ιό της COVID-19. Το ανοσοποιητικό σύστημα του ατόμου αναγνωρίζει ότι η εν λόγω πρωτεΐνη δεν θα έπρεπε να βρίσκεται στον οργανισμό και ανταποκρίνεται με τη δημιουργία φυσικής άμυνας κατά της λοίμωξης από την COVID-19.
Τα πλεονεκτήματα της μεθόδου mRNA
Εάν το εμβολιασμένο άτομο εκτεθεί αργότερα στον ιό της Covid-19, η φυσική άμυνά του είναι σε θέση να αναγνωρίσει την πρωτεϊνη στην Covid-19. Η άμυνα του οργανισμού, λοιοπόν, είναι έτοιμη να σκοτώσει τον ιό και να αποτρέψει την είσοδό του στα κύτταρα ή την περαιτέρω εξάπλωσή του.
Τα περισσότερα συμβατικά εμβόλια περιέχουν «αντιγόνα», δηλαδή πρωτεΐνες του παθογόνου παράγοντα. Οι πρωτεΐνες αυτές αναγνωρίζονται ως ξένες από το ανοσοποιητικό σύστημα, το οποίο απαντά παράγοντας αντισώματα που επιτίθεται στα αντιγόνα. Στην περίπτωση των εμβολίων mRNA, τα αντιγόνα δεν περιέχονται στο εμβόλιο, αλλά παράγονται από τα ίδια τα ανθρώπινα κύτταρα.
Το συνθετικό μόριο mRNA απορροφάται από τα ανθρώπινα κύτταρα και τα αναγκάζει να παράγουν αντίγραφα της πρωτεΐνης-ακίδας. Το ανοσοποιητικό σύστημα αναλαμβάνει τότε δράση όπως συμβαίνει με οποιοδήποτε άλλο εμβόλιο. Στην περίπτωση των εμβολίων mRNA, το μόνο που χρειάζεται είναι να προσδιοριστεί η αλληλουχία μερικών γονιδίων του ιού προκειμένου να παραχθούν τα αντίστοιχα συνθετικά RNA.