Η αυτοκτονία του μεγάλου γαλλοελβετού σεφ Μπενουά Βιολιέ που βρέθηκε νεκρός στο σπίτι του στο Κρισιέ, κοντά στη Λωζάνη, στις 31 Ιανουαρίου 2016 σε ηλικία 44 ετών, είχε συγκλονίσει τον κόσμο της γαστρονομίας.
Σύμφωνα με τα πρώτα ευρήματα της αστυνομίας, που ανακάλυψε το πτώμα, η αυτοκτονία του σεφ προήλθε από πυροβόλο όπλο.
Ο διάσημος σεφ ήταν ο ιδιοκτήτης του εστιατορίου «l’ Hotel de Ville» στα προάστια της Λωζάνης από το 2012 έως τον θάνατό του το 2016, και θεωρούνταν ο κορυφαίος σεφ παγκοσμίως.
Το εστιατόριο του βρέθηκε στην κορυφή του γαστρονομικού καταλόγου «La Liste» τον Δεκέμβριο του 2015.
Η αυτοκτονία του προκάλεσε σοκ και έκπληξη. Γιατί ένας εξαιρετικά επιτυχημένος και αναγνωρισμένος ως ο καλύτερος σεφ διεθνώς, αποφάσισε να βάλει τέλος στη ζωή του;
Η ελβετική αστυνομία, στη σχετική ανακοίνωση, ανέφερε απλώς ότι η σορός του Βιολιέ βρέθηκε το απόγευμα της Κυριακής (31.01.2016) στο σπίτι του στο Κρισιέ, κοντά στη Λωζάννη, και ότι αυτοπυροβολήθηκε, τονίζοντας, ωστόσο, ότι διερευνώνται οι συνθήκες θανάτου του.
Ο σεφ Μπενουά Βιολιέ
Ο Βιολιέ, αρχιμάγειρας στο εστιατόριο «l’ Hotel de Ville» βραβευμένο με τρία αστέρια Michelin, είχε γεννηθεί στη Λα Ροσέλ, μια παράκτια πόλη της Δυτικής Γαλλίας από γονείς οινοποιούς.
Το 2013, του απονεμήθηκε ο τίτλος του «Σεφ της Χρονιάς» από τον κατάλογο Gault & Millau, μία από τις σημαντικότερες εκδόσεις στον κόσμο της υψηλής γαστρονομίας.
Ο οδηγός Michelin είχε δώσει στη δημοσιότητα, μία μέρα πριν το τραγικό του τέλος, τη λίστα με τα γαλλικά εστιατόρια που διαθέτουν αστέρια Michelin για το 2016 και ο Βιολιέ, παρότι το δικό του εστιατόριο ήταν στην Ελβετία, σκόπευε να παρευρεθεί στην εκδήλωση που πραγματοποιήθηκε στο Παρίσι, σύμφωνα με τα ελβετικά ΜΜΕ.
Το εστιατόριο l’ Hotel de Ville – Πηγή φωτογραφίας: ΑΠΕ-ΜΠΕ
Ο Μπενουά Βιολέ γεννήθηκε στην περιοχή Charente-Maritime, διαδέχθηκε τον Φιλίπ Ροσά το 2012 στην ηγεσία του διάσημου ελβετικού εστιατορίου «l’Hôtel de Ville», το οποίο διηύθυνε με τη σύζυγό του, Μπριζίτ.
Ο σεφ εργαζόταν σε αυτό το θρυλικό εστιατόριο που εδρεύει στο Κρισιέ, κοντά στη Λωζάνη, από το 1996, σύμφωνα με την ελβετική εφημερίδα «Le Temps». Το εστιατόριο είχε βραβευτεί με τρία αστέρια Michelin από το 1998.
Τον Δεκέμβριο, το εστιατόριο κέρδισε την πρώτη θέση στην «La Liste», της λίστας (La Liste) των 1.000 καλύτερων εστιατορίων στον κόσμο.
Το εστιατόριο είχε ξεπεράσει βάσει της κατάταξης αυτής το «Per Se» της Νέας Υόρκης, επίσης βραβευμένο με τρία αστέρια Michelin.
«Είναι υπέροχο, είναι εξαιρετικό για εμάς. Αυτή η κατάταξη θα τονώσει ακόμη περισσότερο την ομάδα», δήλωνε ενθουσιασμένος ο Μπενουά Βιολέ.
«Για μένα, τα βραβεία αποτελούν φόρο τιμής στη σκληρή δουλειά, στην ποιότητα μιας ομάδας, στο γεγονός ότι είμαστε συνεπείς», δήλωσε τότε στο Figaroscope. «Όμως, στο τέλος, δεν έχει καμία σημασία. Όταν δούλευα για τον Ζοέλ Ρομπουσόν, μας έλεγε: “Φροντίστε τους πελάτες σας, οι ανταμοιβές θα έρθουν αργότερα”».
Ο Μπενουά Βιολιέ ζούσε τα τελευταία 20 χρόνια της ζωής του στην Ελβετία. Το 2014 απέκτησε και βελγική υπηκοότητα, σύμφωνα με την ελβετική εφημερίδα «Blick».
Γιος οινοποιού και δεινός κυνηγός, διηύθυνε το «L’ Hotel de Ville» μαζί με την σύζυγό του Μπριζίτ. Από τα αγαπημένα του πιάτα ήταν ο λαγός, το αγριοκάτσικο και οι μπεκάτσες ενώ προωθούσε και την εποχιακή κουζίνα με μεγάλη έμφαση στα βιολογικά προϊόντα.
Το 2015, μετά τον θάνατο του μέντορά του Φιλίπ Ροσά, μαζί την σύζυγό του κατάφεραν να διαδεχτούν επάξια την διεύθυνση του εστιατορίου.
Ο Μπενουά Βιολέ είχε δηλώσει σε διάφορες συνεντεύξεις ότι έχασε και τους δύο πατέρες του το 2015, τον πραγματικό του πατέρα τον Απρίλιο και τον μέντορά του, Φιλίπ Ροσέ, σημειώνει η «Le Temps», και ήταν συντετριμμένος.
Στο Twitter, πολλοί σεφ έσπευσαν να εκφράσουν τη συγκίνησή τους στο άκουσμα της είδησης. «Μεγάλος σεφ, μεγάλος άνθρωπος, τεράστιο ταλέντο», έγραψε ο Πολ Μπουκούς, για πολλούς ο καλύτερος σεφ του κόσμου.
«Ο πλανήτης έχασε αυτόν τον εξαιρετικό σεφ», «πολύ θλιβερά νέα για έναν εξαιρετικά ταλαντούχο σεφ» έγραψαν μερικοί από τους πιο γνωστούς σεφ του κόσμου.
«Είμαστε βαθιά θλιμμένοι από τον θάνατο του Μπενουά Βιολιέ, ενός σεφ με τεράστιο ταλέντο. Οι σκέψεις μας είναι με την οικογένειά του και τις ομάδες του», έγραψε στο Twitter ο οδηγός Michelin.
Οι αυτοκτονίες των σεφ και τα αστέρια Michelin
Μάλιστα η Le Figaro, είχε αναφερθεί σε δημοσίευμά της και άλλους σπουδαίους σεφ που έχουν αυτοκτονήσει στο παρελθόν.
Στις 25 Φεβρουαρίου 2003, ο Μπερνάρ Λουαζό, σεφ του ξενοδοχείου-εστιατορίου «La Côte d’Or» στο Saulieu της Γαλλίας, αυτοκτόνησε σε ηλικία 52 ετών.
Δώδεκα χρόνια αργότερα, ο σεφ Ομάρου Καντού απαγχονίστηκε στην αποθήκη του, συγκλονίζοντας την οικογένειά του και τους φίλους τους.
Την ίδια χρονιά, στις 3 Δεκεμβρίου 2003, ένας λιγότερο διάσημος σεφ, Πιερ Ζομπέρ, ιδιοκτήτης και σεφ του «Hôtel de Bordeaux» στο Pons της Γαλλίας, έβαλε επίσης τέλος στη ζωή του.
Η βρετανική εφημερίδα Guardian, σε μια προσπάθεια να δει τη γενικότερη εικόνα, πήρε ως αφορμή τον αδόκητο θάνατο του Βιολιέ για να δείξει τι συμβαίνει στον κόσμο των μεγάλων σεφ του κόσμου.
Ο Λουαζό έπασχε από κατάθλιψη, ήταν εθισμένος με τη δουλειά του και αντιμετώπιζε οικονομικά προβλήματα.
Ο οδηγός Gault et Millau, ο οποίος μετά τα αστέρια Michelin, ανεβάζει και κατεβάζει τις «μετοχές» των εστιατορίων και των σεφ παγκοσμίως, είχε μειώσει τη βαθμολογία στο ρεστοράν που εργαζόταν ο Λουαζό κατά δύο μονάδες, ενώ υπήρχαν ισχυρές ενδείξεις ότι το ίδιο θα έκανε και η Michelin, αναφέρει το δημοσίευμα.
Ο Γκι Μαρτέν, κάτοχος τριών αστεριών στο ρεστοράν «Grand Vefout» του Παρισιού, παραδέχεται: «Τη μια στιγμή σου λένε πως είσαι ο εκλεκτός και την επόμενη σου λένε πως δεν είσαι. Γιατί; Τι έχεις κάνει; Πώς γίνεται τα προσόντα που απέκτησες με πόνο και η δημιουργικότητα, χρόνο και την ενέργεια που έδωσες, να εξαφανίζονται από τη μια ημέρα στην άλλη;» Αυτή η πίεση δεν είναι πρωτόφαντη.
Ο Αλέν Ζικ, το 1966, φύτεψέ μια σφαίρα στο κεφάλι του όταν έμαθε πως έχασε ένα από τα αστέρια Michelin που κατείχε.
Ο Ζεράρ Μπεσόν υπέστη καρδιακή προσβολή –τελικά επέζησε- το 2003 όταν του συνέβη κάτι παρόμοιο.
Η Πατρίσια Ζίζα, η οποία εργάστηκε με τους πιο διάσημους σεφ του κόσμου, και με τον Βιολιέ, παραδέχτηκε ότι «καθημερινά οι σεφ βρίσκονται στη σκηνή και πρέπει να παράγουν ένα εξαιρετικό έργο. Νιώθουν μεγάλη πίεση να διατηρήσουν το επίπεδό τους, κάτι που απαιτεί τεράστια προσοχή: από την εξασφάλιση πρώτων υλών άριστης ποιότητας μέχρι τον συντονισμό των ομάδων των συνεργατών. Αυτά επιβάλλουν πολλές θυσίες, ακόμα και στην προσωπική ζωή».
Η ίδια ανέφερε ότι η μεγάλη επιτυχία του Βιολιέ και μάλιστα σε νεαρή ηλικία, ίσως τον βάρυνε, αν και πάντα, ακόμα και υπό πίεση, παρέμενε ψύχραιμος.
Τέσσερα χρόνια μετά το τραγικό τέλος του Βιολιέ, η γυναίκα του Μπριζίτ, έδωσε μία συνέντευξη στο L’ Illustré μιλώντας για την ημέρα που τον αντίκρισε νεκρό, λέγοντας ότι ήταν μια Κυριακή σαν όλες τις άλλες:
«Ήταν Κυριακή. Ήμουν στη Λωζάνη με τον γιο μου Ρομέν (13 ετών τότε) στο σπίτι κάποιων στενών φίλων. Ο Μπενουά θα αναχωρούσε για το Παρίσι για τη γαστρονομική λέσχη Prosper Montagné. Είχα ετοιμάσει τη βαλίτσα του. Τον άφησα στις 2.30 μ.μ. Ένας οδηγός θα τον πήγαινε στο αεροδρόμιο στις 3.30μμ. Το αεροπλάνο έφυγε στις 6μμ. Όλα συνέβησαν σε αυτή τη μία ώρα».
Στη συνέχεια είπε: «Ο οδηγός μου τηλεφώνησε και μου είπε: “Ο σύζυγός σας δεν απαντάει. Κάλεσα δύο αριθμούς του χωρίς αποτέλεσμα. Αλλά πάντα το σήκωνε. Σκέφτηκα: Κάτι συμβαίνει. Πάμε στο διαμέρισμα. Καθ’ οδόν, ζήτησα από τον γιο μου να ελέγξει ότι ο αριθμός έκτακτης ανάγκης ήταν 144, ώστε να μπορέσω να τον καλέσω αν χρειαστεί».
«Ανέβηκα μόνη μου, άνοιξα την πόρτα του διαμερίσματος και βρήκα τον Μπενουά στο πάτωμα. Είχε πέσει δίπλα στο κρεβάτι. Είχε αυτοπυροβοληθεί με την καραμπίνα του. Δεν μπορούσα να κάνω τίποτα. Έμεινα εκεί για δύο δευτερόλεπτα. Μετά βγήκα έξω για να βρω το γιο μου».
«Ένα μέρος του εγκεφάλου μου δεν το καταλάβαινε. Σαν να μην ήταν αληθινό. Δεν αντέδρασα. Δεν είχα κανένα προαίσθημα για το τι είχε συμβεί… Από το καλύτερο εστιατόριο του κόσμου στον αφανισμό μιας ζωής, μιας καριέρας… Τίποτα δεν θα ήταν πια ίδιο. Εκείνη τη στιγμή, βέβαια, δεν το είχα συνειδητοποιήσει ακόμα. Λέω στον εαυτό μου: “Θέλω να προστατεύσω τον γιο μου και να είμαι εκεί γι’ αυτόν”».
Όσο για το αν υπήρχε κάτι που θα μπορούσε να την είχε προειδοποιήσει είπε:
«Ο Μπενουά ήταν υπερβολικά κουρασμένος. Από το φθινόπωρο και μετά, είναι μια εξαντλητική περίοδος γιατί τότε βγαίνουν οι οδηγοί εστιατορίων. Είχε δώσει πολλή ενέργεια τα προηγούμενα τέσσερα χρόνια».
Στην ερώτηση γιατί νομίζει ότι έβαλε τέλος στη ζωή του απάντησε:
«Αυτό είναι το μυστήριο. Όλα ήταν μια χαρά. Είχαμε τα πάντα. Δεν μπορούσαμε να πάμε ψηλότερα. Δεν άφησε τίποτα για να εξηγήσει την πράξη του».
«Δεν κοιμόταν πολύ, σκεφτόταν πολύ. Και ήθελε να είναι περιζήτητος. Ήθελε να είναι σε κάθε “γήπεδο”. Από άποψη χρόνου, το μόνο που του είχε απομείνει ήταν η νύχτα. Και ήταν αποφασισμένος να τα καταφέρει».