Εντύπωση προκαλεί το γεγονός ότι ενώ η κατάθλιψη παραδοσιακά ήταν γένους θηλυκού, τα τελευταία χρόνια τείνει να υπάρξει μία σχετική εξομοίωση στα δύο φύλα, με τις γυναίκες και πάλι να κρατούν τα ηνία, όπως δηλώνει στη συνέντευξη που παραχώρησε στο ραδιόφωνο του ΑΠΕ-ΜΠΕ ο κύριος Στυλιανίδης. Στο ΑΠΕ-ΜΠΕ μίλησε και η Γιώτα Ανδρώνη, πρώην πάσχουσα από μείζονα καταθλιπτική διαταραχή, που πλέον έχει βγει από το σκοτεινό τούνελ της κατάθλιψης και βοηθάει τους συνανθρώπους της.
Τι είναι το πρόγραμμα «Πολίτες ενάντια στην κατάθλιψη»
«Πολίτες ενάντια στην κατάθλιψη» λέγεται το εθελοντικό πρόγραμμα που απευθύνεται σε καταθλιπτικούς και διπολικούς και συνδιοργανώνουν πιλοτικά σε 4 δήμους της Αθήνας (Γαλάτσι, Χαλάνδρι, Νέο Ηράκλειο, Καλλιθέα) και στα νησιά Κέα, Σύρο, Πάρο, Ατίπαρο, Τήνο και Άνδρο, η Εταιρεία Περιφερειακής Ανάπτυξης Ψυχικής Υγείας (ΕΠΑΨΥ), η Ελληνική Εταιρεία Διαταραχών Διάθεσης (ΜΑΖΙ) και το Ψυχιατρικό Κέντρο Salten της Νορβηγίας. Όλη αυτή η δράση γίνεται με την υποστήριξη του γενικού φιλόπτωχου ταμείου της Ιεράς Αρχιεπισκοπής Αθηνών, του Ινστιτούτου Έρευνας και Θεραπείας συμπεριφοράς και του ραδιοφωνικού σταθμού στο Κόκκινο. Το πρόγραμμα αποτελείται αφενός, από τις ομάδες αυτοβοήθειας οι οποίες συντονίζονται από εθελοντές μη ειδικούς, πρώην πάσχοντες που εκπαιδεύονται αυτό το διάστημα και αφετέρου από ομάδες ψυχοεκπαίδευσης και ψυχοθεραπείας από επαγγελματίες ψυχικής υγείας.
Στόχος του προγράμματος
Στόχος των συνδιοργανωτών είναι το πρόγραμμα που ξεκίνησε τον περασμένο Οκτώβριο και θα συνεχιστεί έως τον Απρίλιο του 2016 να επεκταθεί πανελλαδικά, καθότι όπως μας λέει ο κ Στυλιανίδης που ηγείται του ΕΠΑΨΥ, οι ανάγκες είναι πλέον τεράστιες και οι δημόσιες υπηρεσίες αδυνατούν να αντεπεξέλθουν, ενώ οι ιδιωτικές δομές δεν απευθύνονται πλέον στην πλειονότητα του πληθυσμού.
Πώς λειτουργούν οι ομάδες αυτοβοήθειας και ποιος ο βασικός τους στόχος;
Η γραμματέας της Ελληνικής Εταιρείας Διαταραχών Διάθεσης ΜΑΖΙ Γιώτα Ανδρώνη, πρώην καταθλιπτική που πάλεψε με το «τέρας για πολλά χρόνια» συντονίζει ομάδες αυτοβοήθειας. Η ίδια διεγνώσθη επισήμως το 2004 με μείζονα καταθλιπτική διαταραχή όπου είχε 30-40 κρίσεις πανικού την ημέρα. Ωστόσο το 2011 ξεπέρασε το πρόβλημα και πλέον βοηθά ενεργά τους συνανθρώπους της να βγουν κι εκείνοι από το σκοτεινό τούνελ της κατάθλιψης.
Είστε συντονίστρια ομάδας αυτοβοήθειας. Τι κάνει ένας συντονιστής;
Γιώτα Ανδρώνη: Οι ομάδες αυτοβοήθειας έχουν κάποιους κανόνες οι οποίοι έχουν δοθεί από την αμερικάνικη μέθοδο (στην Αμερική υπάρχουν πολλά χρόνια αυτές οι ομάδες αυτοβοήθειας) και ουσιαστικά τις φέραμε στην Ελλάδα με παραίνεση της επιστημονικής υπεύθυνης του ΜΑΖΙ Αγγελικής Μενιδιάτου η οποία είναι κλινική ψυχολόγος. Ο συντονιστής είναι ένας άνθρωπος ο οποίος έχει επιλεγεί με κριτήριο ότι είναι σταθερός χωρίς βαριές υποτροπές ένα μεγάλο χρονικό διάστημα. Εφαρμόζει ουσιαστικά τη λειτουργία της ομάδας σωστά, φροντίζει να είναι όλοι ισότιμοι, φροντίζει να μην υπάρχουν ρατσιστικά σχόλια, ουσιαστικά ο συντονιστής κρατάει μία κοινωνική ισορροπία.
Γιατί να εμπιστευθεί ένας καταθλιπτικός έναν πρώην καταθλιπτικό περισσότερο από έναν ειδικό;
Γιώτα Ανδρώνη: «Εγώ που έχω περάσει την εμπειρία με την κατάθλιψη μπορώ να καταλάβω τι σημαίνει ότι δεν μπορώ να σηκωθώ από το κρεβάτι μου, τι σημαίνει ότι έχω τόσο ισχυρές κρίσεις πανικού που δεν μπορώ να βγω έξω στον κόσμο, γιατί έχω αγοραφοβία. Υπό αυτή την έννοια δεν μπορεί να σε αμφισβητήσει όπως συνηθίζεται από έναν καταθλιπτικό, γιατί πολύ απλά εμπιστεύεται πιο εύκολα τους ανθρώπους που έχουν βιώσει την ίδια κατάσταση. Και βεβαίως αυτές οι ομάδες λειτουργούν συμπληρωματικές στις ομάδες που συντονίζουν ειδικοί ψυχολόγοι.
Ποιοι είναι οι στόχοι σας;
Γιώτα Ανδρώνη: Οι ομάδες αυτοβοήθειας είναι ένας χώρος κοινωνικοποίησης, γιατί το χαρακτηριστικό όλων αυτών των παθήσεων είναι η απομόνωση από το κοινωνικό σύνολο. Έχουν δημιουργηθεί πολύ μεγάλες φιλίες, άνθρωποι που ήταν κλεισμένοι στα σπίτια τους χρόνια κάνουν παρέες , αρχίζουν και βγαίνουν πάλι, μετέχουν σε διάφορες δραστηριότητες.
Ένας ακόμη βασικός μας ρόλος είναι να βοηθάμε στο στίγμα. Ο ασθενής συνειδητοποιεί ότι δεν είναι μαύρο πρόβατο. Είναι και πολλοί άλλοι σαν και αυτόν. Και ο καθένας δείχνει την δική του πλευρά, πως ας πούμε κάποιος ξεπέρασε τις κρίσεις πανικού, τι κάνει όταν πέφτει σε ένα βαρύ καταθλιπτικό επεισόδιο, όλοι λέμε κατά κάποιο τρόπο τις εμπειρίες μας.
Επίσης όταν κάποιος περνάει μία υποτροπή ένα δύσκολο επεισόδιο, είμαστε εκεί για να τον εμψυχώνουμε και να μπορούμε να τον βοηθάμε να μην βουλιάξει περαιτέρω, π.χ αν έχει αυτοκτονικό ιδεασμό να μη γίνει αυτόχειρας.
Πρέπει πια να μάθουμε ότι δεν είναι στο μυαλό μας όλα αυτά τα προβλήματα υγείας, είναι υπαρκτά και καλόν είναι να βγαίνουμε και να μιλάμε ανοιχτά γιατί υπάρχουν τρόποι αντιμετώπισης
Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ
