Ο ηγέτης της φινλανδικής κεντροδεξιάς, Πέτερι Όρπο, αναδείχθηκε χθες, Κυριακή (02.04.2023) νικητής στις βουλευτικές εκλογές στη Φινλανδία και αναμένεται να διαδεχθεί την απερχόμενη πρωθυπουργό Σάνα Μάριν. Η διαφορά των κομμάτων ήταν οριακή, με την ακροδεξιά -που δεν αποκλείεται να καταλήξει να συμμετέχει στην κυβέρνηση – να σημειώνει ρεκόρ.
Για «μεγάλη νίκη» μίλησε ο Πέτερι Όρπο στους υποστηρικτές του. «Θα αρχίσουμε διαπραγματεύσεις για τον σχηματισμό κυβέρνησης», πρόσθεσε ο προαλειφόμενος νέος επικεφαλής της κυβέρνησης της Φινλανδίας. Ο 53χρονος πρώην υπουργός καλείται πλέον να επιλέξει αν θα συμμαχήσει με την κεντροαριστερά της Σάνα Μάριν ή το αντιμεταναστευτικό και ευρωσκεπτικιστικό κόμμα των Φινλανδών υπό τη Ρίικα Πούρα.
Κατά τα σχεδόν οριστικά αποτελέσματα —με πάνω από το 98% των ψήφων να έχει καταμετρηθεί—, η Εθνική Συμμαχία καταλαμβάνει την πρώτη θέση και θα εξασφαλίσει τις 48 από τις 200 έδρες του κοινοβουλίου, ακολουθούμενη από το κόμμα των Φινλανδών (46) και τους Σοσιαλδημοκράτες (43).
Το γεγονός ότι το κόμμα της κατέγραψε άνοδο σε σύγκριση με τις εκλογές του 2019 δεν άρκεσε και η Σάνα Μάριν αναγνώρισε το βράδυ της Κυριακής (02.04.2023) την ήττα της. «Συγχαρητήρια στον νικητή των εκλογών, συγχαρητήρια στην Εθνική Συμμαχία, συγχαρητήρια στο κόμμα των Φινλανδών, η δημοκρατία μίλησε», είπε.
Οριακή η διαφορά των κομμάτων
Παραδοσιακά, ο/η επικεφαλής του κόμματος που έρχεται πρώτο στις εκλογές αναλαμβάνει τον θώκο του πρωθυπουργού, υπό τον όρο πως μπορεί να εξασφαλίσει κοινοβουλευτική πλειοψηφία. Η διαφορά των κομμάτων ήταν οριακή: 20,8% για την κεντροδεξιά, 20,1% για την ακροδεξιά, 19,9% για το SDP της κυρίας Μάριν.
Καθώς οπαδοί της κραύγαζαν «Φινλανδία! Φινλανδία!», η κυρία Πούρα εξέφρασε την αγαλλίασή της για το «καλύτερο εκλογικό αποτέλεσμα» στην ιστορία της φινλανδικής ακροδεξιάς. Η επικεφαλής της εθνικιστικής παράταξης εξασφάλισε αξιοσημείωτα περισσότερες ψήφους από την πρωθυπουργό Μάριν (38.000 έναντι 35.000).
Ο κ. Όρπο, μπροστά στις δημοσκοπήσεις σε σχεδόν όλη την προεκλογική περίοδο, είδε το προβάδισμά του να συρρικνώνεται θεαματικά στο τελικό σπριντ.
Και τα τρία κόμματα που τερμάτισαν μπροστά ανέβασαν τα ποσοστά τους σε σύγκριση με το 2019. Η μάχη για τρεις έβαλε στο περιθώριο τις επιδόσεις των άλλων παρατάξεων.
Η ακροδεξιά, παρούσα για πάνω από 20 χρόνια στη φινλανδική πολιτική ζωή, έσπασε το ρεκόρ που κατέγραψε το 2011 (19,05%), κάτι που αναμένεται να αναθερμάνει τη συζήτηση για το «ρεύμα του λαϊκισμού» στην Ευρώπη τα τελευταία χρόνια.
Ο Πέτερι Όρπο πάντως διαφωνεί. «Δεν έχουμε κόμμα της άκρας δεξιάς στη Φινλανδία», διαβεβαίωνε προ ημερών τον ξένο Τύπο. Μένει να φανεί αν θα συμμαχήσει με το κόμμα των Φινλανδών (των πρώην Αληθινών Φινλανδών).
Οι βουλευτικές εκλογές στη Φινλανδία των 5,5 εκατομμυρίων κατοίκων συνέπεσαν με την ένταξη της χώρας, που γειτονεύει με τη Ρωσία, στον Οργανισμό του Συμφώνου του Βόρειου Ατλαντικού. Θα γίνει κράτος μέλος του NATO εντός ημερών.
Η πρωθυπουργός «ροκ σταρ» και ο σχηματισμός νέας κυβέρνησης
Η Σάνα Μάριν, δημοφιλής εντός και εκτός Φινλανδίας, για ορισμένους «πρωθυπουργός ροκ σταρ», δίχαζε, κυρίως στην πατρίδα της, όπου επικρίθηκε ιδίως για τον τρόπο που διαχειρίστηκε τα δημοσιονομικά και για την άνοδο του πληθωρισμού. Φυσικά η οικονομία ήταν η θεματική που επέλεξε η αντιπολίτευση για να της επιτεθεί, καταγγέλλοντας πάνω απ’ όλα την άνοδο του δημόσιου χρέους.
Η ακροδεξιά από τη δική της πλευρά επέλεξε να επικεντρώσει την εκστρατεία της στην παραβατικότητα των νέων, που κατ’ αυτήν οφείλεται σε τι άλλο, στους μετανάστες.
Οι διαπραγματεύσεις για τον σχηματισμό κυβέρνησης γενικά διαρκούν εβδομάδες ως μήνες. Η Σάνα Μάριν μάλλον θα είναι ακόμη υπηρεσιακή πρωθυπουργός όταν η Φινλανδία θα εντάσσεται στο NATO.
Οι εκλογές δεν άλλαξαν τίποτα σε ό,τι αφορά τη στάση του Ελσίνκι έναντι της στρατιωτικής συμμαχίας. Οι μεγαλύτερες παρατάξεις, συμπεριλαμβανομένου του κόμματος των Φινλανδών, τάσσονται υπέρ της ένταξης μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία τον Φεβρουάριο του 2022.
Με πληροφορίες από ΑΠΕ-ΜΠΕ