96 άνθρωποι πέθανα και μαζί τους, εκτός από τον πολωνό πρόεδρο, πολλά υψηλόβαθμα στελέχη της χώρας.
Οι Πολωνοί θεωρούν το Κατίν της Δυτικής Ρωσίας «καταραμένο τόπο», καθώς εκεί σφαγιάστηκαν, το 1940, 20.000 πολωνοί στρατιώτες από τους Σοβιετικούς. Η άποψη αυτή ενισχύεται μετά την πτώση του αεροσκάφους.
O Κατσίνσκι και η συνοδεία του κατευθύνονταν στο Σμολένσκ για να πάρουν μέρος σε τελετή μνήμης των θυμάτων της σφαγής που είχε σημειωθεί μετά την εισβολή της Σοβιετικής Ενωσης στην Πολωνία το 1940 και επί δεκαετίες αποτελούσε ένα ακανθώδες ζήτημα μεταξύ Πολωνίας και Σοβιετικής Ενωσης. Η Μόσχα αρνούνταν τη συμμετοχή της και χρειάσθηκε να περάσουν 50 χρόνια για να παραδεχθεί ότι οι διαταγές για τη σφαγή είχαν προέλθει από το Κρεμλίνο.
Οι πιλότοι του προεδρικού αεροσκάφους, παρά τις άσχημες καιρικές συνθήκες, προσπάθησαν επανειλημμένα να προσγειωθούν, επειδή γνώριζαν τη σημασία της τελετής μνήμης που θα πραγματοποιούνταν στο Κατίν για τις σχέσεις των δύο χωρών, στην επέτειο των 70 ετών από τη σφαγή. Και οι 97 επιβαίνοντες έχασαν τη ζωή τους, όταν το αεροπλάνο συνετρίβη περίπου ένα χιλιόμετρο από το αεροδρόμιο του Σμολένσκ, το πρωί του Σαββάτου.
Χθες έφθασε στη Βαρσοβία το φέρετρο του προέδρου Κατσίνσκι, το οποίο αποχαιρέτησε από το Σμολένσκ ο ρώσος πρωθυπουργός Βλαντίμιρ Πούτιν, αποδίδοντας πλήρεις στρατιωτικές τιμές. Οι σοροί των υπόλοιπων θυμάτων, μεταξύ των οποίων ανώτατοι αξιωματικοί των πολωνικών ενόπλων δυνάμεων, καθώς και βουλευτές, εστάλησαν στη Μόσχα για ταυτοποίηση. Ρώσοι ερευνητές με παρουσία πολωνών ειδικών αναλύουν στοιχεία από τα μαύρα κουτιά του αεροπλάνου, προκειμένου να καθορισθούν τα ακριβή αίτια του δυστυχήματος.
Χιλιάδες Πολωνοί συγκεντρώθηκαν κρατώντας αναμμένα κεριά, λουλούδια και πολωνικές σημαίες μπροστά από το προεδρικό μέγαρο της Βαρσοβίας και τήρησαν δύο λεπτά σιγής στη μνήμη των θυμάτων. Ο πρόεδρος της Ρωσίας Ντμίτρι Μεντβέντεφ εξέφρασε εκ μέρους του ρωσικού λαού τα «βαθύτατα και ειλικρινή συλλυπητήρια του» μετά τον θάνατο του πολωνού ομολόγου του. Σε τηλεοπτικό του διάγγελμα προς τον πολωνικό λαό, ο ρώσος πρόεδρος κήρυξε τη σημερινή Δευτέρα ως ημέρα εθνικού πένθους στη Ρωσία. Ο αμερικανός πρόεδρος Μπαράκ Ομπάμα χαρακτήρισε τον θάνατο του Λεχ Κατσίνσκι «τρομερό για την Πολωνία, τις ΗΠΑ και τον κόσμο», ενώ τη «βαθιά τους θλίψη» εξέφρασαν πολλοί ηγέτες όπως ο γάλλος πρόεδρος Νικολά Σαρκοζί, ο βρετανός πρωθυπουργός Γκόρντον Μπράουν και ο πρωθυπουργός της Ελλάδας Γιώργος Παπανδρέου.
Ο ασκών χρέη προέδρου στην Πολωνία Μπρονισλάβ Κομορόβσκι δήλωσε χθες ότι θα ανακοινώσει την ημερομηνία των προεδρικών εκλογών, λόγω του αιφνίδιου θανάτου του προέδρου Λεχ Κατσίνσκι, έπειτα από συνομιλίες που θα έχει με όλα τα πολιτικά κόμματα της Πολωνίας. «Είναι καθήκον μου να ανακοινώσω την ημερομηνία διεξαγωγής των προεδρικών εκλογών εντός των επόμενων 14 ημερών, ενώ οι εκλογές θα πρέπει να διεξαχθούν στις επόμενες 60 ημέρες από την ανακοίνωσή τους», δήλωσε σε τηλεοπτικό διάγγελμα ο Κομορόβσκι που ανέλαβε προσωρινά την προεδρία της Πολωνίας.
Την περασμένη Τετάρτη, ο Βλαντίμιρ Πούτιν έγινε ο πρώτος ρώσος ή σοβιετικός ηγέτης που παρέστη σε τελετή για τη σφαγή στο Κατίν και η συμμετοχή του μαζί με τον πρωθυπουργό της Πολωνίας Ντόναλντ Τασκ θεωρήθηκε σημαντικό βήμα στη βελτίωση των σχέσεων των δύο χωρών. Όμως ο πρόεδρος Κατσίνσκι, ο οποίος είχε έρθει συχνά σε αντιπαράθεση με ρώσους αξιωματούχους δεν εκλήθη να πάρει μέρος και γι΄ αυτό θα βρισκόταν σε άλλη τελετή που είχε προγραμματιστεί για το Σάββατο. Παρ΄ ότι το δυστύχημα μπορεί να επηρεάσει τις ρωσοπολωνικές σχέσεις αρνητικά, υπάρχουν αναλυτές που ελπίζουν ότι μπορεί να προκαλέσει το αντίθετο- να βοηθήσει ώστε να γεφυρωθούν οι διαφορές των δύο χωρών.
Ο πολωνός πρόεδρος Λεχ Κατσίνσκι, που σκοτώθηκε στο αεροπορικό δυστύχημα σε ηλικία 60 ετών, ήταν μια αμφιλεγόμενη προσωπικότητα της διεθνούς πολιτικής σκηνής. Ως δήμαρχος της Βαρσοβίας απαγόρευσε γιορτές ομοφυλοφίλων και υποστήριζε την επιστροφή της θανατικής καταδίκης. Εξελέγη πρόεδρος της Πολωνίας το 2005 ως υποψήφιος του κόμματος Νόμου και Δικαιοσύνης. Το κόμμα αυτό το είχε ιδρύσει ο ίδιος μαζί με τον δίδυμο αδελφό του Γιαροσλάβ το 2001 και υποστήριζε τις αξίες της Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας.
Νωρίτερα, στις προεδρικές εκλογές του 1990 τα δύο αδέλφια είχαν συμβάλει σημαντικά στη νίκη του ηγέτη της «Αλληλεγγύης» Λεχ Βαλέσα, όμως αργότερα συγκρούστηκαν με εκείνον. Μετά τις εκλογές του 2005, στις οποίες νίκησε το κόμμα Νόμου και Δικαιοσύνης, ο Λεχ αναδείχθηκε πρόεδρος της χώρας και ο αδελφός του, πρωθυπουργός. Το 2007 πρωθυπουργός ανέλαβε ο Ντόναλντ Τασκ, ο οποίος είχε μια τεταμένη σχέση με τον πρόεδρο.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ:
Αναζητώντας απαντήσεις στα συντρίμμια – Η αμέλεια των πιλότων
