Το πρώτο ερωτικό γράμμα του Αγίου Βαλεντίνου που έχει διασωθεί χρονολογείται το 1477 στην Αγγλία.
Η Μάργκερι Μπρους στέλνει μία επιστολή, που θα μείνει στην ιστορία ως το πρώτο γράμμα του Αγίου Βαλεντίνου και απευθύνεται στον μελλοντικό σύζυγό της και βουλευτή, Τζον Πάστον γράφοντάς του «Στον Αγαπημένο μου Βαλεντίνο».
Είναι η πρώτη φορά στη γραπτή ιστορία, που κάποιος χρησιμοποιεί τη λέξη «Βαλεντίνος» για να αναφερθεί στο ταίρι του.
Πριν από το συγκεκριμένο γράμμα, η ημέρα του Αγίου Βαλεντίνου ήταν μια λιγότερο γνωστή ονομαστική εορτή.
Κατά τον Μεσαίωνα, η 14η Φεβρουαρίου θεωρείτο ως η αρχή της εποχής του ζευγαρώματος των πουλιών, αλλά από τον 14ο αιώνα και μετά άρχισε να κάνει την εμφάνισή της στην αγγλική ποίηση ως η γιορτή των ερωτευμένων.
Γιατί όμως Μάργκερι έγραψε το γράμμα;
Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι αυτό το γράμμα του Αγίου Βαλεντίνου έχει ελκυστικές φράσεις, ακόμη και λίγη ποίηση αγάπης. Η Μάργκερι συνθέτει αυτές τις γραμμές, προσπαθώντας ξεκάθαρα να πείσει τον Τζον να μην την εγκαταλείψει και ότι ο έρωτάς τους θα ανθίσει.
«Η καρδιά μου σε αγαπά πάνω από όλα τα γήινα πράγματα» του γράφει για να δηλώσει ξεκάθαρα την αγάπη της.
Το 1477, η Μάργκερι Μπρους, που γράφει το γράμμα, ήταν μια νεαρή κοπέλα γύρω στα 15 – 20 ετών.
Απευθύνεται στον καλό της με ερωτικές εκφράσεις και υποσχόμενη γίνει η καλύτερη σύζυγος:
«Αν με αγαπάς όπως προσπαθώ πραγματικά να το κάνεις, δεν θα με αφήσεις» του λέει.
Από την άλλη, ο Τζον Πάστον, ένας 33χρονος νεαρός με 10 αποτυχημένους αρραβώνες στο ενεργητικό του.
Όντας ο δευτερότοκος γιος της οικογένειάς του, ήξερε ότι δε θα κληρονομούσε τίποτα από τους γονείς του.
Για να εξασφαλίσει λοιπόν την οικονομική του ευημερία, είχε ζητήσει από την ερωτευμένη Μάργκερι να αυξήσει το ποσό της προίκας της, διαφορετικά θα ακύρωνε τον γάμο.
Φαινόταν να καταλήγει σε αδιέξοδο, με την πιθανότητα μιας ενδέκατης αποτυχημένης απόπειρας γάμου να είναι πιο ορατή από ποτέ.
Η Μάργκερι όμως δεν ήθελε να τον χάσει και αποφάσισε να του στείλει ένα γράμμα με αφορμή την ημέρα των ερωτευμένων, όπου του εξηγεί πώς έχουν τα πράγματα αλλά και πώς αισθάνεται για εκείνον.
«Επιθυμώ να ακούσω για την ευημερία σου, την οποία παρακαλώ πολύ τον Παντοδύναμο Θεό να διαφυλάξει» του γράφει και συνεχίζει:
«Και αν σε ευχαριστεί να ακούσεις για τη δική μου ευημερία, δεν είμαι καλά ούτε στο σώμα ούτε στην καρδιά, ούτε θα είμαι μέχρι να σε ακούσω».
Στο γράμμα τού αναφέρει ακόμα ότι μίλησε για το θέμα της προίκας στον μητέρα της και εκείνη με την σειρά της έχει… αναλάβει τώρα τον πατέρα της με την ελπίδα να τον πείσει.
«Αλλά αν με αγαπάς, όπως πιστεύω αληθινά ότι με αγαπάς, δεν θα με αφήσεις γι’ αυτό. Γιατί εγώ ποτέ δεν θα σε εγκατέλειπα» του δηλώνει προσπαθώντας να τον «χτυπήσει» στο συναίσθημα.
Τέλος τον παρακαλούσε να μην δείξει το γράμμα σε κανέναν. Ούτε που φανταζόταν, 547 χρόνια πριν, ότι αυτό το γράμμα θα έμπαινε σε μουσείο και θα το έβλεπαν χιλιάδες ζευγάρια μάτια.
Το γράμμα γράφτηκε στο Τόπκροφτ, στην εκκλησία του χωριού και μιας και οι γυναίκες του 15ου αιώνα ήταν αγράμματες, εικάζεται ότι το γράμμα αυτό ζήτησε να της το γράψει ένας ιερέας.
Και έζησαν αυτοί καλά κι εμείς καλύτερα…
Ήταν η μητέρα της Μάργκερι, Ελίζαμπεθ, που θα έβαζε το χεράκι για να δει την ερωτευμένη κόρη της στο πλευρό του καλού της.
Διαπιστώνοντας ότι η κόρη της και ο Τζον ήταν ταιριαστό ζευγάρι, σκέφτηκε να βοηθήσει για να είναι μαζί. Γιατί να χαθεί ένας τέτοιος έρωτας;
Η μητέρα έκανε τις οικογένειες να συναντηθούν, να τα πουν και να τα συμφωνήσουν… Πώς;
Προσκάλεσε τον Τζον να συναντηθεί και να διαπραγματευτεί με τον… πιθανό πεθερό του. Η πρόσκληση στο μελλοντικό γαμπρό της έλεγε:
«Η Παρασκευή είναι η ημέρα του Αγίου Βαλεντίνου και κάθε πουλί του επιλέγει ένα σύντροφο. Και αν θέλετε να έρθετε την Πέμπτη το βράδυ και να μείνετε μέχρι τη Δευτέρα, εμπιστεύομαι στον Θεό ότι θα μιλήσετε στον άντρα μου και θα προσευχηθώ να λύσουμε το θέμα».
Ο Τζον και η Μάργκερι παντρεύτηκαν δύο μήνες μετά το Σαββατοκύριακο του Αγίου Βαλεντίνου και μάλιστα στην ίδια εκκλησία που η Μάργκερι είχε γράψει το γράμμα.
Δύο χρόνια αργότερα, ο μεγαλύτερος γιος της οικογένειας Πάστον πέθανε – πιθανότατα από βουβωνική πανώλη – και έτσι ο Τζον έγινε επικεφαλής της οικογένειας Πάστον και τελικά Λόρδος Ανώτατος Ναύαρχος. Με λίγα λόγια και ανέβηκε και κοινωνικά και παντρεύτηκε την αγαπημένη του.
Έπαιξε ρόλο το γράμμα της Μάργκερι;
Δεν μπορεί κανείς να πει με σιγουριά αν το γράμμα της Μάργκερι έπαιξε καταλυτικό ρόλο στην έκβαση της ιστορίας.
Σίγουρα όμως ότι αυτή η επιστολή δίνει μια εικόνα των κοινωνικών διαπραγματεύσεων αλλά και και των τεχνικών διαπράγματευσης που εμπλέκονται στη σύναψη γάμου κατά τον Μεσαίωνα.
Η Μάργκερι προσπαθεί να πείσει τον Τζον ότι θα τον παντρευόταν, ό,τι κι αν γινόταν.
Είτε δεχτούμε ότι το γράμμα της ήταν είτε μια αληθινή έκφραση αγάπης, είτε μια κίνηση – ματ για να εξασφαλίσει τον γάμο της, δεν μπορεί κανείς να αμφισβητήσει την τρυφερότητα που διακρίνει το γράμμα αυτό.
Φυσικά, η Μάργκερι δεν είχε ιδέα ότι η ερωτική της επιστολή θα γινόταν ένα τόσο σημαντικό δημόσιο έγγραφο, που θεωρείται ως το πρώτο γράμμα του Αγίου Βαλεντίνου στον κόσμο.
«Σας ικετεύω να μην δει κανένα γήινο πλάσμα αυτή την επιστολή» παρακαλούσε τον μέλλοντα σύζυγό της.
Δεν ήξερε ότι θα γινόταν μέλος μίας οικογένειας μανιωδών συλλεκτών επιστολών…