Διαφημίσεις από ‘δω, προσφορές (άκρως ελκυστικές) από ‘κει. Και στη μέση εσείς, που θέλετε φθηνό ρεύμα, αλλά χωρίς παγίδες.
Τι ισχύει τελικά; Υπάρχουν «κρυφές χρεώσεις» στις προσφορές που ακούτε συνεχώς; Γιατί άλλο το να υπόσχεται κάποιος χαμηλή τιμή στο ρεύμα και άλλο το να μπορεί και να σταθεί στο ύψος των απαιτήσεών σας.
Γι’ αυτό, πριν αλλάξετε πάροχο για να επιλέξετε εκείνον που υπόσχεται τη χαμηλότερη τιμή, πριν βάλετε την υπογραφή σας σε ένα νέο συμβόλαιο, πρέπει να κάνετε κάτι πολύ απλό: να κάνετε την έρευνά σας και να ενημερωθείτε για τα «ψιλά γράμματα», τις παγίδες κατά το κοινώς λεγόμενο, που ίσως να κρύβουν οι ελκυστικές μεν αλλά παραπλανητικές, κάποιες φορές, προσφορές.
Πολλές φορές ο λογαριασμός ηλεκτρικού ρεύματος καταλήγει να είναι πολύ πιο επιβαρυμένος σε σχέση με αυτό που αρχικά είχαμε ενημερωθεί ή προσέξει. Κρυφές χρεώσεις που μπαίνουν εκ των υστέρων, οι οποίες τεχνηέντως «κρύβονται» από τους εκπροσώπους εξυπηρέτησης των εταιρειών και επιβαρύνουν τον τελικό λογαριασμό ρεύματος, ενώ αφορούν επιπλέον χρεώσεις στο κόστος της ενέργειας. «Ψιλά γράμματα», τα οποία αποσιωπώνται σε μία προσπάθεια προσέλκυσης νέων πελατών σε ένα ολοένα και πιο ανταγωνιστικό περιβάλλον, οδηγούν σε επιλογές που απογοητεύουν.
Αυτό που δεν αντιλαμβάνεται εύκολα ο πελάτης είναι ότι στο προσφερόμενο από τον Προμηθευτή προϊόν ηλεκτρικής ενέργειας, η τιμή που παρουσιάζεται συνήθως δεν είναι σταθερή, αλλά μεταβαλλόμενη ανάλογα με την εξέλιξη μεγεθών της αγοράς. Αυτό αποτυπώνεται στον λογαριασμό τους μέσα από τη ρήτρα αναπροσαρμογής και οι καταναλωτές, οι οποίοι δεν είναι εξοικειωμένοι με την έννοια της μεταβαλλόμενης τιμής φυσικά αδυνατούν να κατανοήσουν τους λόγους για τους οποίους καλούνται να καταβάλλουν ως «Χρέωση Προμήθειας» ποσά διαφορετικά εκείνων που ανέμεναν.
Ας δούμε δύο από τις ρήτρες προσαρμογής των χρεώσεων ηλεκτρικής ενέργειας που επηρεάζουν τον τελικό λογαριασμό μας.
Ρήτρα ΟΤΣ
Πρόκειται για μία νόμιμη ρήτρα την οποία οι περισσότεροι εναλλακτικοί πάροχοι αποτυπώνουν στις “Χρεώσεις προμήθειας” ως Ρήτρα προσαρμογής, η οποία προσαρμόζει την τιμή της ενέργειας ανάλογα με το κόστος χονδρεμπορικής. Από προμηθευτή σε προμηθευτή διαφέρει ο τρόπος με τον οποίο μετακυλίεται στον τελικό καταναλωτή το επιπρόσθετο κόστος από τις διακυμάνσεις του κόστους ενέργειας, δηλαδή ο τρόπος με τον οποίο μεταφράζεται σε πρόσθετη χρέωση μια αλλαγή του κόστους χονδρεμπορικής της ενέργειας. Με άλλα λόγια, υπάρχουν διαφορετικές ρήτρες προσαρμογής των χρεώσεων ηλεκτρικής ενέργειας ανάμεσα στους προμηθευτές. Σε κάθε περίπτωση, όλοι οι προμηθευτές οφείλουν να παρέχουν σαφή ενημέρωση αυτής της τυχόν επιπλέον χρέωσης.
Συγκεκριμένα, η ΡΑΕ, που η κύρια αρμοδιότητά της είναι να εποπτεύει την αγορά ενέργειας, έχει αναλάβει σημαντικές πρωτοβουλίες για τη διαφάνεια στις χρεώσεις και έχει αναπτύξει ένα Εργαλείο Σύγκρισης Τιμών μέσα από το οποίο ο πελάτης μπορεί να αναζητήσει και να συγκρίνει προϊόντα ηλεκτρικής ενέργειας. Επίσης έχει δώσει οδηγίες προς τους προμηθευτές για την τυποποίηση και απλοποίηση του τρόπου υπολογισμού των ρητρών αναπροσαρμογής και με αναλυτική παρουσίαση της προτεινόμενης μεθοδολογίας. Επιπλέον, έχει ενημερώσει όλους τους παρόχους ότι: Σημαντικές χρεώσεις που επιβάλλονται συστηματικά ή δύνανται υπό προϋποθέσεις να επιβληθούν, όπως ιδίως η «Ρήτρα Αναπροσαρμογής» των χρεώσεων ανταγωνιστικού σκέλους, θα πρέπει οπωσδήποτε να αναφέρονται εμφανώς στο σύνολο των διαφημιστικών μηνυμάτων των παρόχων σε όλα τα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης και λοιπά Έντυπα και Ηλεκτρονικά Μέσα, καθώς και σε οποιαδήποτε επικοινωνία.
Δυστυχώς, όμως, αυτό δε συμβαίνει πάντα, με αποτέλεσμα πακέτα με «φθηνότερες τιμές έως και 30 ή 40% που διαφημίζονται να μην είναι φθηνότερα τελικά, γιατί αυτά που συγκρίνονται είναι «μήλα με πορτοκάλια», ή στη συγκεκριμένη περίπτωση τιμές χωρίς τη Ρήτρα ΟΤΣ, ενώ η ρήτρα στην τελική τιμολόγηση επιβάλλεται. Οι καταναλωτές πριν πάρουν την απόφαση θα πρέπει να κατανοήσουν ότι οι εκπτώσεις που διαφημίζονται αφορούν τις περισσότερες φορές εκπτώσεις στην χρέωση της KWh, ενώ οι χρεώσεις ενός προγράμματος ηλεκτρικής ενέργειας περιλαμβάνουν ένα πάγιο και πιθανώς τη ρήτρα αναπροσαρμογής. Η προσθήκη της Ρήτρας αναπροσαρμογής (ΟΤΣ), που εφαρμόζουν οι εναλλακτικοί πάροχοι μπορεί να φέρει διαφοροποίηση ακόμη και μέχρι 35% (ανάλογα με τον πάροχο) ανάμεσα στην υποσχόμενη και την τελική μηνιαία χρέωση.
Ο μοναδικός πάροχος ενέργειας που δεν έχει εφαρμόσει Ρήτρα προσαρμογής χρεώσεων με μεγέθη της αγοράς σε κανένα τιμολόγιό του είναι η ΔΕΗ.
Το θέμα έχει απασχολήσει και την ΕΚΠΟΙΖΩ, που έχει μία εκτενή ενότητα για τα θέματα που σχετίζονται με την ηλεκτρική ενέργεια και τη διαφάνεια στις χρεώσεις, χαιρετίζοντας θετικά την πρωτοβουλία της ΡΑΕ για διαφάνεια στα τιμολόγια. Όπως χαρακτηριστικά αναφέρει, η θέσπιση ενός μαθηματικού τύπου υπολογισμού της αναπροσαρμογής της ΟΤΣ από τη ΡΑΕ καθίσταται επιβεβλημένη, ώστε να διασφαλιστεί η τήρηση των αρχών κοστοστρέφειας και διαφάνειας αλλά και η προστασία των καταναλωτών από αυθαίρετες και καταχρηστικές πρακτικές των προμηθευτών ενέργειας.
Ρήτρα εκπομπών CO2
Η Ρήτρα αναπροσαρμογής κόστους εκπομπών CO2 αφορά το κόστος από τις εκπομπές ρύπων CO2 των θερμικών σταθμών παραγωγής, με καύσιμο λιγνίτη, φυσικό αέριο ή μαζούτ, όταν οι διεθνείς τιμές μεταβάλλονται.
Προβλέπεται στα παλαιότερα τιμολόγια Χαμηλής, Μέσης και Υψηλής Τάσης της ΔΕΗ. Ωστόσο, αξίζει να σημειωθεί πως από 01/01/21 μέχρι και 31/03/21, η ΔΕΗ αποφάσισε να απορροφήσει οποιεσδήποτε μεταβολές στις χρεώσεις της λόγω ρήτρας εκπομπών CO2 στα τιμολόγια Χαμηλής Τάσης, δηλαδή στα τιμολόγια των νοικοκυριών, των επαγγελματιών και των αγροτών καθώς και των ευάλωτων καταναλωτών (ΚΟΤ). Έτσι, οποιεσδήποτε ενδεχόμενες χρεώσεις θα μπορούσαν να προκύψουν από ενεργοποίηση της εν λόγω ρήτρας θα απορροφηθούν από τη ΔΕΗ και δεν θα επιβαρύνουν οικονομικά τους λογαριασμούς των πελατών της.