Από τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο μέχρι και σήμερα, όχι μόνο, σε πολεμικές συγκρούσεις αλλά και σε φυσικές καταστροφές, οι γέφυρες Μπέλεϋ αποτελούν μοναδικό επίτευγμα της στρατιωτικής μηχανικής.
Πρόσφατο παράδειγμα οι πλημμύρες στη Θεσσαλία, όπου η γέφυρα Μπέλεϋ συνδέει και πάλι το οδικό δίκτυο Βόλου και Νοτίου Πηλίου, που κατέρρευσε με την καταιγίδα.
Η συγκεκριμένη γέφυρα Μπέλεϋ τοποθετήθηκε μόλις μέσα σε τριάντα ώρες από κλιμάκιο της Μονάδας Μελετών και Κατασκευών του Γενικού επιτελείου Εθνικής Άμυνας (ΓΕΕΘΑ), στο σημείο όπου κατέρρευσε η προηγούμενη γέφυρα, ενώ οι ένοπλες δυνάμεις εμφανίζονται έτοιμες να εγκαταστήσουν και άλλες, αν και όπου χρειαστεί.
Οι γέφυρες Μπέλεϋ φέρουν το όνομα του δημιουργού τους, του Βρετανού μηχανικού Ντόναλντ Μπέλεϋ (Donald Bailey), που κάνοντας το χόμπι του πραγματικότητα και ξεκινώντας να φτιάχνει μοντέλα γεφυρών, κατάφερε να δημιουργήσει μια γέφυρα, που στηνόταν γρήγορα, είχε υψηλή αντοχή για να τη διαβαίνουν τανκς και έγινε πολύ δημοφιλής στον βρετανικό και τον αμερικανικό στρατό.
Ολοκληρώθηκε εντός 30 ωρών από κλιμάκιο της ΜΟΜΚΑ του #ΓΕΕΘΑ και του #ΣΞ η μεταλλική στρατιωτική γέφυρα «ΜΠΕΛΕΫ» 30μ. & φέρουσας ικανότητας 16τ. στα Καλά Νερά για την αποκατάσταση του οδικού δικτύου Βόλου – Νότιου Πηλίου λόγω κατάρρευσης#ΕΔ είμαστε παντού!!#HNDGS #ΠΑ #ΠΝ #ΔΕΠ pic.twitter.com/YFKiW8mtzA
— ΓΕΕΘΑ-HNDGS (@hndgspio) September 10, 2023
Μοιάζει με παζλ τύπου LEGO
Η όλη κατασκευή μοιάζει με ένα μεγάλο παζλ τύπου LEGO, καθώς τα κομμάτια είναι έτοιμα και στήνονται. Αρχικά κατασκευάζεται στη μία πλευρά ενός ποταμού ένας πρόβολος, εκείνο δηλαδή το τμήμα που προηγείται της γέφυρας. Μόλις αυτό γίνει, με τέτοιο τρόπο ώστε η κατασκευή να μην βυθίζεται στο άνοιγμα, αυτή ωθείται προς την απέναντι πλευρά και όταν πια φτάσει εκεί, αποσυναρμολογείται ο πρόβολος και η γέφυρα είναι έτοιμη.
Σε ό,τι αφορά τη διαχρονική παρουσία των γεφυρών Μπέλεϋ στην Ελλάδα, οι πρώτες άρχισαν να στήνονται στα τέλη της δεκαετίας του ’40 στις περιοχές της Ηπείρου και της Δυτικής Μακεδονίας, όπου λόγω μορφολογίας του εδάφους και της ύπαρξης μεγάλων ποταμών, οι ανάγκες ήταν μεγαλύτερες.
Οι γέφυρες έπαιξαν ρόλο και στις πολεμικές επιχειρήσεις, καθώς μετά την ανατίναξη της σιδηροδρομικής και της οδικής γέφυρας στον ισθμό της Κορίνθου από τους Γερμανούς το 1944, η οδική γέφυρα ανακατασκευάστηκε το 1947 από τη Σχολή Μηχανικού του Ελληνικού Στρατού με υλικό τύπου Μπέλεϋ.
Σήμερα, σε όλη τη χώρα υπολογίζεται ότι υπάρχουν περίπου εκατό γέφυρες Μπέλεϋ, ενώ το υλικό από το οποίο φτιάχνονται πλέον οι γέφυρες αυτές έχει εκσυγχρονιστεί και από τον βαρύ χάλυβα χρησιμοποιούνται πλέον νέες, ελαφρύτερες μορφές υλικού από αλουμίνιο, με ευκολότερες συνδέσεις και υποστήριξη από μηχανήματα που επιταχύνουν και διευκολύνουν την τοποθέτηση.
Οι γέφυρες Μπέλεϋ εξακολουθούν να αποτελούν μια άμεση και αξιόπιστη λύση σε περιπτώσεις φυσικών καταστροφών, καθώς εκτός από την περίπτωση της νέας γέφυρας στα Καλά Νερά, έχουν χρησιμοποιηθεί αρκετές φορές μετά από σφοδρές πλημμύρες και σε περιοχές με άμεσες και επιτακτικές ανάγκες αποκατάστασης της κυκλοφορίας.
*Οι φωτογραφίες παραχωρήθηκαν το 2020 στο ΑΠΕ-ΜΠΕ από τη Διεύθυνση Μηχανικού του Γενικού Επιτελείου Στρατού