Ο Τραμπ καλεί το Ιράν να κάνει συμφωνία πριν να είναι αργά - Φόβοι για ανεξέλεγκτη κλιμάκωση
Ο πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ είχε επανειλημμένα παροτρύνει το Ισραήλ να μην επιτεθεί στις πυρηνικές εγκαταστάσεις του Ιράν. Και όλα δείχνουν πως δεν τα κατάφερε.
Τώρα ο Τραμπ καλεί το Ιράν να κάνει συμφωνία με το Ισραήλ προτού χειροτερέψουν τα πράγματα, στην πρώτη του δημόσια τοποθέτηση μετά την επίθεση του Ισραήλ στην Τεχεράνη.
Ο ισραηλινός ηγέτης Μπενιαμίν Νετανιάχου φαίνεται να αψήφησε τον Τραμπ με την απόφασή του να προχωρήσει σε επίθεση κατά του πυρηνικού προγράμματος του Ιράν, κάτι που φοβούνταν οι αξιωματούχοι των ΗΠΑ και των συμμάχων τους. Τα πρώτα σημάδια δείχνουν ότι προχώρησε ακόμη πιο μακριά, στοχεύοντας πυρηνικές εγκαταστάσεις του Ιράν, κορυφαίους στρατιωτικούς διοικητές και πυρηνικούς επιστήμονες. Το Ισραήλ επέλεξε να δράσει τώρα – είτε αρέσει στον Τραμπ, είτε όχι, είναι ο τίτλος ανάλυσης του BBC.
Η επίθεση έλαβε χώρα λίγες ώρες αφότου ο Τραμπ είχε δηλώσει στους δημοσιογράφους ότι δεν επρόκειτο να γίνει επίθεση και ότι οι ΗΠΑ εξακολουθούσαν να πιστεύουν στις προοπτικές μιας διπλωματικής λύσης, την οποία ο Νετανιάχου θεωρούσε από καιρό αδύνατη.
Η απόφαση του Νετανιάχου κλιμακώνει την ένταση στη Μέση Ανατολή με τα αντίποινα του Ιράν να είναι αναπόφευκτα. Θέτει όμως ακόμα και μεγάλα ερωτήματα σχετικά με την ικανότητα του Τραμπ να επηρεάσει έναν σύμμαχο όπως ο Νετανιάχου.
Φίλοι ή εχθροί Τραμπ και Νετανιάχου
Ο Ντόναλντ Τραμπ έχει διαμηνύσει στον Ισραηλινό ηγέτη Μπενιαμίν Νετανιάχου ότι δεν θέλει να προχωρήσει τώρα σε στρατιωτική ενέργεια και ότι πρέπει να περιμένει, καθώς η αμερικανική κυβέρνηση συνεχίζει τις διαπραγματεύσεις με την Τεχεράνη για το πυρηνικό πρόγραμμα.
Ωστόσο, οι Ισραηλινοί θεώρησαν ξεκάθαρα ότι αυτή ήταν η ευκαιρία τους να δράσουν. Πιστεύουν ότι το Ιράν βρίσκεται στο πιο αδύναμο σημείο του στην περιοχή, ειδικά μετά την αποδυνάμωση της Χεζμπολάχ στον Λίβανο πέρυσι, αναφέρει σε ανάλυσή του το BBC.
Ο Νετανιάχου έκρινε ότι η κατάλληλη στιγμή είναι τώρα, ακόμη κι αν αυτό δυσαρεστεί τις ΗΠΑ.
Ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ, Μάρκο Ρούμπιο, εξέδωσε μια λιτή ανακοίνωση αμέσως μετά την επίθεση, κρατώντας αποστάσεις από αυτό που αποκάλεσε «μονομερή ενέργεια» του στενού συμμάχου.
«Δεν έχουμε καμία εμπλοκή στις επιθέσεις κατά του Ιράν και πρώτη μας προτεραιότητα είναι η προστασία των αμερικανικών δυνάμεων στην περιοχή», δήλωσε.
Ο Ρούμπιο πρόσθεσε ότι το Ισραήλ είχε ενημερώσει τις ΗΠΑ ότι θεωρεί την επίθεση «αναγκαία για την αυτοάμυνά του».
Ο Λευκός Οίκος – τουλάχιστον δημόσια – τήρησε αποστάσεις από τη στρατιωτική ενέργεια, στέλνοντας το μήνυμα ότι δεν θέλει να εμπλακεί στη σύγκρουση. Παρόμοια εικόνα είδαμε και πέρυσι, όταν το Ισραήλ κλιμάκωσε τη σύρραξη στην περιοχή, ενώ οι ΗΠΑ προσπαθούσαν να περιορίσουν τις επιπτώσεις, να συνδράμουν στην άμυνα του Ισραήλ, αλλά χωρίς να παρασυρθούν σε άμεση εμπλοκή.
Λίγες ώρες πριν τα ισραηλινά πλήγματα, Αμερικανοί αξιωματούχοι ενημέρωναν ότι δεν θα υπήρχε καμία αμερικανική υποστήριξη σε ενδεχόμενη ισραηλινή επίθεση – ακόμη και όσον αφορά την ανεφοδιασμό των μαχητικών στον αέρα. Η προειδοποίηση αυτή απευθυνόταν στην Τεχεράνη.
Δεν είναι ακόμη σαφές αν η στάση του Ρούμπιο και η επιμονή για αποστασιοποίηση των ΗΠΑ είναι μια τακτική κίνηση ώστε να αποτραπεί ιρανική επίθεση σε αμερικανικές βάσεις στην περιοχή, ή αν αποτελεί αντανάκλαση της πραγματικής ρήξης που έχει αναπτυχθεί μεταξύ Τραμπ και Νετανιάχου τις τελευταίες εβδομάδες.
Οι Ισραηλινοί, από την πλευρά τους, υποστηρίζουν ότι υπήρξε «πλήρης και απόλυτος συντονισμός» με τις ΗΠΑ πριν τις επιθέσεις. Αυτή η άποψη δεν έχει ακόμη επιβεβαιωθεί επίσημα από την Ουάσινγκτον.
Ωστόσο, ο Ρούμπιο έστειλε προειδοποίηση προς την Τεχεράνη: «Ας είμαι σαφής: το Ιράν δεν πρέπει να στοχεύσει αμερικανικά συμφέροντα ή προσωπικό».
«Κάντε συμφωνία, θα χειροτερέψει» προειδοποιεί το Ιράν ο Τραμπ
Στην πρώτη δημόσια τοποθέτησή του προχώρησε πριν από λίγο ο Πρόεδρος των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ μετά την επίθεση που δέχθηκε η Τεχεράνη από το Ισραήλ και έχει αποδέκτη μόνο το Ιράν.
Ο Ντόναλντ Τραμπ, με ανάρτησή του στην πλατφόρμα Truth Social καλεί το Ιράν να προχωρήσει σε συμφωνία γιατί προειδοποιεί ότι η κατάσταση θα χειροτερέψει.
Μάλιστα λέει χαρακτηριστικά: «Το Ιράν πρέπει να κάνει μια συμφωνία, πριν δεν μείνει τίποτα, και να σώσει αυτό που κάποτε ήταν γνωστό ως Ιρανική Αυτοκρατορία. Όχι άλλος θάνατος, όχι άλλη καταστροφή, απλά κάντε το πριν να είναι πολύ αργά».
Τονίζει ακόμα ότι υπάρχει χρόνος για να τερματιστεί αυτή η σφαγή και υπενθυμίζει ότι όσοι Ιρανοί σκληροπυρηνικοί μίλησαν γενναία δεν ήξεραν τι επρόκειτο να συμβεί και τώρα είναι νεκροί.
Το ερώτημα πλέον παραμένει: Πώς θα αντιδράσουν οι Ηνωμένες Πολιτείες για να υπερασπιστούν το Ισραήλ;
Το BBC υπενθυμίζει ότι πέρυσι υπήρξαν δύο περιπτώσεις όπου η κατάσταση ξέφυγε και οι ΗΠΑ αναγκάστηκαν να εμπλακούν. Ο κίνδυνος να χαθεί ο έλεγχος παραμένει υψηλός.
Δεν φαίνεται να υπήρξε ο ίδιος βαθμός συντονισμού με τους συμμάχους του Ισραήλ όπως σε προηγούμενες κρίσεις – αυτή τη φορά όλα έγιναν πιο γρήγορα και με πολύ λιγότερο έλεγχο.
Οι ώρες και οι μέρες που έρχονται είναι πολύ κρίσιμες…
