Την ώρα που η ελληνική Πολεμική Αεροπορία θωρακίζεται με Rafale, αναβαθμίζει τα F-16 σε Viper και ετοιμάζεται για την έλευση των πρώτων F-35, η Τουρκία δείχνει να στρέφεται οριστικά στην αγορά Eurofighter Typhoon, σε μια κίνηση που περισσότερο αποτυπώνει την αδυναμία της να αποκτήσει stealth μαχητικά αεροσκάφη, παρά αλλάζει τις ισορροπίες στο Αιγαίο.
Ειδικότερα, η Τουρκία είναι πολύ κοντά σε προκαταρκτική συμφωνία αξίας έως και 6,5 δισεκατομμυρίων ευρώ για την προμήθεια έως 40 Eurofighter Typhoon, σύμφωνα με αποκλειστικό ρεπορτάζ που δημοσίευσε χθες (21.07.2025) η Wall Street Journal.
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
Οι διαπραγματεύσεις έχουν προχωρήσει σημαντικά και δεν αποκλείεται η ανακοίνωση ακόμη και εντός της εβδομάδας, εφόσον η νέα κυβέρνηση της Γερμανίας δώσει τελικά το «πράσινο φως», το οποίο μέχρι σήμερα αποτελούσε τον βασικό ανασταλτικό παράγοντα λόγω των ενστάσεων του Βερολίνου απέναντι στην τουρκική εξωτερική πολιτική και τις στρατιωτικές της επεμβάσεις σε Συρία και Λιβύη.
Η συμφωνία, εφόσον ολοκληρωθεί, θα αποτελέσει τεράστια οικονομική ανάσα για την ευρωπαϊκή κοινοπραξία του Typhoon (BAE Systems, Airbus, Leonardo), που βλέπει τις εξαγωγές της να συρρικνώνονται όσο το αμερικανικό F-35 κατακτά το σύνολο σχεδόν των αγορών του NATO.
Ωστόσο, παρά τη μαχητική ισχύ του Eurofighter Typhoon, το αεροσκάφος δεν διαθέτει τα χαρακτηριστικά stealth που θα άλλαζαν ριζικά την επιχειρησιακή ισορροπία υπέρ της Τουρκίας στο Αιγαίο και την Ανατολική Μεσόγειο.
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
Eurofighter: το αντίδοτο που δεν φέρνει ανατροπή
Η Άγκυρα επιδιώκει εδώ και χρόνια την επιστροφή στο πρόγραμμα F-35, ωστόσο η απόφαση Ερντογάν να αποκτήσει το ρωσικής κατασκευής αντιαεροπορικό σύστημα S-400 έναντι 2,5 δισεκατομμυρίων δολαρίων οδήγησε σε άμεσο αποκλεισμό της Τουρκίας από το stealth πρόγραμμα.
Η κίνηση αυτή, που εντάχθηκε στη στρατηγική προσέγγισης με τη Μόσχα μετά την απόπειρα πραξικοπήματος του 2016, έφερε βαρύ τίμημα για την τουρκική αεροπορία, αφήνοντάς την εκτός του προγράμματος αεροσκαφών 5ης γενιάς, ενώ ήδη είχε προγραμματιστεί να παραλάβει 100 F-35.
Σήμερα, οι Τούρκοι επιτελείς γνωρίζουν καλά ότι χωρίς F-35 η Τουρκία δεν μπορεί να αντιμετωπίσει επαρκώς τις νέες δυνατότητες της ελληνικής Πολεμικής Αεροπορίας.
Η ελληνική πλευρά ενισχύθηκε κατακόρυφα με την απόκτηση των γαλλικών Rafale, εξοπλισμένων με πυραύλους Meteor, ενώ ήδη παραλαμβάνει τα πρώτα πλήρως αναβαθμισμένα F-16 Viper, τα οποία σε συνδυασμό με την έλευση των πέμπτης γενιάς αεροσκαφών τύπου F-35, από το 2030 θα δημιουργήσουν μια απόλυτα σύγχρονη και δικτυοκεντρική δύναμη.
Μπροστά σε αυτά τα δεδομένα, το Eurofighter Typhoon αποτελεί για την Τουρκία απλώς μια λύση ανάγκης: ένα μαχητικό 4,5 γενιάς με υψηλές επιδόσεις αέρος-αέρος, κορυφαία ταχύτητα και ευελιξία, δυνατότητα μεταφοράς Meteor, αλλά χωρίς το τεχνολογικό άλμα των stealth χαρακτηριστικών που θα επέτρεπαν στην Άγκυρα να αποκτήσει πλεονέκτημα, πόσο μάλλον όταν ο κύριος όγκος των μαχητικών της θα αποτελείται από F-16 σαφώς υποδεέστερα από τα ελληνικά Viper.
Το πρόγραμμα KAAN και οι καθυστερήσεις
Η Άγκυρα επιδιώκει παράλληλα την ανάπτυξη του εγχώριου μαχητικού 5ης γενιάς KAAN, το οποίο πραγματοποίησε παρθενική πτήση φέτος. Ωστόσο, οι αναλυτές εκτιμούν ότι η πλήρης επιχειρησιακή του ένταξη δεν πρόκειται να γίνει πριν το 2035-2040, καθώς απαιτείται μακρά περίοδος δοκιμών, ανάπτυξης κινητήρα και πιστοποίησης ηλεκτρονικών.
Το Eurofighter, λοιπόν, είναι για την Τουρκία το μοναδικό μέσο να καλύψει το κενό ισχύος για την επόμενη δεκαετία, μέχρι να καταστεί το KAAN όπως ελπίζει αξιόπιστο επιχειρησιακά.
Η Γερμανία ξεκλειδώνει τις διαπραγματεύσεις
Μέχρι σήμερα η Γερμανία αποτελούσε τον μεγάλο «εμπόδιο» για την έγκριση της πώλησης Eurofighter Typhoon στην Τουρκία, λόγω των αντιρρήσεων για την τουρκική στάση απέναντι σε Ελλάδα και Κύπρο αλλά και τις στρατιωτικές επιχειρήσεις της Άγκυρας στην περιοχή.
Ωστόσο, όπως αποκαλύπτει η Wall Street Journal, η νέα κυβέρνηση υπό τον Φρίντριχ Μερτς εμφανίζεται έτοιμη να εγκρίνει την εξαγωγική άδεια. Ο ίδιος ο Γερμανός καγκελάριος δήλωσε από το Λονδίνο ότι οι διαπραγματεύσεις βρίσκονται στην τελική ευθεία και αναμένονται σύντομα αποφάσεις.
Παράλληλα, το Ηνωμένο Βασίλειο εμφανίζεται ιδιαίτερα θετικό, καθώς το Eurofighter αποτελεί την αιχμή της βρετανικής αμυντικής βιομηχανίας. Σύμφωνα με πηγές, το Λονδίνο σκοπεύει να υπογράψει σχέδιο επιθεώρησης και δοκιμών με την Τουρκία μέχρι το τέλος του έτους, ενώ οι διαπραγματεύσεις για την αρχική συμφωνία προχωρούν ταχύτατα.
Η ελληνική αντίδραση
Για την Αθήνα, η κίνηση της Τουρκίας ήταν αναμενόμενη και δεν αλλάζει τον βασικό σχεδιασμό, που στηρίζεται στη δημιουργία δικτυοκεντρικής ισχύος με stealth πλατφόρμες και όπλα stand-off.
Τα Eurofighter είναι αξιόλογα μαχητικά αλλά δεν αποτελούν game changer στο Αιγαίο.
Το αεροπορικό επιτελείο εκτιμά ότι η Πολεμική Αεροπορία θα συνεχίσει να διατηρεί ποιοτική υπεροχή με Rafale, F-16 Viper και στο μέλλον F-35.
F-35: ο μεγάλος στόχος που απομακρύνεται
Παρά τη φημολογία περί παρασκηνιακών διαβουλεύσεων μεταξύ Τραμπ και Ερντογάν για επανένταξη της Τουρκίας στο πρόγραμμα F-35, οι κυρώσεις CAATSA των ΗΠΑ για την αγορά S-400 παραμένουν ισχυρές και αποτελούν θεσμικό εμπόδιο που δύσκολα θα αρθεί.
Επιπλέον, το Ισραήλ, το οποίο διατηρεί καθοριστική επιρροή στην αποδέσμευση στρατηγικών όπλων προς χώρες της περιοχής, δεν πρόκειται να αποδεχθεί την παράδοση F-35 στην Τουρκία, ιδίως μετά την επιδείνωση των σχέσεων των δύο χωρών εξαιτίας της στάσης της Άγκυρας στη Συρία και τη Γάζα.
Πολιτικές ισορροπίες στο ΝΑΤΟ
Η αγορά Eurofighter Typhoon από την Τουρκία θα ενισχύσει τους δεσμούς της με τη Βρετανία και τη Γερμανία, την ώρα που η σχέση με τις ΗΠΑ παραμένει δύσκολη. Θα επιτρέψει επίσης στην Άγκυρα να προβάλει εικόνα ισχύος εσωτερικά, τη στιγμή που το εθνικό νόμισμα καταρρέει και η οικονομία δέχεται έντονες πιέσεις. Ωστόσο, το πραγματικό επιχειρησιακό όφελος είναι περιορισμένο σε σχέση με την επένδυση ύψους άνω των 5 δισεκατομμυρίων δολαρίων.
Η Τουρκία στρέφεται στα Eurofighter όχι γιατί το θέλει, αλλά γιατί το έχει ανάγκη. Η απώλεια των F-35 και οι καθυστερήσεις του KAAN την υποχρεώνουν να βρει ένα γρήγορο αντίδοτο για την υπεροχή της ελληνικής Πολεμικής Αεροπορίας.
Όμως, όσο κι αν επιχειρήσει να παρουσιάσει την απόκτηση Eurofighter Typhoon ως στρατηγική νίκη, αν τελικά προχωρήσει η συμφωνία στην πραγματικότητα δεν ανατρέπει το ισοζύγιο κι απλώς επιβεβαιώνει ότι η Άγκυρα παραμένει εκτός της νέας εποχής stealth που διαμορφώνεται στην Ανατολική Μεσόγειο.
Πηγή: OnAlert.gr / Κώστας Σαρικάς
