Η αγωνία που υπάρχει σε όλο τον πλανήτη και έχει κλείσει σύνορα ανάμεσα σε χώρες ώθησε τον διευθύνοντα σύμβουλο της BioNTech, Ugur Sahin να δηλώσει ότι αν τελικά αποδειχθεί ότι το εμβόλιο που έχει παρασκευάσει σε συνεργασία με την Pfizer δεν είναι αποτελεσματικό θα παρασκευάσει μια πιο βελτιωμένη έκδοσή του.
«Τεχνικά είμαστε σε θέση να διαθέσουμε ένα νέο εμβόλιο σε διάστημα έξι εβδομάδων. Βασικά, η ομορφιά της τεχνολογίας του αγγελιοφόρου RNA είναι ότι μπορούμε να αρχίσουμε απευθείας την ανάπτυξη ενός εμβολίου που μιμείται στην εντέλεια την νέα μετάλλαξη», εξήγησε ο διευθύνων σύμβουλος της BioNTech, Ugur Sahin.
Αλλωστε, τόσο η Pfizer όσο και η Moderna δοκιμάζουν ήδη τα εμβόλιά τους για να διαπιστώσουν εάν λειτουργούν κατά της νέας μεταλλαγμένης εκδοχής του ιού, η οποία εντοπίσθηκε πρόσφατα στο Ηνωμένο Βασίλειο και άλλες χώρες, σύμφωνα με ανακοινώσεις που εξέδωσαν οι δύο εταιρείες.
«Με βάση τα μέχρι στιγμής δεδομένα, περιμένουμε ότι η ανοσία που αποκτήθηκε μέσω του εμβολίου της Moderna θα λειτουργεί προστατευτικά κατά των μεταλλάξεων που έχουν πρόσφατα περιγραφεί στο Ηνωμένο Βασίλειο. Θα πραγματοποιήσουμε επιπλέον τεστ τις επόμενες εβδομάδες για να επιβεβαιώσουμε την προσδοκία αυτή», αναφέρεται στην ανακοίνωση της Moderna.
H Pfizer από την πλευρά της ανακοίνωσε ότι επεξεργάζεται στοιχεία σχετικά με την ικανότητα δειγμάτων αίματος ανθρώπων που έχουν εμβολιασθεί με το εμβόλιο των Pfizer/BioNtech να εξουδετερώσουν το νέο στέλεχος του Ηνωμένου Βασιλείου.
Ο νέος κορονοϊός έχει μεταλλαχθεί και πριν και οι δύο εταιρείες έχουν διαπιστώσει ότι τα εμβόλιά τους λειτουργούν και κατά των άλλων διαδοχικών μεταλλάξεων του ιού.
Ολο και περισσότεροι ειδικοί δηλώνουν ότι δεν είναι καθόλου βέβαιοι για την σημασία αυτής της τελευταίας μετάλλαξης του κορονοϊού, που προβλήθηκε από το Λονδίνο ως εξήγηση της εκτόξευσης των κρουσμάτων της Covid-19 τις τελευταίες εβδομάδες στην χώρα, εκτόξευση που συνέπεσε με την χαλάρωση της τήρησης μέτρων από τους Βρετανούς εν όψει των Χριστουγέννων.
Τι ξέρουμε μέχρι στιγμής για την μετάλλαξη
Κατά τις πρώτες εκτιμήσεις, το νέο στέλεχος με την κωδική ονομασία SARS-CoV-2 VUI 202012/01 φαίνεται να έχει αύξηση του R0 τουλάχιστον 0,4 και αυξημένη μεταδοτικότητα κατά 70%. Ωστόσο, δεν υπάρχουν ενδείξεις που να συνηγορούν στο να σχετίζεται το νέο στέλεχος με σοβαρότερη μορφή της νόσου.
Το νέο στέλεχος χαρακτηρίζεται από πολλαπλές (έως και 4.000) μεταλλάξεις σε γονίδια που κωδικοποιούν για αντιγονικούς καθοριστές της πρωτεΐνης S, καθώς και σε άλλες περιοχές του γονιδιώματος. Όσον αφορά στο Ηνωμένο Βασίλειο, η πιο επιβαρυμένη περιοχή είναι αυτή της Νοτιο-ανατολικής Αγγλίας, στην οποία φάνηκε αύξηση του ρυθμού του αριθμού των κρουσμάτων ανά 14ήμερο, από 100 σε 400 περιπτώσεις ανά 100.000 πληθυσμό.
Η γονιδιακή ανάλυση έδειξε ότι μεγάλο ποσοστό (άνω του 50%) αυτών των περιπτώσεων ανήκουν στο νέο στέλεχος του SARS-CoV-2. Παράλληλα, υπάρχουν αναφορές περιπτώσεων λοίμωξης COVID-19 από το νέο στέλεχος σε όλο το Ηνωμένο Βασίλειο (συνολικά τουλάχιστον 1.108 έως τις 13/12), αλλά και στη Δανία και στην Ολλανδία. Το Ευρωπαϊκό Κέντρο Πρόληψης και Ελέγχου Νοσημάτων (ECDC) συστήνει οι δημόσιες αρχές υγείας να απομονώνουν και να αναλύουν γενετικά τον ιό SARS-CoV-2, και εφόσον διαπιστώσουν την ύπαρξη ενός νέου στελέχους να ενημερώνουν τις ευρωπαϊκές αρχές. Ιδιαίτερη σημασία θα πρέπει να δοθεί σε περιπτώσεις επαναλοίμωξης COVID-19 για πιθανή ανίχνευση νέων στελεχών, καθώς επίσης και περιστατικά λοιμώξεων σε εμβολιασμένους.
Αποτελεσματικότητα εμβολίων
Αναφορικά με την αποτελεσματικότητα των εμβολίων, τα εμβόλια mRNA δεν αναμένεται να επηρεάζουν την αποτελεσματικότητα, όπως σημειώνουν οι καθηγητές του ΕΚΠΑ. Ωστόσο, εάν συσσωρευτούν μελλοντικά μεταλλαγές που να επιτρέπουν στον SARS-CoV-2 να διαλάθει της ανοσολογικής απόκρισης που έχει προκληθεί από το εμβόλιο, είναι πιθανό να καταστεί απαραίτητη η προσαρμογή των εμβολίων ανάλογα με τα κυκλοφορούντα στελέχη, αντίστοιχα με το εμβόλιο της γρίπης.