Το θέμα της παραχώρησης εδαφών αποτελεί βασικό σημείο των διαπραγματεύσεων, οι οποίες διεξάγονται ενόψει της συνάντησης του Ντόναλντ Τραμπ με τον Βλαντιμίρ Πούτιν στην Αλάσκα.
Ο ειδικός απεσταλμένος του Αμερικανού προέδρου, Στιβ Γουίτκοφ, αποκάλυψε σε συνέντευξή του στο CNN ότι η Μόσχα και ο Πούτιν φέρεται να έκανε «ορισμένες παραχωρήσεις» σχετικά με πέντε κρίσιμες ουκρανικές περιοχές κατα την διάρκεια των διαπραγματεύσεων, οι οποίες βρίσκονται «στον πυρήνα της συμφωνίας».
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
Σύμφωνα με το BBC, οι περιοχές Κριμαία, Λουχάνσκ, Ντονέτσκ, Ζαπορίζια και Χερσώνα βρίσκονται στο επίκεντρο του πολέμου και του ρωσικού ενδιαφέροντος από το 2014. Η Ρωσία πήρε την Κριμαία την άνοιξη εκείνης της χρονιάς, ενώ τις άλλες τέσσερις περιοχές τις προσάρτησε το 2022, μετά από δημοψηφίσματα που η διεθνής κοινότητα δεν αναγνώρισε, θεωρώντας τα προσχηματικά.
Το Ντονμπάς και η ρωσική στρατηγική
Μία από τις βασικές περιοχές που θέλει ο Πούτιν είναι το Ντονμπάς, η βιομηχανική περιοχή της ανατολικής Ουκρανίας που αποτελείται από το Ντονέτσκ και το Λουχάνσκ. Η περιοχή, στην οποία οι πολίτες μιλάνε κυρίως ρώσικα, αποτέλεσε το πρώτο πεδίο πολεμικής αντιπαράθεσης όταν η Ρωσία, μετά την προσάρτηση της Κριμαίας, ενίσχυσε ένοπλες ομάδες που κατέλαβαν τμήματα των δύο περιφερειών.
Το 2022, λίγο πριν από την εισβολή, ο Πούτιν αναγνώρισε μονομερώς την «ανεξαρτησία» ολόκληρων των περιοχών Ντονέτσκ και Λουχάνσκ, υπερβαίνοντας ακόμη και τα όρια που είχαν επιβάλει οι φιλορωσικές διοικήσεις.
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
Τι περιέχει η πρόταση «παγώματος» της γραμμής μετώπου
Σύμφωνα με πληροφορίες που μετέδωσαν το Σάββατο οι Financial Times, το Bloomberg και το Reuters, ο Ρώσος πρόεδρος πρότεινε στον Ντόναλντ Τραμπ να «παγώσει» τις πολεμικές επιχειρήσεις κατά μήκος της γραμμής μετώπου, υπό την προϋπόθεση ότι ο Ουκρανός πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι θα παραδώσει τον πλήρη έλεγχο του Ντονμπάς στη Μόσχα.
Αυτό θα σήμαινε πρακτικά παραχώρηση ουκρανικών εδαφών στα οποία ο ρωσικός στρατός δεν έχει καταφέρει να αποκτήσει τον έλεγχο.
Η πρόταση αυτή περιλαμβάνει και τη διατήρηση του ρωσικού ελέγχου στη Ζαπορίζια και τη Χερσώνα, περιοχές υψηλής στρατηγικής σημασίας στον νότο, καθώς και την Κριμαία, που η Μόσχα θεωρεί «τετελεσμένο γεγονός».
Οι δηλώσεις Γουίτκοφ
«Οι Ρώσοι έκαναν κάποιες παραχωρήσεις στο τραπέζι σχετικά με αυτές τις πέντε περιοχές», ανέφερε ο Γουίτκοφ, προσθέτοντας ότι «το Ντονέτσκ είναι ένα κρίσιμο ζήτημα, το οποίο θα συζητηθεί αύριο».
Ο ίδιος πιστεύει ότι οι συνομιλίες στον Λευκό Οίκο, παρουσία του Τραμπ και του Ζελένσκι, θα οδηγήσουν σε «αποφάσεις επί τόπου».
Η τοποθέτηση του απεσταλμένου του Τραμπ έρχεται να ενισχύσει τα σενάρια περί μιας άτυπης «συμφωνίας ανταλλαγής» που θα μπορούσε να διασφαλίσει μια εύθραυστη εκεχειρία, χωρίς ωστόσο να επιλύει τις θεμελιώδεις διαφορές ανάμεσα στο Κίεβο και τη Μόσχα.
Τι λέει η Ευρώπη
Οι ευρωπαϊκές πρωτεύουσες φαίνονται προβληματισμένες με αυτές τις προτάσεις. Όπως τονίζουν διπλωματικές πηγές, οποιαδήποτε παραχώρηση που αφορά ουκρανικό έδαφος κινδυνεύει να αναγνωριστεί de facto ως ρωσικό κεκτημένο, δημιουργώντας ένα επικίνδυνο προηγούμενο για την ευρωπαϊκή ασφάλεια.
Για τον λόγο αυτό, οι ηγέτες της Ε.Ε. αναμένεται να μεταφέρουν στον Τραμπ ποια είναι τα όρια τους, ζητώντας σκληρή στάση έναντι της Ρωσίας και σαφείς εγγυήσεις για την Ουκρανία.
Πάντως, ο Ουκρανός πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι δήλωσε την Κυριακή στις Βρυξέλλες ότι το Κίεβο είναι έτοιμο να συζητήσει εδαφικές αλλαγές στο πλαίσιο μιας ειρηνευτικής συμφωνίας για τον τερματισμό της ρωσικής εισβολής, αλλά απέκλεισε κατηγορηματικά το ενδεχόμενο παραχώρησης εδαφών που δεν βρίσκονται ήδη υπό ρωσική κατοχή.
«Χρειαζόμαστε πραγματικές διαπραγματεύσεις», είπε χαρακτηριστικά σε συνέντευξη Τύπου με την πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν. «Αυτό σημαίνει ότι μπορούν να ξεκινήσουν εκεί που είναι σήμερα η γραμμή του μετώπου, η γραμμή επαφής είναι η καλύτερη γραμμή για συζήτηση».
Ο πρόεδρος της Ουκρανίας επέμεινε ότι η ανταλλαγή εδαφών είναι αδύνατη σύμφωνα με το ουκρανικό σύνταγμα. «Ο Πούτιν έχει πολλές απαιτήσεις, αλλά δεν τις γνωρίζουμε όλες» είπε ο Ουκρανός πρόεδρος προσθέτοντας ότι απαιτείται χρόνος για την περαιτέρω εξέταση τους.
Δείτε αναλυτικά εικόνες από τον χάρτη της Ουκρανίας από το BBC.
